ادعای دستور روحانی برای فیلتر تلگرام دروغ است

یک منبع آگاه در دفتر رئیس جمهوری در گفت و گو با «ایران»: زهرا ساعی نماینده مجلس در گفت و گو با «ایران»: روحانی در دیدار عیدانه سخنی از فیلتر شدن تلگرام نگفت

ســـخنان رئیس جمهوری درباره نفی فیلترینـــگ تلگـــرام همـــرا بـــا تقویت پیامرســـانهای داخلـــی کـــه در دیدار عیدانـــه 14 فروردین بیان شـــد، آنقدر صریح و روشـــن بود که نیاز به تأویل و تعبیر نداشـــت. باوجـــود این صراحت و شـــفافیت، برخـــی رســـانهها در خبرســـازیهای غیرحرفـــهای و مغایر با انســـجام ملی، مدعی شـــدند رئیس جمهوری دســـتور فیلتر شدن تلگرام را داده است.

حـــاال امـــا یـــک منبـــع آگاه در دفتر رئیس جمهوری و زهرا ساعی، نماینده تبریـــز در مجلس شـــورای اســـامی که در جلســـه حضـــور داشـــتند، بـــا ارائـــه روایتهای یکســـانی از ســـخنان رئیس جمهـــوری به «ایران» گفتنـــد که اتفاقاً رئیس جمهـــوری نه تنها چندبار بحث فیلتر شدن تلگرام را غلط و غیرمنطقی توصیف کـــرد، بلکه تأکید کرد بیان این اخبار، در روزهای پایان ســـال گذشته و آغاز ســـال جدید، کام مردم را تلخ کرد و نباید این اتفاق میافتاد. ■ رئیس جمهوری چه گفت؟

در روزهـــای پایانی ســـال یک اظهار نظر درباره فیلتر شدن قطعی تلگرام، کام مردم را تلـــخ کرد. در روزهای پس از آن، اظهـــار نظـــر دیگـــری از رئیـــس کمیســـیون امنیـــت ملـــی مجلـــس که فیتلر شـــدن تلگرام را تا آخر فروردین اجتناب ناپذیر میدانست، بر نگرانیها افزود.

در واکنـــش بـــه ایـــن اخبـــار و برای رفـــع نگرانیهای مردم بـــود که رئیس جمهوری در دیـــدار عیدانه خود که در پایان تعطیات برگزار شـــد، بر ایجاد و تقویت پیامرسانهای داخلی تصریح و همزمـــان تأکید کرد کـــه این مهم به معنای فیلتر کردن موارد مشابه نیست بلکه باید با هدف از بین بردن انحصار باشد.

مطابـــق خبـــری کـــه پایـــگاه اطاعرسانی ریاست جمهوری از دیدار عیدانـــه جمعـــی از وزرا، اســـتانداران، نماینـــدگان و مدیـــران دســـتگاههای اجرایـــی بـــا رئیـــس جمهوری منتشـــر کـــرد، حجتاالســـام حســـن روحانی داشتن پیامرسانهای ایرانی، توانمند، امـــن و ارزان کـــه بتواننـــد مشـــکل و نیازهـــای مـــردم را حـــل کننـــد، باعث افتخار همـــگان خوانـــد و تأکید کرد که «هـــدف از ایجاد و تقویـــت نرمافزارها و پیامرســـانهای داخلـــی فیلتـــر یـــا مسدود کردن دسترسیها نباید باشد، بلکـــه بایـــد با هـــدف رفع انحصـــار در پیامرسانها انجام شود.»

وی آموزش استفاده بهینه از فضای مجـــازی و تدوین محتوای مناســـب و خـــوب برای انتشـــار در این فضـــا را نیز ضروری خواند و تصریح کرد: «فضای مجازی خوب بـــا تولید محتوای خوب، جـــذاب و مفید و نه صرفـــاً با انحصار و محدود کردن آن، تأمین خواهد شد.» ■ ادعای خیالی رسانههای منتقد

بی گفتوگو، معلوم است که منظور رئیس جمهـــوری از بیان این جمله که «هدف از ایجـــاد و تقویت نرمافزارها و پیامرسانهای داخلی فیلتر یا مسدود کردن دسترسیها نباید باشد» تأکید بر فیلترینگ نیست. باوجود این، معلوم نیست رسانههای منتقد دولت با تکیه بر چه واقعیت، خبر، نشانه یا قرینهای به خبرســـازی درباره فیلترینگ و از آن باالتر، «دســـتور رئیس جمهوری برای فیلتر شدن تلگرام» دست زدهاند؟

روزنامه «وطن امروز» از جمله این رســـانهها اســـت که تیتـــر و عکس یک شـــماره دیـــروز خـــود را به ایـــن ادعای غیرواقعی اختصاص داد. این روزنامه در گزارشـــی با تیتـــر «دســـتور روحانی برای محدودیت تلگرام»، بدون توجه به اظهـــارات صریح رئیـــس جمهوری منتشـــر شـــده در پایگاه اطاعرســـانی دولـــت، از قـــول یک نماینـــده مجلس مدعی شد «روحانی موافق فیلترینگ تلگرام است.»

نویســـنده گـــزارش، در برداشـــتی اعجـــاب انگیز، مدعی شـــد که «پس از ماههـــا کش و قـــوس و در میان تأییدها و تکذیبها درباره سرنوشـــت تلگرام، دیـــروز حســـن روحانی تصمیم کشـــور برای مواجهه با این شـــبکه پیامرســـان خارجـــی را اعام کـــرد. او دســـتور داد شـــبکه پیامرســـان در ایـــران از انحصار تلگـــرام خارج شـــود. روحانی داشـــتن شبکه پیامرســـان ایرانی، امن و ارزان را باعث افتخار همگان دانســـت اما این را نیز گفت که این کار با تولید محتوای خـــوب، جـــذاب و مفید تأمیـــن خواهد شـــد. روحانی حتـــی از موافقت خود با فیلتر تلگرام به دلیل تهدیدات امنیتی و اقتصادی گفته است.»

ایـــن روزنامـــه پس از درج ســـخنان رئیس جمهوری در این نشســـت، ادعا کرد «اظهارات حسن روحانی و دستور وی بـــرای خروج از انحصـــار تلگرام به عنوان یک شـــبکه پیامرســـان خارجی در کشور، نشـــاندهنده تصمیم دولت در نحوه مواجهه با شـــبکه پیامرســـان تلگرام به عنوان یکی از مســـائل اصلی در حـــوزه ارتباطات اســـت.» نویســـنده بـــرای مســـتند جلـــوه دادن برداشـــت خود از ســـخنان روحانی، بـــه اظهارات دبیر شـــورای عالـــی فضای مجـــازی و نیـــز داوود محمدی، نماینده تهران در مجلس شورای اســـامی اشاره کرد که در گفتوگو با «فارس» مطرح شد.

روزنامـــه «کیهـــان» هـــم دیـــروز در ســـتون «گفت و شـــنود» خود - ستونی کـــه گفتـــه میشـــود از ســـوی حســـین شـــریعتمداری، مدیرمســـئول ایـــن روزنامه نوشـــته میشـــود- مدعی شد «مخالفـــان فیلترینگ تلگـــرام مدعی حمایت از دولت هســـتند، در حالی که خود آقـــای رئیس جمهـــوری از ایجاد ناامنی توسط تلگرام ابراز نگرانی کرده و به دبیر شـــورای عالی فضای مجازی دستور فیلتر آن را داده است!» ■ تکذیب برداشتهای دلبخواهی از سخنان روحانی

آنچه این رسانهها به سخنان رئیس جمهـــوری و رویکرد دولت نســـبت به فیلتر تلگرام اضافه کردهاند، برداشت دلبخواهانـــه و مبتنی بر آمـــال جریان سیاســـی خاص دربـــاره فضای مجازی بـــه طور کلـــی و تلگرام بـــه طور خاص است، نه آنچه رئیس جمهوری گفت و رویکرد دولت نیز بر آن اســـاس استوار است.

یـــک منبـــع آگاه در دفتـــر رئیـــس جمهـــوری در گفتوگـــو بـــا «ایـــران»، به خبری کـــه از دیدار روز سهشـــنبه در پایگاه اطاعرســـانی ریاست جمهوری منتشر شد، اشـــاره کرد و گفت: «همان طور که رئیس جمهوری در این جلسه گفتنـــد، رویکرد، نه فیلتر کـــردن، بلکه باید عدم هرگونه انحصار در رســـانهها و پیامرســـانها و نیـــز تمرکز بـــر تولید محتوای مناســـب باشـــد.» وی ادعای رســـانهها دربـــاره دســـتور فیلتر شـــدن تلگـــرام را «دروغ و تحریـــف» توصیف کـــرد و افـــزود: «آنچه در این جلســـه از سوی رئیس جمهوری مطرح شد، یک راهبرد درخصوص کل فضای مجازی و پیامرسانها است.»

زهـــرا ســـاعی، نماینـــده تبریـــز در مجلـــس که خود در این دیـــدار عیدانه حضـــور داشـــته هـــم ضمـــن تکذیب ادعاهای مطرح شـــده درباره دســـتور و تأکید روحانی برای فیلتر شدن تلگرام در این جلسه، به «ایران» گفت: «تأکید دکتر روحانی این بود که اصاً تصمیم قطعی بـــرای فیلترینگ گرفته نشـــده اســـت و تا زمانی که جایگزین مناسبی برای پیامرســـانها نباشـــد، فیلترینگ درست و منطقی نیست.»

عضو کمیســـیون اجتماعـــی با بیان اینکـــه رئیس جمهوری در این جلســـه رضایت مردم را بســـیار مهم توصیف کرد و در این باره به اســـتفاده جمعیت کثیری از مردم از این پیامرسانها اشاره کرد، افـــزود: «آقای روحانی چندین بار

در ســـخنان خود تأکید کردند تا زمانی که جایگزین مناسبی برای پیامرسانها پیـــدا نشـــده، فیلترینگ بحثـــی غلط و کاماً غیر منطقی اســـت و نباید اتفاق بیفتـــد و تأکیـــد داشـــتند تاکنـــون هیچ مرجع و نهـــادی اعام نکرده که قطعاً فیلترینگ اتفاق میافتد.»

ســـاعی با اشـــاره به اظهارات برخی مســـئوالن فضـــای مجـــازی دربـــاره فیلترینگ تلگرام که پایان سال گذشته مطـــرح شـــد، اضافـــه کـــرد: «رئیـــس جمهوری تأکید کردند این مباحثی که پایان سال گذشته و اوایل امسال مطرح شـــد و کام مـــردم را تلخ کرد، درســـت نبوده است.»

وی در پاســـخ بـــه اینکـــه آیا کســـی از حاضـــران در ایـــن جلســـه دربـــاره فیلترینگ اظهار نظر کرده است، گفت: «کسی صحبت نکرد و تنها خود ایشان این مســـأله را مطرح کردند. زیرا اساساً در جلســـه دید و بازدید عیـــد که کوتاه هم هست، فرصتی برای طرح مطالب

از ســـوی ســـایر حضـــار نیســـت. آقای رئیس جمهـــوری در 20 دقیقهای که با حضـــار صحبت کردنـــد، بخش اعظم آن درباره نفی فیلترینگ و تاش برای جلب و حفـــظ رضایت و خوشـــحالی، نشـــاط و امیـــد مـــردم بـــود، اینکـــه خواســـتههای مردم باید مدنظر باشد و تأکید کردنـــد جایگزینهایی که برای پیامرســـانهایًخارجی مطرح خواهد شـــد، باید حتما مورد اســـتقبال مردم قرار بگیـــرد.» ســـاعی، برداشـــتهای غیرواقعی از ســـخنان رئیس جمهوری را بداخاقیهـــای رســـانهای توصیـــف کرد.

با تکذیب برداشتهای غیرواقعی و بـــه عبارت بهتـــر، خبرســـازی درباره سخنان رئیس جمهوری، انتظار میرود تاشها بـــرای فیلترشـــدن تلگـــرام و القای نگرانی در مردم کمرنگ شـــود. بویـــژه اینکـــه رئیـــس جمهوری ســـال گذشـــته هنگام ارائـــه گـــزارش اجرای منشـــور حقـــوق شـــهروندی بـــه مردم

وعـــده داد کـــه دســـت وزیـــر ارتباطات روی دکمـــه فیلترینـــگ نخواهد رفت. در مقطعـــی کوتاه پـــس از اعتراضات دی ماه، تلگرام فیلتر شـــد، اما فشارها و پیامدهـــای ناشـــی از اعتراضهـــا نتوانســـت آرزوی منتقدان دولت برای فیلتـــر همیشـــگی ایـــن پیامرســـان را محقق کند، آرزویی که در روزهای اخیر بار دیگر در خبرسازی برخی رسانهها از سخنان رئیس جمهوری بازتابی روشن یافـــت. به هر روی اینکه فرجام کیفیت کار پیامرسانهای موجود به کجا ختم خواهد شد، چه بســـا در روزهای آینده معلوم شـــود چـــرا که برخـــی نهادها و مراکـــز ذی نفـــوذ موافـــق فیلتـــر کردن آن هســـتند، امـــا آنچه مشـــهود اســـت آنکه دولت به دنبـــال فیلتر کردن این پیامرسانها نیست و آن گونه که رئیس جمهـــوری گفتهانـــد، ایجـــاد و تقویت پیامرسانهای داخلی نه با هدف فیلتر کـــردن دیگران کـــه برای از بیـــن بردن انحصار است.