الزامات انتخاب شهردار تهران
ایــن روزها بحث انتخاب شــهردار پایتخــت به بحث داغ محافل شــهری بدل شــده اســت و گمانــه زنیها بــرای کاندیداهــای ایــن پســت مهــم در رســانهها و فضای مجازی ادامه دارد اما فارغ از این مسائل آنچه حائــز اهمیت اســت اداره مطلوِب شــهرداری تهران اســت زیرا مدیریت چنین نهاد اجرایــی غیردولتی از بســیاری از وزارتخانهها ســختتر اســت. شما در یک وزارتخانه میدانید که ذینفعان مشخص و محدودی را بایــد راضــی کنید.اما در شــهرداری تهــران اینگونه نیســت. شــهردار تهــران به واســطه اســتقرار پایتخت کشــور در این شــهر، باید همه مــردم و نهادهای موجود در کشــور را راضی نگه دارد. هم شــهروندان عــادی، هم بخش خصوصی، هم ســازمانهای مردم نهاد و هم دستگاههای دولتی و حاکمیتی باید از عملکرد شهرداری تهران رضایت نســبی داشــته باشــند و به نظــر من این موضوع در شــرایط کنونی ُپر رنگتر شده است. از طرفــی شــهردار آینــده تهــران بایــد از هنــِر مدیریــت ذینفعــان شــهری برخوردار باشد و مدیرانی که از این توانایی برخوردار باشند معدودند، چرا کــه هنِر مدیریت ذینفعان شــهری اگرچه تا حدی ذاتی اســت، اما بخشــی از آن بــه واســطه کســب تجربــه و دانــش مدیریت در ســطوح عالــی نظام تصمیمگیری کشــور، اکتســابی است. بنابراین شــورا باید به سمت انتخاب فردیًبرود که همه این ویژگیها را داشته باشد. قطعــا برخــی معیارهــا ثابــت اســت و برخی معیارها حســب شــرایط و اقتضائات تغییر میکند. مثالً اینکه شــهردار باید ســابقه اجرایی قوی با تأکید بر فعالیت در امور شــهری داشــته باشــد یا اینکه نیاز به تخصص کافــی در مدیریت امور چند کارکردی و پیچیده مانند شــهرداری داشــته باشــد، معیارهایی ثابتند. اما معیارهایی از جمله که شــهردار لزوماً باید فرد حزبی باشــد یا الزاماً باید وابســتگی او به یک جریان سیاســی اثبات شــده باشــد، به زعم من در حال حاضر اولویت ندارد و روشــن اســت که شورا گزینهای را که به لحاظ فکری با خود همسو نباشد، انتخاب نخواهد کرد. اما برخی معیارها که شــاید در گذشــته کمرنگتر بودند، امروز باید پررنگ شوند. همانطور که اشاره کردم توانایی راضی نگه داشت ِن ذینفعان متعدد و متکثر شــهری، امروز یک معیار اساســی در انتخاب شهردار تهران است. شــهردار آینده تهران باید بتواند با نهادهای قدرت در شــهر تهران تعامل داشــته باشــد و از ایــن منظــر توانایــی تعامــل بــا دســتگاههای حاکمیتی و نهادهــای قــدرت، مهمتریــن ویژگــی اســت. شــهرداری کــه از ایــن ویژگی برخــوردار باشــد و بتوانــد در عمــل هــم آن را اجرایــی کند، ثمــرات زیادی خواهد داشت. بــه عقیده من اگر شــورا به ســراغ گزینــهای مقتــدر و توانا در زمینــه تعامل با نهادهای حاکمیتی برود، انتخاب چنین فردی اوالً باع ِث افزایش محســوس کارآیی مدیریت شــهری، ثانیاً باعث بهبود روابط ســازمانی شهرداری تهران بــا دیگر دســتگاهای ذی مدخل در امور شــهری و ثالثاً منجر بــه بهبود روابط مدیریت شهری و جریان اصالحات با نهادهای حاکمیتی خواهد شد. البته نظر رســمی در این باره را طبعاً شــورا یا ســخنگوی آن باید ارائه کند. تــا جایــی که من می دانــم گزینههایی کــه در حال حاضر مطرح میشــوند همه گمانه زنی هســتند و به صورت رسمی با هیچ فردی برای تصدی این ِسمت صحبت نشده است. امــا شــورای شــهر پنجــم نشــان داده کــه شــهردار را فرآیندمحــور انتخاب میکنــد. ابتــدا باید فرآیند انتخاب شــهردار توســط شــورا مشــخص شــود، ســپس گزینههای محتمل توســط اعضا معرفی شــوند. بنابرایــن تا زمانی که شــورا روی فرآیند به جمع بندی نرســد، پیشبینی گزینههای احتمالی و بررسی اینکه شانس کدامیک بیشتر یا کمتر است، موضوعیت ندارد.