فروش خیرهکننده 12 میلیارد تومانی «عیدانه کتاب»
هشتمین طرح تخفیف فصلی کتاب با بیشترین استقبال از سوی کتابخوانان خراسان رضوی رقم خورد
هشتمیندورهازطرحتخفیففصلیکتاب با عنوان «عیدانه کتاب »97 در حالی شــب گذشــته به ایســتگاه پایانی رســید که اهالی خراسان رضوی گوی سبقت را در خریداری کتــاب، از دیگر اســتانهای کشــور و حتی از پایتختنشــینان هم ربودند؛ ایــن میزان از استقبالدرشرایطیبهدستآمدکهتهران بیشــترین تعداد کتابفروشــیهای سراســر کشور را به خود اختصاص داده بود.
این سومین سالی اســت که دوستداران کتاب، نوروز را با خریداری کتاب، خواندن و حتی عیدی دادن آن جشن گرفتند. عیدانه کتاب امســال هم کمــی قبل از فرارســیدن ســال نو آغاز شــد، منتهی با یک تفــاوت در مقایسهبادورههایقبل.درایندورهعیدانه در تهران در 25 اســفندماه و سه روز دیرتر از سایر شهرها و استانهای کشور آغاز شد. آن طور که «نیکنام حســینی پــور» مدیرعامل مؤسســه خانــه کتــاب بــه «ایــران» گفــت مهمتریندلیلاینتفاوتچندروزهدراین بوده که کتابفروشــان شهرســتانی به سبب دسترسی ســختتر به ناشــران، از فرصت بیشتریبرایتهیهفهرستکتابهایمورد نظرخودبرخوردارشوند. ■ غافلگیریمسئوالنخانهکتاب
حســینیپور کــه زمــان چندانــی از قدم گذاشتن او به «مؤسسه خانه کتاب» یکی از زیرمجموعههای معاونت فرهنگی وزارت ارشادنمیگذرد،درارتباطبامیزاناستقبال مــردم از «عیدانــه کتــاب79» بــه «ایــران» گفت:«اســتقبال مردم بویژه در ایــن دو روز آخر که تخفیفها به03 درصد رسید آنقدر زیادبودکهغافلگیرمانکرد.»
نکتهجالبتوجهدربارهمیزاناستقبال مردم از عیدانه امسال، قرار گرفتن این دوره ازطرحتخفیففصلیمعاونتفرهنگیدر تعطیالتنوروزیاست.بواسطهآنکهاغلب مردمیامشغولدیدوبازدیدهاینوروزییا در سفر بودند، تصور چنین استقبالی دور از انتظار مسئوالن اجرایی آن بود. با این حال حضور مــردم در کتابفروشــیهای سراســر کشــور منجر به فــروش 12 میلیــارد تومانی کتابشد.ازسویینزدیکبه035 هزارجلد کتاببهفروشرسیدهکهرقمقابلتوجهی بهشمارمیآید.
البتــه آن طور که حســینیپور گفت این رقــم تــا اواخر سهشــنبه شــب اســت و آمار دقیقتــر میــزان خریــد و فــروش کتابها و دیگر جزئیات طرح امروز از ســوی مؤسسه خانه کتــاب مطرح میشــود. این مســئول فرهنگــی در ادامــه افزود: «آنقدر اســتقبال مــردم خــوب بــوده کــه مــا بــا تماسهای متعــددی طــی روزهای اخیر بــرای تمدید زمــان عیدانه کتاب روبهرو شــدیم. قرار بود عیدانه این دوره تا دوازدهم فروردین برقرار باشد اما بهدلیل تعطیلی روز دوازدهم و از سویی والدت حضرت علی(ع) دو روز دیگر به زمان آن افزود شد و تا پانزدهم ادامه پیدا کرد.»
همان طور که ابتدای گزارش اشاره شد، در این دوره بیشترین میزان خرید کتاب به اهالی خراســان رضوی تعلــق دارد، بعد از آن هــم اهالی تهران، اصفهان، قم و گیالن جایگاههای بعدی را از آن خود ســاختهاند. کتابفروشــیهای سراسر کشــور در «عیدانه کتــاب79» شــرکت کردنــد، گرچــه برخــی کتابفروشیهایدایرازمناطقکمبرخوردار از جمله ایالم و مناطقی از هرمزگان حضور کمرنگتریداشتند.»
در هشتمین دوره طرح تخفیف فصلی کتاب 793 کتابفروشی عضو شدند، این در حالی اســت کــه در دوره نخســت این طرح که پاییز ســال 94 با عنوان «کتابفروشــی به وســعت ایران» تنها 80 کتابفروشــی عضو شــدند. از آنجایــی کــه در ارتبــاط بــا طــرح تخفیف فصلی کتاب که چند سالی است با عنوانهای«عیدانه»،«تابستانه»و«پاییزه» کتاب برگزار میشود نظرات مثبت و منفی مختلفی شــنیده میشــود. از همیــن رو به صورت تصادفی و بدون گزینش خاصی به سراغبرخیکتابفروشانسطحکشوررفتیم تــا از نظــرات آنان دربــاره این طــرح باخبر شویم. یکی از گالیههایی که در این رابطه از سویبرخیکتابفروشانمطرحشدضعف در اطالعرسانی مؤسســه مجری این طرح اســت. با وجود ایــن مدیرعامل خانه کتاب تأکید کــرد که از طریق رســانههای جمعی اطالعرســانی کافی انجام شده اســت. او در همین رابطه گفت:«نه تنها از طریق سایت خانــه کتــاب، بلکــه حتــی از طریق ارســال پیامــک و همچنیــن انتشــار خبــر از طریق تلویزیونوسایررسانههایجمعیبرگزاری این طرح تخفیف را به اطالع عموم مردم و کتابفروشیهارساندیم.»
او در گفتههایش تأکید کرد آن دســته از کتابفروشانیکهشرکتنکردهاندیاعالقهای به این حضور نداشــتهاند یا اینکه سیســتم مدیریــت کتابفروشــی آنان هنوز به شــکل سنتیبودهوقادربهاعالمعالقهمندیخود نبودهاند.
از آنجایــی کــه طــی ایــن مــدت آمــار و ارقامی مبتنی بر استقبال از برخی کتابها منتشر شده حسینیپور این مسأله را رد کرد و گفت:«بــرای جلوگیــری از رقابــت کاذب تصمیم گرفتیم تا پایان عیدانه فهرســتی از کتابهــای پرفروش ارائــه ندهیم چراکه نگران بودیم مفسدهای از این طریق ایجاد نشــود. البته حاال که عیدانه به پایان رسیده آماراینکتابهارامنتشرخواهیمکرد.»
محمدعلــی جعفریــه، مدیر مســئول نشــر و کتابفروشــی ثالــث درارتبــاط بــا میــزان اســتقبال مــردم از عیدانــه کتــاب گفت:«بواســطه افزایش قیمــت کاغذ و به تبعآنافزایشقیمتکتاببااجرایچنین طرحهاییموافقهستمچراکهقدرتخرید بیشتری در تهیه کتاب به مردم میدهد. به عقیــده مــن از آنجایی که هــدف این طرح حمایتازمردماستهمهکتابفروشانباید در آن عضو بشــوند. ما هم در کتابفروشــی ثالث وظیفه خودمان دانستیم که همچون دورههای قبل در این طرح عضو بشــویم تا مردم از یارانهای که به آنان اختصاص پیدا کردهمحرومنشوند.»
برخــالف گفتههــای مدیرعامــل مؤسســه خانه کتاب طی گفتوگو با برخی کتابفروشان متوجه شدیم که هنوز اطالعی از این طرح و چگونگی برگزاریاش ندارند. حتی برخی کتابفروشــان هم مانند خلیل صفری،مدیرکتابفروشی«بهار1»درتهران اعــالم کردند که نیــاز و تمایلی به عضویت در این طــرح ندارند.کاکاخیری ســتار مدیر کتابفروشــی «امام خمینی» شــهر ایــوان از ایالم از جمله کتابفروشــانی بود که با وجود چندیــن دهه فعالیــت در این عرصه هیچ اطالعــی از برگــزاری ایــن طــرح نداشــت، البتــه او تأکیــد کرد اگر برای تابســتانه کتاب اطالعرســانی انجام شود به شــرکت در آن عالقه دارد و آن را طرح مفیدی برای جذب مردمبهخریداریکتابعنوانکرد. ■ جــای خالــی آمــوزش و پــرورش در طرحهایاینچنینی
عبــاس عزیزینژاد، مدیر کتابفروشــی دانــش از اســتان البــرز کــه سالهاســت به همراه پدرش در این حرفه مشــغول است هماطالعیازبرگزاریاینطرحنداشتاما بعدازکسباطالعاتیدربارهاشتأکیدکرد که هــم خودش و هم پــدرش در دوره بعد شــرکت خواهند کرد. اکبرچیت ســاز، مدیر کتابفروشی احمد از اصفهان که مسئولیت اتحادیه کتابفروشــان این استان را برعهده دارد هم از جمله موافقان این طرح اســت. او گفــت:«ای کاش در کنــار برگزاری چنین طرحهایــی آمــوزش و پــرورش هــم بــرای عالقهمند کــردن دانشآموزان به مطالعه کار کنــد، بهعنــوان نمونــه در همیــن ایــام برگــزاری عیدانه یا تابســتانه کتاب میتوان دانشآمــوزان را بــه تورکتــاب خریــدن در کتابفروشیهابردتاکتابخریدنبرایآنان عادتی لذتبخش شــود.» اســرافیل یاوریان مدیر کتابفروشــی «یاوریــان» از اردبیل هم یکی دیگراز کتابفروشــانی است که با وجود ابــراز عالقهمنــدی خود به برگــزاری چنین حمایتی از آن اطالعی نداشت و آن را ناشی از ضعف در اطالعرســانی دانست. محمد زارع مدیر کتابفروشی «شایسته» از تبریز در طرح این دوره حضور داشته و معتقد است که مزایای شــرکت در آن بیشتر از معایبش اســت. البتــه او تأکید کــرد که باید چــارهای اندیشــید تا مردم به خرید فصلــی کتاب و تنها بــا ارائه تخفیف عادت نکنند! به گفته ایــن فعال حوزه کتاب از طریق این طرحها یارانه کتاب به شــکل شــفافتری به دست مردممیرسد. بهگفتهمسئوالنخانهکتابدرایندوره بیشترین استقبال مردم از کتابهای حوزه رمان، داســتان و از ســویی کودک و نوجوان بوده اســت. طرحی که در عیدانه کتاب 97 بنــای اجرای آن با بودجه 2 میلیارد تومانی گذاشته شد اما با رایزنیهای انجام شده به میلیاردو005میلیونتومانرسید.البتهآن 2 طورکهحسینیپورگفتاحتمالافزایشاین مبلغبرایدورههایبعدوجوددارد.