تجهیز همه منابع برای بازگشت ثبات به بازار

نوبخت: اطمینان می دهم که دیگر شــوک و نوسان ارزی نداریم/ سیف: یورو جایگزین دالر میشود

درست است که بازار ارز بازاری بسیار مهم است، ولی کل اقتصاد را تحتالشعاع قرار نمیدهد؛ چراکه با وجود نوسانات اخیر، شاخصهای اقتصادی در وضعیت مناسبی قرار دارد. البته آنچه که در بازار ارز طی هفتههای گذشته رخ داده قابل دفاع نبوده است، ولی بازار ارز را نباید با سایر بازارها هم عرض کرد

گــــروه اقتصادی / یـــک روز پس از اعالم تـــک نرخـــی شـــدن قیمـــت ارز، رئیس ســـازمان برنامـــه و بودجـــه و رئیس کل بانک مرکزی سیاســـتهای جدید ارزی کشور را تشـــریح و اعالم کردند هدف ما به هیچ وجه تثبیت نرخ ارز نیست ودیگر اشـــتباهات گذشـــته تکرار نخواهد شـــد. بر این اســـاس مســـئوالن دولتی نوسان قیمت ارز در حدود ۵ تا 6 درصد در سال را احتمال دادند و اطمینان دادند که بازار ارز دیگر با شوک قیمتی روبهرو نخواهد شـــد اما در عین حال تأکید کردند که در زمینه واردات بایـــد کنترلهایی صورت گیرد تا ارز کشور حفظ شود.

دیگرشوکونوسانارزینداریم

محمد باقر نوبخت رئیس ســـازمان برنامه و بودجـــه در توضیح تک نرخی شـــدن قیمـــت ارز کـــه دوشـــنبه عصـــر درجلســـه فوقالعاده ســـتاد اقتصادی دولت تصویب شـــد، گفت: بعد از اینکه بانـــک مرکـــزی در اواخر ســـال گذشـــته برخی سیاســـتها از جمله انتشار اوراق ٠۲ درصد یا پیش فروش ســـکه را برای کنترل بازار ارز اجرایی کرد و ثبات نسبی برقرار شـــد، در نهایت بعد از تعطیالت نوروز مشخص شد که این سیاستها به دالیلی باید اصالح شود و دیگر از کارایی باالیی برخوردار نیست. بر این اساس در شرایطی که بازار آشفته است و قیمتها در حال باال رفتن، نمیتوانستیم بیش از این صبر کنیم. اگر دوشنبه شب تصمیم خـــود ر ا بـــرای دالر اعـــالم نمیکردیم، شـــاید روز گذشـــته قیمتهـــا باالتـــر از این بـــود و در نهایت مجبور میشـــدیم سیاســـتهای دیگـــری اجرا کنیـــم. وی درباره اینکه احتمـــال دارد قیمت ارز از قیمت تعیین شـــده 4 هزار و ٠٠۲تومان کمتر شود، افزود: این نرخ قابلیت تغییر دارد چرا که نظام ارزی شـــناور مدیریت شـــده اســـت و بر اســـاس بـــازار حرکت خواهـــد کرد و حتـــی میتـــوان آن را رها کـــرد و جریان بازار آن را مشـــخص کند. اما اطمینان میدهم که دیگر شـــوک و نوسان ارزی نداریم.

ماجرایتکنرخیشدندالر

وی اذعان داشت:درســـت اســـت که بازار ارز مهم و روی بســـیاری از بخشها اثـــر میگـــذارد، اما تمام شـــاخصهای اقتصـــادی نیســـت و اکنـــون بر اســـاس اعالم بینالمللی وضعیت مناسبی در اقتصاد برقرار اســـت. پس بـــازار ارز را با سایر بازارها و وضعیت اقتصادی نباید یکی کـــرد. نوبخت با اشـــاره بـــه عوامل بیثباتی بـــازار ارز در مـــدت اخیر گفت: بـــازار ارز مثل همـــه بازارهـــا از عرضه و تقاضا تشکیل میشود.بنابراین عرضه مـــا از دو محل اســـت، اول درآمد نفتی که حدود٠٥ میلیارد دالر است و بخش دیگر صادرات غیر نفتـــی که حدود ۷٤ میلیارد دالر است که در مجموع به بیش از ٠٩ میلیارد دالر میرسد. در مقابل دو تقاضا داریم یکـــی واردات کاال و دیگری واردات خدمات. حدود ١٥ میلیارد دالر واردات کاال داریـــم که حداکثـــر واردات این بخش ٥٥ میلیارد دالر است که باید بـــه آن واردات خدمات اضافه شـــود که مسافران هم در این سرفصل قرار دارند که در نهایت واردات خدمات حدود ٥۲ میلیارد دالر است که جمع تقاضای ارز داخلی به مرز٠٨ میلیارد دالر به صورت متعـــارف میرســـد. بـــا توجه بـــه اینکه عمدتـــاً تـــراز بازرگانی ما مثبت اســـت، اغلب دچار نوسان ارزی نمیشویم و در مواردی در برخی فصول ایجاد میشود که قابل کنترل است.

برخیها برای حفظ ارزش پولشان وارد بازاردالرشدند

وی ادامه داد: اما در نیمه دوم ســـال قبـــل اتفـــاق دیگـــری افتـــاد و تقاضای بیشتری به بازار آمد که بخشی به همان اســـتدالل قبـــل یعنی تقاضـــای فصلی اختصاصداشت،امارخداددیگربهغیر از واردات بیشتری که برای خودرو انجام شد عدهای وارد بازار ارز شدند که نه برای واردات کاال الزم داشـــتند و نـــه خدمات. ایـــن افراد برای جابهجایـــی ریال به دالر آمدند تا ارزش پولشان حفظ شود.

امیدواریمبازارارزبهتعادلبرسد

رئیـــس ســـازمان برنامـــه و بودجـــه گفت: در بازار به غیر از تقاضای واردات، تقاضـــای غیر واقعـــی داریم کـــه به هر طریقی از ســـوی برخی افراد وجود دارد و ما اجـــازه نمیدهیم وقتـــی که هجوم غیـــر متعارفی بـــرای خریـــد دالر وجود دارد منابـــع ارزی را در اختیار قرار دهیم. با تصمیمات اتخاذ شده این امید وجود دارد که بازار به تعادل برســـد. وی درباره قیمت فـــروش نفت در ســـال گذشـــته گفت: در سال 6٩ متوسط قیمت فروش هر بشـــکه نفت در ١١ ماهه ٣۵ دالر بوده و متوســـط فـــروش معـــادل هر بشـــکه میعانـــات نیز ۵۵ دالر بوده اســـت. البته االن نفـــت را باالی ٠6 دالر میفروشـــیم ولـــی در نیمه اول ســـال قبـــل هم حتی قیمت نفت ما به ٠4 دالر هم رسیده بود. نوبخت از جمعبندی گزارش مرکز آمار ایران برای نرخ بیکاری دوازده ماهه سال 6٩ خبـــر داد و گفت: بر این اســـاس نرخ بیکاری ســـال 6٩ به ١.۲١ درصد رســـیده اســـت، در حالی کـــه نرخ بیـــکاری ٣.۲١ درصد در سال ۵٩ بوده است.

اتفاقهای ارزی هفتههای گذشته قابل دفاعنیست

نوبخت با بیان اینکه درســـت است که بـــازار ارز بازاری بســـیار مهم اســـت، ولی کل اقتصـــاد را تحتالشـــعاع قرار نمیدهد؛ چراکه با وجود نوسانات اخیر، شـــاخصهای اقتصـــادی در وضعیت مناسبی قرار دارد. البته آنچه که در بازار ارز طی هفتههای گذشـــته رخ داده قابل دفاع نبوده است، ولی بازار ارز را نباید با سایر بازارها هم عرض کرد.

نبایدبامارشدشمنپابکوییم

وی اظهار داشت: دشمن میخواهد که با عربده کشیهای ترامپ، جو روانی ایجاد کرده ولی ما نباید با مارش دشمن پا بکوییم، بنابراین انتظار ندارم که غیر از واقعیت، رسانهها اعالم کنند؛ البته باید قبول کرد که بازار ارز را با مماشـــات اداره کردیـــم و در نهایت، تصمیم قاطعی را اتخاذکردیم.

دولتشایدبهواردکنندگانیارانهدهد

نوبخـــت گفـــت: کاالهایـــی کـــه ارز مبادلـــهای دریافت میکردنـــد تا اطالع ثانوی با همان قیمتهای ارزی که وارد کردهانـــد باید قیمتهای غیرافزایشـــی داشته باشند ، ولی بعد از آن اگر واردات انجام شد، ممکن است که دولت یارانه بدهـــد. اما به هرحال تصمیمـــات را به طور مرتب و متناســـب انجـــام خواهیم داد.بـــا اتخـــاذ سیاســـتهای تکمیلی، بـــازار را رها نخواهیم کرد و بازار را هم به تعادلخواهیمرساند.

تشـــکیلکارگـــروهویـــژهبـــرایتأمین

نیازهایارزیمردم

در ایـــن نشســـت نیـــز مصطفـــی پورمحمـــدی معاون ســـازمان برنامه و بودجه از تشـــکیل کارگروهی ویژه برای تأمین خرده نیازهـــای ارزی مردم خبر داد و گفت: این کارگروه ســـازو کار تأمین خـــرده نیازهـــای ارزی مـــردم را تعیین خواهد کـــرد.وی با بیان اینکـــه خارج از نرخ ٠٠۲4 تومانی هر مبادلهای ارزی که صورت گیرد، قاچاق است، افزود:ذخایر ارزی به میزان کافی داریم.از سوی دیگر، مردم هم نیازهایی دارند که باید پشت در صرافـــی بایســـتند، دولـــت تصمیم گرفت که هر گونه موردی اگر الزم باشد تصمیمگیریشود.

مخالنبازارارزراکنارمیگذاریم

وی تأکید کـــرد: در مورد صرافیهای غیرمجـــاز وظیفـــه اصلـــی ایـــن اســـت که همـــه مـــردم با آنهـــا مقابلـــه کنند. صرافیهـــای شناســـنامه دار و اعضای اتحادیهصرافان،کامالًمشخصهستند؛ قرار بر این شد که کمیتهای از سوی بانک مرکزیونیرویانتظامیودولتتشکیل شـــده و با صرافیهای غیرمجاز برخورد شـــود. تنها اختـــالف این بود کـــه نیروی انتظامـــی از بانک مرکزی میخواســـت که صرافیهای غیرمجاز را معرفی کند، اما بانک مرکـــزی میگفت که من فقط شناســـنامه دارها را میگویـــم، بنابراین همه باید دســـت به دســـت هم دهند و مخالن بازار ارز را کنار بگذارند.

ارز در اختیار نیازهـــای واقعی اقتصاد قرارمیگیرد

در مورد وضعیت دالر، روز گذشـــته ولیاهلل ســـیف؛ رئیس کل بانک مرکزی به مجلـــس رفت تـــا در صحـــن علنی نســـبت به اتفاقاتی که در مـــورد نرخ ارز در حال رخ دادن اســـت بـــه نمایندگان مجلس شورای اســـالمی توضیح دهد. وی گفت:اگر در هر کشـــوری با هر میزان از اقتـــدار ذخایر انتظار منفـــی به وجود بیایـــد و بحث انتقال ســـرمایه و نگرانی نسبت به آینده ایجاد شود به هیچ وجه نمیتوان در برابر آن مقاومت کرد.

وی در پاسخ به سؤال رئیس مجلس درمورد تصمیم اتخاذ شده برای کنترل نوسانات بازار ارز اظهار داشت: تصمیم این اســـت کـــه تمـــام امکانـــات در یک فضای شفاف در خدمت تأمین نیازهای واقعی اقتصاد کشـــور قرار گیرد. در یک افقی که بانک مرکزی بر همه ابعاد آن اشـــراف کامل داشته باشد و بتواند مانور تصمیمگیریداشتهباشد.

کشـــور در یک وضعیت متعادل قرار دارد

ســـیف خاطرنشـــان کرد: بنا اســـت تـــا یـــک ســـامانهای ایجاد شـــود تـــا در این ســـامانه کلیـــه ارزهایی که ناشـــی از درآمدهـــای نفتی و غیرنفتی به کشـــور وارد میشـــود و هرگونه درآمـــد ارزی که کشـــور دارد در این ســـامانه ثبت شود و همه مصـــارف ارزی کشـــور نیـــز در این سامانه پاســـخ داده میشود و بررسیها نشان میدهد که کشور در یک وضعیت متعادل قرار دارد و التهابآفرینیهای کاذبی که دشمنان ما در فضای مجازی ایجاد میکنند نبایـــد ما را نگران کند اما ما بـــه آنها فضا دادهایم و اجازه دادهایم کـــه هر کاری کنند و ایـــن اقداماتی که در اوایل فروردین اتفاق افتاد نشـــانه بسیار مشخص اثباتکننده این دیدگاه است.

وی ادامـــه داد: بازار ارز در ســـالهای گذشته در تعطیالت تا ۵١ فروردین هیچ تحرکی نداشت و اتفاقات و التهاباتی که رخ داد فقط و فقط در فضاهای تلگرامی است.

نوســـانقیمـــتارزراپیشبینیکرده بودیم

رئیـــس کل بانـــک مرکـــزی اظهـــار داشـــت: در ایـــن روزهـــا مـــا بهدلیـــل پیشبینـــیای که داشـــتیم و احســـاس میکردیمکههمچنینمسألهایممکن اســـت اتفاق بیفتد تیم ما بســـیج بود و آماده بود و از روز پنجم فروردین در بازار بودنـــد و ما عرضه ارز را داشـــتیم. ما در ســـالهای گذشته این کار را نمیکردیم. سیف خاطرنشـــان کرد: این حجمی که درمورد آن این قیمتهای غلط را اعالم میکند یک درصد یا دو درصد نیســـت. ٠٠۲-٠٠٣ هزار دالر بـــه صورت کاغذی و لفظی گفته میشـــود و معامله اصلی اتفاقنمیافتاد.

اقتصـــاد کشـــور نبایـــد تحـــت تأثیر عالمتهایغلطباشد

وی افـــزود: ما نباید اجـــازه دهیم که اقتصاد و این حجم از منابع ارزی کشور کـــه صرف واردات کاالهای واســـطهای و مـــواد اولیه کارخانجات میشـــود تحت تأثیر این عالمت بسیار غلط اقتصادی قرار گیرد.

بایدبازارارزرادراختیاربگیریم

رئیـــس کل بانـــک مرکـــزی اظهـــار داشـــت: در ایـــن فضا ما بایـــد تصمیم بگیریم که تســـلط خودمان را بر شرایط بـــازار ارز محـــرز کنیـــم و آن را در اختیار بگیریم کـــه بعد متناســـب بـــا فضایی که برای مـــا پیش میآید و گشـــایشها یـــا محدودیتهایی کـــه در پیش داریم بتوانیم نســـبت بـــه آنهـــا انعطافپذیر باشیم و بســـرعت عکسالعمل نشان دهیم.

همهتـــوانرابرایثباتبـــازارارزبهکار گرفتهایم

ســـیف خاطرنشـــان کـــرد: مـــا همه توانمـــان را بـــه کار گرفتیم کـــه بتوانیم آرامـــش و ثبات را در بـــازار ایجاد کنیم و مسلماً نیاز به کمک و حمایت مجلس نیـــز داریـــم. وی افـــزود: مـــا براســـاس بررســـیهایی که کردهایم تعـــادل الزم در منابـــع و مصارف ارزی کشـــور وجود دارد و در ایـــن فضـــا نباید نـــرخ ارز این نوسانات را داشته باشد. رد پاهایی وجود دارد از توطئههایی که حتی کشـــورهای اطرافمان دارند میکننـــد و در امارات و عربستان بیکار ننشستهاند، در بازار دبی هر روز علیه اقتصاد ما تالش میشـــود، مـــا آرامش خودمـــان را حفظ کنیم و به دشـــمن اجازه ندهیم که به این مسأله امیدببندد.

بهرهبریپیشنهادکردیمیوروجایگزین دالر شود

رئیس کل بانک مرکـــزی گفت: من پیشنهادی را با حضرت آقا مطرح کردم که یـــورو در مبادالت ارزی جایگزین دالر شـــود چرا کـــه دالر نقشـــی در مبادالت خارجـــی مـــا ندارد و ایشـــان هـــم از این موضوعاستقبالکردند.

نوسانارزی6درصدخواهدبود

وی افزود: قرار است نرخ ارز متناسب بـــا متغیرهـــای اقتصـــادی حرکت کند از اینرو ممکن اســـت در طول ســـال ۵ الی6 درصد نیز نوســـان داشته باشد که این اشـــکالی نداشـــته و در همه دنیا نیز ایـــن وضعیـــت را دارد. آنچـــه اهمیت دارد این اســـت که ما اکنـــون در رابطه با نوع تخصیص ارز و تأمین ارز برای ورود کاالهای اساســـی اولویتگـــذاری کرده و طبقهبندی در راستای کاالهای صادراتی نیز صورت بگیرد.

متناســـببـــاتـــوانارزیکشـــورباید کاالهایاساسیواردشود

ســـیف اظهار داشـــت: باید متناسب با توان ارزی کشـــور نســـبت بـــه واردات کاالهای اساســـی اقدام کنیم در غیر این صورت بایـــد تدابیر ویژه صـــورت گیرد. متأسفانه اقالمی بهصورت قاچاق وارد کشور میشود که حیف منابع ارزی کشور اســـت که ســـهم این نوع واردات شود از اینرو باید تشدید نظارتها صورت گیرد تا منابع بیحساب و کتاب از کشور خارج نشود.

اشتباهاتگذشتهتکرارنمیشود

وی گفت: 4 هزار و ٠٠۲ تومان مبنای بســـیار منطقی برای قیمت ارز اســـت و با شـــاخصهای اقتصادی تطبیق دارد. قرار نیســـت این رقم ثابـــت بماند تا باز اشتباهاتگذشتهتکرارشود.