پیام سفر روحانی به همسایگان شمالی
نخســتین ســفرخارجی رئیسجمهــوری بههمــراه هیأتی بلند پایه در ســال 7۹۳۱ به دوکشور همسایه شــمالی ترکمنســتان و جمهــوری آذربایجــان در هفتم فروردین ماه انجام گرفت ،سفری که اهداف آن توسعه مناســبات اقتصادی و تجاری وفرهنگی در تمــام حوزههــا بیــان شــده بــود و از چندین نظر دارای اهمیت بود.
نخســتین ســفر رئیــس جمهــوری در آغازیــن روزهای ســال جدید به دوکشور همسایه و مسلمان نشانگر استراتژی جدید کشــورمان در توســعه مناســبات دوجانبه با کشــورهای شــمالی و همسایه و کشــورهای حوزه تمدن ایران اســت که این امر با هدف توســعه مناســبات و احیای حوزه نفوذ فرهنگی کشور در شمال مناسبت دارد.
ایــن در حالــی اســت کــه در ســالها و دهههــای گذشــته بیشــترین نــگاه سیاست خارجی کشور معطوف به کشورهای عربی و آفریقایی بود، توجهی کــه باوجود هزینههای مادی و معنوی به نتایــج چندان قابل قبولی منتهی نشــد، زیرا متأســفانه رقابتهای سیاســی و تفاوتهای فرهنگــی بین حوزه تمدن ایرانی با حوزه عربی و آفریقایی و نفوذ قدرتهای فرامنطقهای مثل امریکا و رژیم صهیونیســتی در ارکان ســاختار سیاســی و فرهنگی کشورهای منطقــه بهعنــوان مانعی بر ســر راه اهــداف فرهنگــی و اقتصــادی ایران در منطقه عمل کرد.
در چنیــن وضعیتــی ما در ســال هــای گذشــته فرصتهــای اقتصادی و فرهنگــی بســیاری را در کشــورهای آســیای میانــه و قفقــاز از دســت دادیم، وضعیتی که ســبب شــد روســیه، ترکیه، چین و امریکا و رژیم صهیونیســتی خــأ حضــور ایران را در این منطقه پرکرده و در واقع یک سیاســت تهاجمی به منافع ایران رقم بزنند.
وجود ذخایر عظیم نفت و گاز و معادن در کشورهای منطقه و موقعیت ویژه این کشــورها در ترانزیت انرژی موجب شــده اســت خیلی از کشورهای فرامنطقــهای جهــت بهدســت آوردن منافع اقتصادی ســعی در دور کردن ایــران از کشــورهای حــوزه آســیای میانــه و قفقــاز داشــته باشــند کــه یکی از مهمترین نمودهای این سیاست در عدم مشارکت ایران در خط لوله باکوتفلیس- جیهان نمود یافت، اتفاقی که درواقع حاصل سیاست بلند مدتی بود که باهدف دور کردن ایران از معادالت انرژی منطقه و محاصره روســیه از سوی امریکا انجام گرفته است.
با این پیشــینه و در موقعیتی که عربستان ســعودی و رژیم صهیونیستی سیاســت فشــار همــه جانبــه بــه ایــران از جملــه اخال در مســیر تجــاری و بازرگانــی کشــورمان را پیگیــری میکننــد شــکلگیری یــک مســیر جایگزین جهــت مــراودات بینالمللی یعنی مســیر کریــدور اطمینان بخش شــمال -جنــوب جهــت ترانزیت کاال از طریــق خطوط ریلی که ایران را به روســیه و اروپای شــمالی متصل میکند یکی از کارآمدترین پروژههای همکاری میان ایران و کشورهای همسایه شمالی خود است.
همچنیــن باید گفت، در ســفر ســه روزه رئیس جمهوری به ترکمنســتان و جمهــوری آذربایجــان تفاهمنامههــای مهــم اقتصــادی و فرهنگی و فنی مهندسی منعقد شده است که این اقدام در واقع زیر بنای سایر همکاریها خواهــد بــود چــرا که انتخــاب دوکشــور ترکمنســتان و جمهــوری آذربایجان نشــانگر نقش و اهمیت آنها در سیاســت خارجی نوین کشــور اســت؛هر دو کشــور در حــوزه تمدنی و فرهنگی ایران قرار دارنــد و اینکه مرز زمینی و آبی بــا ایران دارند و نقش مهمــی در تعیین رژیم حقوقی دریای خزر میتوانند ایفا کنند. ■ ادامه در صفحه 21