سوریه در یک قدمی حل بحران
رهبران3 کشور ایران، روسیه و ترکیه در آنکارا با یکدیگر دیدار کردند
گــروه جهان/ پــس از گذشــت 8 ســال از جنگ داخلی ســوریه، رهبران ســه کشور ایــران، روســیه و ترکیــه روز گذشــته بــا یکدیگر دیدار کردند تا بحران این کشــور را بــه پایانــش نزدیــک کننــد. هواپیمای والدیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه روز سهشــنبه در آنکارا نشســت و حســن روحانی رئیسجمهوری ایران نیز غروب همــان روز وارد پایتخــت ترکیــه شــد. از نوامبر سال گذشته، رهبران این سه کشور بیــش از پیش همــت کردهاند تــا گره کور این بحران را با دندان هم که شده باز کنند و در چهارگوشه اقلیمی که در سالهای نه چندان دور به جای بوی باروت و گوشــت ســوخته آدمیــزاد، عطــر قهوه و یاســمن کوچــه پسکوچههایــش را پر کــرده بود، بــار دیگر صلح و ثبــات را برقــرار کنند. از ســال گذشــته تاکنون ایران و روسیه که از مواضــع دولت ســوریه حمایت میکنند بــا ترکیه که میــان حمایــت از معارضان و دولــت ســوریه همواره در نوســان بوده، بارها بر سر میز مذاکرات نشستهاند تا به اتفاق به راهحل مشــترکی برســند. پیش از ایــن مذاکرات میان این ســه کشــور، در شهرهایسوچیروسیهوآستانهپایتخت قزاقستانبرگزارشد.
بهگزارش «ایران» به نقل از المانیتور، ترکیــه پیــش از ایــن یکــی از مهمتریــن حامیــان گروههــای معارض ســوری بود و تلویحــاً با سیاســتهای ایران و روســیه در ســوریه رویارویــی میکــرد. امــا بعدتر تالش کــرد با تغییــر سیاســتهای خود بــه مســکو نزدیکتــر شــود و اکنــون هم میخواهد نقش مهمی در آینده سیاسی ســوریه داشــته باشــد. به همین دلیل در میزبانی دو همتای ایرانی و روســیاش با گماشتن 4 هزار نیروی پلیس امنیت آنها را تأمین کرده اســت. به گــزارش «ایران» بــه نقــل از روزنامــه حریــت ترکیــه، یک روز پیــش از برگزاری این نشســت پلیس ترکیــه اعــالم کــرد کــه باالتریــن ســطوح امنیتــی را برای برگــزاری ایــن کنفرانس سهجانبه در نظر گرفته است و مسیرهای منتهــی بــه هتلهــای محل اقامــت این دو رئیسجمهــوری هم با کنترل شــدید نیروهایامنیتیمحافظتمیشود. ■ چشماندازروشنروابطسهجانبه
پیــش از رســیدن روحانــی به آنــکارا، دیداری میان رؤســای جمهوری روسیه و ترکیــه صورت گرفت کــه اردوغان در این رابطه گفت: «در دیدار با رئیسجمهوری روسیه اطالعاتی از روند عملیات عفرین ارائــه و بــر حفظ تمامیت ارضی ســوریه تأکیــد کردیــم. آینده این کشــور بــرای ما اهمیــت زیــادی دارد و نمیتوانیم اجازه بدهیــم ایــن کشــور در دســت نیروهــای ســوریه دموکراتیــک و داعــش رها شــود. ترکیه و روسیه درباره بسیاری از مشکالت درکشورسوریهبایکدیگراتفاقنظرداشته و رویکردهای مشترکی دارند.» مذاکرات سه جانبه پیرامون سوریه در حالی برگزار میشــود کــه اخیــراً رابطه میان روســیه و ترکیــه بســیار مثبت شــده اســت. این دو کشور در ماه دسامبر سال 2017 قراردادی منعقد کردند که به موجب آن قرار شــد مســکو ســامانه دفاعــی موشــک اس400 به آنکارا بفروشــد و روســیه ســاخت نخستین پایگاه هستهای ترکیه را برعهده بگیــرد. ایــن توافقهــا در حالــی صــورت گرفــت کــه ناتــو از ایــن تصمیمهــا ابــراز نگرانی کرده است. به گزارش «ایران» به نقل از خبرگزاری الجزیره، منصور آکگان، مدیر دپارتمان روابط بینالملل دانشگاه کلتور اســتانبول، این ســه کشور کمکم به توافقهــای بیشــتری بــرای حــل بحران سوریه دست پیدا کردهاند. آنها سه مهره اصلــی در سیاســت ســوریه هســتند کــه فکر میکنند ادامه بحــران به ضرر تمام طرفهای درگیر اســت. رهبران سیاسی ایــران، روســیه و ترکیه تــالش میکنند با وجــود اختالفنظرهــا و تفاوتهایشــان بــه راهحلــی بــرای پایــان بحران ســوریه دســت پیدا کرده و در عیــن حال وحدت این کشــور را حفظ کنند». توفیق شومان تحلیلگر سیاســی لبنــان معتقد اســت، ایــن بار تالشهای ســه طرف بــرای حل
بحران ســوریه نتیجه میدهد و میتوان در واقعیــت هم ردپــای ایــن تالشها را جستوجو کرد. او میگوید: «ناکامیهای اخیر گروههای معارض و نقش ترکیه در شمال سوریه باعث شده تا این تالشها جدیتــر صورت بگیرد. ترکیــه در تخلیه غوطهشــرقی نقــش داشــت و همیــن باعــث شــد در عفریــن با دســت بازتری اقدام کند». بنا بر گزارشها دولت سوریه کنتــرل کامــل غوطه شــرقی را به دســت گرفته است. بازپسگیری مناطق اطراف دمشــق برای بشار اســد رئیسجمهوری ســوریه کــه 7 ســال گروههــای معــارض تــالش میکردند از قــدرت و حاکمیتش بکاهنــد، پیــروزی بزرگــی محســوب میشــود. در همیــن حــال، بــه گــزارش «ایران» به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، یــک کنفرانس حمایــت از حــل و فصل سیاسی بحران ســوریه و ارائه کمکهای بشردوســتانه در روزهــای 24 و 25 مــاه جــاری میــالدی بــه ریاســت مشــترک اتحادیه اروپا و ســازمان ملل در بروکسل
برگــزار میشــود کــه منبعــی در اتحادیه اروپا خبر داده از روســیه هم دعوت شده در آن شــرکت کنــد. ســال گذشــته ایــن اتحادیــه از روســیه هــم برای حضــور در کنفرانســی بینالمللی در سطح وزیران دعــوت بــه عمــل آورده بــود. براســاس اطالعــات اولیــه، نمایندگان بیــش از 70 کشــور و سازمان در ســطح وزیران در این نشســت شــرکت خواهند کــرد. از ســوی دیگــر کنفرانــس بینالمللــی حمایــت از ســوریه و کشــورهای همســایه در مــاه آوریل ســال گذشــته میالدی در بروکسل برگزار شد که طرفهای شرکتکننده در آن متعهد شــدند که شــش میلیارد دالر طــی ســال 2017 به ســوریه کمــک کنند. اما بــا تمام این تفاســیر، برخــی ناظران معتقدند کــه حضور ترکیــه در عفرین و اکنونهمپیشرویهایشبهسمتمنبج یکــی از عوامل کاهــش حاکمیت ارضی ســوریه اســت. در پــی تهدیدهــای ترکیه برای حملــه نظامی به منبــج، نیروهای ائتــالف و یگانهای کــرد در آن در حالت
آمادهبــاش قــرار گرفتهانــد. روزنامه رأی الیــوم گــزارش داده که نیروهــای ائتالف امریکا بعد از تکرار تهدیدات ترکیه برای حمله به شــهر منبج در شــمال ســوریه، مشــغول گشــتزنی در ایــن شــهر و در خطــوط تماس با گروههای ســوری مورد حمایت آنکارا هستند و عالوه بر استقرار خودروهای زرهی امریکا، شــورای محلی منبج هم دست به کار شده و خندقهایی ایجــاد کــرده و بــرای مقابلــه بــا حملــه احتمالی ترکیه در حالت آمادهباش قرار گرفتهاست. ■ خــروج دومیــن گــروه تروریســتها از غوطهشرقی
در حالی که این سه رهبر سیاسی برای حــل بحــران ســوریه مشــغول گفتوگو و رایزنی بودند، دومین ســری اعضای گروه تروریستیجیشاالسالموخانوادههایشان هم از دوما در غوطهشــرقی خارج شــدند و بــه ســمت جرابلــس حرکت کردنــد. به گزارش «ایران» به نقل از خبرگزاری سانا، 1198 تــن از اعضــای این گروه تروریســتی
با 24 اتوبوس به جرابلس منتقل شــدند. این خروج، دومین اقدام در راستای توافق میان دولت ســوریه و گروه جیشاالســالم است که پس از پیروزی ارتش سوریه، میان آنها صــورت گرفت. پیش از این هم 1130 نفر از اعضای این گروه با خانوادههایشــان از دوما خارج شــده بودند. براســاس آنچه توافق شده اســت، اعضای این گروه تمام اسلحههای سنگین و نیمهسنگین خود را هم به دولت ســوریه تحویل دادند. شبکه االخباریــه ســوریه گــزارش داد، پــس از به دســتگیری کنترل غوطه شــرقی توســط ارتش ســوریه، دهها هزار نفر از شهروندان غوطه شــرقی به خانههای خود بازگشتند و طنیــن شــادمانی و صلحشــان را در کوچههای شهر به راه انداختند. به استناد این گزارش از روز سهشــنبه تاکنون بیش از 40 هزار نفر به غوطه شــرقی بازگشتهاند و همچنان ایــن روند ادامــه دارد. همچنین معــاون وزیــر دفــاع ســوریه تأکید کــرد که پیــروزی ارتــش ایــن کشــور بــر تروریســم ضربهایبهطرحهایتقسیمسوریهاست.