«سمن» ها ، پیشتازان حمایت از کاالی ایرانی

چرا جوانان ایرانی تولیدات خارجی میخرند؟

ممکن است ایرادهایی در تولید و تنوع کاالهای داخلی وجود داشته باشد اما میتوانیم با تالش در این عرصه مشکالت را به حداقل برسانیم. سازمانهای مردم نهاد باید فعالیتهایی را برای حمایت از کاالی داخلی آغاز کنند

زمانی که کاالی بیکیفیت و ارزان چین در بازار پر است، چطور میتوان از تولیدکننده داخلی انتظار داشت در این رقابت موفق شود؟ مردم باید به تولیدکنندگان داخلی اعتماد کنند و آنها نیز به مرور کیفیت محصوالتشان را افزایش بدهند. البته این اتفاق نیاز به گذشت زمان دارد

بهعنوان یک شهروند ایرانی، چقدر از کاالهای تولید داخل استفاده میکنید؟ آیا حاضرید، کاالی ایرانی را جایگزین محصول مشابه خارجی کنید؟ اص ًال تا به حال از خود پرســـیدهاید که چند درصد از سهم سبد خریدتان به تولیدات ملی اختصاص دارد؟ آیا با میل و رغبت حاضرید مث ًال یک پوشاک ایرانی تن کنید؟ شاید جواب برخی به این سؤاالت مثبت باشد، اما نگاهی به چرخ تولید ملی، میزان بیکاری و واردات بیرویه محصوالت خارجی نشان میدهد سهم خرید و مصرف کاالهای ایرانی در برابر مشابه خارجی بسیار ناچیز است. موضوعی که البته طی چند ســـال اخیر بارها از سوی مسئوالن و رســـانهها مطرح شده تا بتوانند تمایل مردم و بویژه جوانان را برای استفاده از کاالی تولید داخل بیشتر کنند، اما در نهایت همه این تالشها توانســـته تا حدودی فضای رقابت کاالها را در داخل و خارج بازتر کند. شاید به همین علت است که امسال از سوی رهبر معظم انقالب به سال حمایت از تولید کاالی ایرانی نامگذاری شد تا مردم بیش از آنکه بهدنبال کاالهـــای تولید خارج بوده و ارزهـــا را در جیب تولیدکنندگان خارجـــی بریزند، از کاالهای باکیفیت ایرانی اســـتفاده کنند. این موضوع البته بیش از آنکه به کیفیت کاالها و همچنین تالش تولیدکنندگان بســـتگی داشته باشـــد به تعصب و غیرت ما برای حمایت از اقتصاد ملی بســـتگی دارد. رهبر معظم انقالب هم در توصیهای خطاب به جوانان بر این موضوع تأکید کرده و فرمودند: «جوانان همانقدر که نســـبت به تیمهای فوتبال تعصب دارند باید نسبت به اقتصاد ملی خودمان هم تعصب داشته باشند.» با اینهمه به گفته کارشناسان، مصرف کاالی خارجی و برندگرایی همچنان در بین برخی از جوانان از محبوبیت بیشتری برخوردار بوده، تا جایی که برخی از آنها کاالی بیکیفیت خارجی را به کاالی باکیفیتتر ایرانی ترجیح میدهند.

نقـــش نامگـــذاری ســـال جدیـــد بهعنوان حمایت از کاالی ملی

اغلب جوانان و مردم میگویند نامگـــذاری ســـال جدیـــد بـــه نـــام «حمایـــت از کاالی ایرانـــی» برای رونـــق اقتصـــاد و معیشـــت ملـــی باعث شـــده تا تبلیغات و حمایت از کاالهای ایرانی روند سریعتری به خود بگیرد. در این میان، کانالهای تلگرامـــی کـــه بـــه تبلیـــغ کاالهای خارجی میپردازنـــد بهعنوان یکی از رقیبـــان تولیدکننـــدگان داخلی ، روند خرید کاالی ایرانی را کند کرده اســـت. مریم محمدی دانشـــجوی رشـــته تاریخ 22 سال سن دارد و به تازگی با کانال تلگرامی آشـــنا شده که با یک کلیک میتواند هر کاالیی را از هر کشوری که میخواهد بخرد. او میگویـــد اغلـــب خریدهایش را از ایـــن کانالهـــا انجـــام میدهد و دیگر برای خریـــد به بازار و خیابان نمیرود. وقتی از مریم میپرســـم که چرا از تولیدات داخلی استفاده نمیکنـــد، شانههایشـــان را بـــا بیتفاوتی باال میاندازد و میگوید: «به خاطر حمایـــت از تولید ایرانی میخواهم تـــالش کنم کمتر کاالی خارجی بخرم اما ترجیح میدهم از پوشـــاک خارجی بـــه خاطر برند آنها استفاده کنم.» تعـــداد زیـــادی از جوانـــان نیـــز معتقدنـــد کیفیـــت کاالی داخلـــی از نمونه خارجی بهتر اســـت. سارا میرکاظمـــی مهنـــدس معمـــاری تا به حـــال چند شـــامپوی خارجی گرانقیمـــت بـــرای درمـــان شـــوره موهای ســـرش خریده امـــا در آخر به سراغ یک شـــامپوی ارزانقیمت ایرانی رفته اســـت: «زمانـــی که به پزشـــک متخصص بـــرای ریزش و درمان شـــوره ســـرم مراجعه کردم برایم شامپوی ایرانی ارزانقیمتی تجویز کـــرد. اوایل فکر نمیکردم با پرداخـــت 15 هزار تومان مشـــکلم حل شـــود اما حـــاال که چنـــد هفته است آن را استفاده میکنم مشکل ریـــزش و شـــوره ســـرم حل شـــده است.»

رونق اقتصـــاد و کاهش بیکاری با حمایت تولید داخلی

براساس اعالم رئیس مرکز آمار ایران در تابســـتان سال گذشته، 2۶ میلیون و ٠٨9 نفر جمعیت فعال اقتصادی کشور را تشکیل میدهند کـــه از ایـــن تعـــداد، ٣میلیـــون و 1۶5 هـــزار نفر یعنـــی 11.٨ درصد، جمعیت بیکار محسوب میشوند. یکـــی از دالیلی که باعـــث انتخاب سال 79، بهعنوان حمایت از تولید ملـــی شـــده کاهـــش نرخ بیـــکاری است. در حـــال حاضـــر مدگرایـــی و تقاضـــای کاالی خارجی در کشـــور آنقدر زیاد شـــده که تعـــداد زیادی از تولیدکننـــدگان داخلی مجبورند کاالهـــای ایرانـــی را بـــا برچســـب (لیبل) خارجی بفروشند. یکـــی از فروشـــندگان لبـــاس و پوشاک حوالی خیابان تهرانپارس در ایـــن بـــاره، میگویـــد: «خیلی از شـــلوارها و لباسهایمـــان تولیـــد ایران اســـت اما بـــه خاطر تقاضای مشـــتری، لیبـــل خارجـــی بـــه آن چسباندهایم. جالب اینکه در سال جدید خیلیها به خاطر حمایت از تولید ملی از ما درخواســـت کاالی ایرانـــی داشـــتند، مـــا هم بـــه آنها گفتیم جنسهایمان ایرانی اســـت و فقـــط برچســـبهای آن خارجی است.» فـــرزاد رحیمـــی معتقد اســـت با اینکـــه اســـتقبال از کاالی داخلی در کشـــور افزایش یافتـــه اما کاالی خارجی هنوز مشتریان پر و پا قرص خودش را دارد که اغلب آنها جوان هستند:«اگر وضعیت طوری باشد کـــه اســـتقبال از کاالی خارجی کم شـــود، دیگر بـــرای افزایش فروش لیبـــل خارجی به لباس و شـــلوارها نمیچسبانیم.» چنـــدی پیـــش هـــم «مجتبـــی درودیـــان» «رئیـــس اتحادیـــه پیراهـــن دوزان»، با اظهـــار نگرانی دربـــاره افزایـــش واردات و قاچاق پوشـــاک اعـــالم کـــرده بـــود: «٠9 درصد تولیدکننـــدگان ایرانی برای رقابـــت در بـــازار و ادامـــه دادن کار خـــود مجبور میشـــوند کـــه کاالی خـــود را بـــا لیبـــل خارجـــی و البته قیمت باالتـــر وارد بازار کـــرده و به فـــروش برســـانند.» او همچنیـــن دربـــاره مشـــکالت کارخانههـــای پوشـــاک داخلی به افزایـــش روند واردات کاالی تـــرک اشـــاره کرده و تأکید کرده بـــود: «تولیدکنندههای پوشاک در کشور با مشکالت زیادی مواجهند و به همین علت بسیاری از کارخانههـــای تولیـــد پوشـــاک هماکنون تعطیل شدهاند.»

قیمت باالی پوشاک سنتی ایرانی

با اینکه پوشـــاک ســـنتی ایرانی طرفـــداران زیـــادی دارد اما قیمت این پوشـــاک باعث شـــده تـــا کمتر مورد اســـتقبال قـــرار گیـــرد. هانیه بهروزی دندانپزشک میگوید: «به علت گران بودن برندهای ســـنتی تنها ســـالی چنـــد بـــار از آنها خرید میکنـــم. اگر این برندهـــا بخواهند مردم از کارشان استقبال کنند باید قیمتهایشان معقولتر باشد.» نداشـــتن تنـــوع و کیفیت برخی از تولیـــدات داخلی نیز دلیل عالقه نداشـــتن برخیهـــا اســـت. هانیـــه میگویـــد: «بـــا اینکه چـــرم ایرانی کیفیت خوبـــی دارد اما دوخت آن خـــوب نیســـت. کفـــش ایرانی هم کیفیـــت خوبـــی دارد امـــا خالقیت و تنوعـــی در طرحهـــای آن دیـــده نمیشود.» یکی دیگر از مشـــکالت پوشاک داخلـــی، تقلیـــد آنهـــا از اجنـــاس خارجی است. موضوعی که باعث شـــده تـــا خیلیها بـــه خاطـــر کپی بودن این کاالها به سراغ آن نروند. هانیه ادامه میدهد: «من ترجیح میدهم اصـــل کاال رابخرم تا طرح مشـــابه را. اگـــر طراحـــان ایرانـــی طرحهای تـــازه و نو تولیـــد کنند ما هم از آنها حمایت میکنیم.»

حمایت سازمانهای مردم نهاد جوانان از تولید داخلی

یکی از سازمانهایی که میتواند در تشـــویق جوانـــان بـــه خریـــد و حمایت از کاالی ایرانی مؤثر باشد، ســـازمانهای مـــردم نهـــاد وزارت ورزش و جوانان است. اعضای این ســـازمان همگی ٨1 تا 29 ســـالهاند و از ســـوی مردم هر استان انتخاب میشـــوند. «جمیله طهماســـبی» نایب رئیس مجمع ســـازمانهای مردم نهاد مازندران که ســـرمربی ســـابق تیم ملی قایقرانی از ســـال 9٨ تـــا ۶9 هم بوده، دربـــاره نقش ســـمنهای حوزه جوانان میگوید: «پـــس از نامگـــذاری ســـال جدیـــد صحبتـــی با جوانـــان داشـــتیم، اما برخـــی از آنهـــا بـــه خاطـــر کیفیت کاالی ایرانی نســـبت بـــه خرید آن تردیـــد دارنـــد. آنهـــا انتظـــار دارند زمانـــی که پـــول میپردازند، کاالی باکیفیت نیز دریافت کنند.» او بـــه واردات کاالی خارجی هم اشاره کرده و ادامه میدهد:«زمانی که کاالی بیکیفیت و ارزان چین در بـــازار پر اســـت، چطور میتـــوان از تولیدکننده داخلی انتظار داشت در این رقابت موفق شـــود؟ به اعتقاد من مـــردم باید بـــه تولیدکنندگان داخلـــی اعتماد کننـــد و آنها نیز به مـــرور کیفیـــت محصوالتشـــان را افزایش بدهند. البته این اتفاق نیاز به گذشت زمان دارد.» افزایـــش تبلیغـــات مؤثـــر در زمینه کاالهـــای داخلی، موضوعی اســـت که طهماســـبی بر آن تأکید میکند:«کشـــورهای توســـعه یافته از ســـالهای گذشـــته تبلیغـــات کاالهایشان را شـــروع کردهاند و ما نیز باید با جدیت شروع به ساخت تبلیغـــات قـــوی در مطبوعـــات، رســـانههای مجـــازی، بیلبوردهای شهری و صدا وسیما کنیم.» او ادامـــه میدهد: «بـــا توجه به ســـخنان رهبـــر معظـــم انقـــالب و شروع تبلیغات گسترده میتوانیم کســـب و کار ایرانـــی را رونق دهیم. البته مـــا برنامههایی برای حمایت از کارگـــر ایرانـــی بـــا راهانـــدازی آشپزخانههای سنتی آغاز کردهایم و قـــرار اســـت در ســـال جدیـــد نیز پروژههایـــی را با هـــدف حمایت از کاالی ایرانی شروع کنیم.» نایب رئیس مجمع سازمانهای مردم نهـــاد مازندران با اشـــاره به اینکه یکـــی از ســـازمانهای مردم نهاد اســـتان به تازگی بـــا راهاندازی خط تولید پوشـــاک شروع به تولید کاالی ایرانی کرده اســـت، میگوید: «امیدواریـــم این طرحهـــا در تمام ســـازمانهای مردم نهاد توســـعه پیـــدا کند. چـــون عـــالوه بـــر اینکه به اشـــتغال اســـتان کمک میکند بـــه رواج کاالی ایرانـــی هـــم منجر میشود.» او معتقد است برگزاری کارگاههای مختلف، ارائه تبلیغات بـــا کیفیـــت و برگـــزاری همایش از ســـوی ســـازمانهای مـــردم نهـــاد برای جوانان استانها نیز میتواند باعث تشویق جوانان به حمایت از کاالی ملی شود.»

مدگرایی عامل اصلی رونق کاالی خارجی

«مهتـــاب راد»، عضـــو مجمـــع ســـازمانهای مـــردم نهاد اســـتان ایـــالم، مدگرایی را یکـــی از عوامل اصلـــی عالقـــه جوانـــان بـــه کاالی خارجـــی میدانـــد و میگوید: «در ایـــن شـــرایط لـــزوم فعالیتهـــای فرهنگـــی و تبلیغاتی برای ترغیب مردم ضروری است.» او میگویـــد: «ممکـــن اســـت ایرادهایی در تولید و تنوع کاالهای داخلـــی وجـــود داشـــته باشـــد اما میتوانیم با تـــالش در این عرصه مشکالت را به حداقل برسانیم. ما نیز بهعنوان عضوی از سازمانهای مـــردم نهـــاد بایـــد فعالیتهایـــی را بـــرای حمایـــت از کاالی داخلی آغاز کنیم.» این کارشـــناس، چشم و همچشـــمی و توجـــه بیـــش از اندازه بـــه مصرفگرایـــی و ظواهر را یکـــی از دالیل اســـتقبال از کاالی خارجـــی میداند و معتقد اســـت: «هنوز مـــردم برخـــی از اســـتانها پوشـــش قدیمـــی و اصیل خـــود را حفـــظ کردهاند. ما نیز با ترویج این پوشش میتوانیم از ترویج فرهنگ غربـــی جلوگیـــری کنیـــم. برهمین اساس چند ماه پیش میخواستیم طرحـــی بـــا عنـــوان تولید پوشـــاک ایرانـــی و اســـالمی برای نخســـتین بار در اســـتان راهاندازی کنیم که به علت مشـــکالت مالـــی هنوز موفق به ایجاد آن نشـــدیم. چند سازمان قولهایـــی بـــرای تأمیـــن منابـــع مالی آن داده بودند اما متأســـفانه هیچکـــدام تـــا بـــه حـــال کمکـــی نکردهاند.»

کمکهای بالعوض بـــرای رونق کسب و کارهای خانگی

یکی از برنامههایی که در دستور کار امســـال اعضـــای ســـمنهای اســـتان کرمانشـــاه قـــرار گرفتـــه توســـعه کســـب و کار خانگی است. «ســـید علی جابـــری» دبیر مجمع ســـازمانهای مـــردم نهاد اســـتان کرمانشـــاه، میگوید: «می خواهیم به زوجهـــای اســـتان کمکهایی را بهصورت بالعوض برای راهاندازی کســـب و کارهـــای خانگـــی ماننـــد پرورش قارچ، کاشـــت زعفران ...و بپردازیـــم تا به اشـــتغالزایی کمک کنیم.» او با اشاره به اینکه سازمانهای مـــردم نهـــاد جوانـــان میتواننـــد طرحهایـــی در زمینـــه حمایـــت از کاالی داخلـــی ارائـــه کننـــد، ادامه میدهد: «قیمت برخی از کاالهای ایرانـــی حـــدود ٠٠٨ الـــی ٠٠9 هزار تومـــان تمام میشـــود، درحالیکه قیمـــت کاالی خارجـــی و چینـــی ٠٠4 هزار تومان اســـت. مســـئوالن باید بـــه ایـــن موضوع توجـــه کنند تا مـــردم عالقه بیشـــتری به خرید کاالی داخلی پیـــدا کنند به هرحال آنچه باعث میشود تا مردم بویژه نســـل جوان به سمت اســـتفاده از کاالی ایرانی بروند سه عامل مهم کیفیت، قیمت مناسب و تبلیغات اســـت کـــه در ایـــن خصـــوص باید تولیدکنندگان ایرانی با شـــناخت از ذائقه ایرانی محصوالتی را به بازار عرضه کنند که مردم به خرید آنها تشویق شـــوند شـــاید اعتمادسازی در ایـــن زمینـــه هم فاکتـــور تعیین کننـــدهای بـــرای حمایـــت از کاالی ایرانی باشد.»