بایدها و نبایدهای یارانه احزاب

در مــورد اینکــه یارانــه چطــور توزیع شــود، وزارت کشــور و خانــه احــزاب تصمیــم خواهنــد گرفــت. امــا مــن فکر میکنم نحــوه اختصاص یارانه احزاب باید به نحوی باشد که باعث ارتقــا و رشــد کمــی و کیفــی احــزاب شــود. یعنــی هــم احــزاب کوچک و هم احزاب سراســری تشویق شــوند که فعالیت خود را تعمیق بیشتری دهند. مثاً اگر حزبی که 100 عضو دارد و حزبــی کــه 10 هزار عضو و هوادار دارد به نســبت برابر تشــویق شــوند و یارانه دریافــت کنند، آیا ایــن منجر به این خواهد شــد که احزاب بزرگتر هم انگیزه بیشــتری بــرای فعالیــت داشــته باشــند؟ یــا اگــر برعکــس عمل شــود آیا احزاب کوچکتر انگیزه گســترش و سراســری شــدن را خواهند داشــت؟ عــاوه بر این مســأله اصلی کــه هم نظام سیاســی و هــم دو جریان اصلی کشــور به آن پاســخ دهنــد، ایــن اســت کــه تعریفشــان از حزب واقعــی چیســت؟ آیــا یــک مجموعــه به صــرف مجوز گرفتــن از کمیســیون مــاده 01، حــزب تعریف میشــود و حــزب تنها یــک برگه مجوزی اســت که وزارت کشــور صــادر میکنــد؟ یا این کــه ویژگیهــا و اســتانداردهایی دارد کــه مجموعههای مدعی حزب بــودن باید خود را با آن منطبق کنند؟ اگر به این ســؤال پاســخ داده شود، طبیعتاً میشود در مورد حقوق احزاب که یارانه یکی از

آنهاست، بهتر صحبت کرد. مــن بــا یارانه احــزاب موافقــم و در خیلی از کشــورهای توســعه یافته این مســأله صورت میپذیــرد. اما در آن کشــورها برای احزاب وظایف و مسئولیتهایی تعریف شــده اســت کــه احــزاب موظفنــد در تعیین مناســبات مــردم و حکومت به آن عمل کنند. در کنار آن وظایف، اختیاراتــی هــم بــرای احــزاب تعریــف شــده اســت که تعییــن کاندیداهای مجلس و ریاســت جمهوری از آن جملهانــد. یعنــی آنچه که شــورای نگهبــان در ایران به عنوان تعییــن صاحیت افراد انجــام میدهد، در دنیا جزو وظایف احزاب اســت و افراد پس از عبور از صافی حزبــی که به آن تعلق دارنــد، از اصلیترین گزینههای هر انتخاباتی خواهند شد. اینکــه نــگاه فعلی بــه احزاب، چــه اصاحطلــب و چه اصولگــرا تغییــر نکند و انتظار داشــته باشــیم بــا دادن یارانه، احزاب حرفهای داشــته باشــیم، تصور اشتباهی است. اگر نظام سیاسی خود را نیازمند به احزاب نداند و وظایف و اختیارات و نفوذش را به رســمیت نشناســد و خــود احــزاب قائل به اجرای وظایــف خود در جامعه نباشند، به مرور این یارانه تنها به محلی برای فعالیت اقتصــادی برخی افــراد ســودجو تبدیل خواهد شــد که انتظار خواهند داشــت صرفاً بــه دلیل دریافت مجوز از کمیســیون ماده 10 هرساله مبلغی به حسابشان واریز شود.