نمایشگاه کتاب تهران به مثابه هویت فرهنگی ماست
معاون فرهنگی وزیر ارشاد در آستانه برپایی سی و یکمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران: ناشرانی از 53 کشور جهان با تازههای نشر خود در نمایشگاه شرکت میکنند
تنهــا دو روزتــا آغاز ســی و یکمیــن دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران باقی مانده و این در حالی است که نمایندگان نشــر 53 کشــور از اقصــی نقــاط جهــان بــا تازهتریــن آثــار خــود در ایــن رویــداد علمــی- فرهنگــی ایرانزمیــن شــرکت کردهاند. بنابر گفتههای مسئوالن ارشاد امســال بــرای نخســتین مرتبــه بیش از هفتاد و پنج درصد نمایشگاه زیرفضای مسقف برگزار میشود.
همــان طــور کــه پیشتــر هــم در خبرهــا خوانــده ایــد یکــی از مهمترین تحــوالت در برگــزاری نمایشــگاه کتــاب ایــن دوره را میتــوان در جابــه جایــی مجــدد آن دانســت. محســن جــوادی، رئیــس ســیویکمین دوره نمایشــگاه بینالمللــی کتــاب تهــران صبــح روز گذشــته در همین رابطه در جمع اهالی رسانه گفت: «علیرغم نگرانیها برای جابهجایــی نمایشــگاه کتــاب تهــران و انتقــال آن از شــهرآفتاب بــه مصلــی، همکاریهــای دوســتان مــا در مصلی و مؤسسه نمایشــگاهها، ناشران و صنوف مرتبط موجب شــد تا این نقل و انتقال بهسهولت انجام شود.»
معــاون فرهنگی وزیر ارشــاد ضمن دعوت از اهالی قلم و نشر برای مشارکت بیشــتر در برگزاری امور نمایشگاه کتاب تهــران گفت:«نمایشــگاه بینالمللــی کتــاب از 9 ســالگی انقــالب اســالمی کار خود را آغاز کرده که نشاندهنده هویت فرهنگی ماســت. امیــدوارم نمایشــگاه پرشــکوه و خاطرهانگیزی داشته باشیم و بعــد از برگــزاری نمایشــگاه بــا افتخار بگوییــم نمایشــگاه پربــار، جــذاب و پرفروشی را پشت سر گذاشتهایم.»
یکــی از نقدهایی که همواره به نحوه برگــزاری ایــن نمایشــگاه وارد میشــود بحــث ایــن اســت کــه چــرا ایــن رویداد علمــی- فرهنگــی بیــش از نمایشــگاه به فروشــگاهی بــزرگ درعرصــه کتاب تبدیل شــده اســت. او در همیــن رابطه تصریــح کرد:«تــالش شــده تــا عــالوه بــر جنبــه فروشــگاهی نمایشــگاه کتاب فضای مناسب برای دید و بازدید اهالی نشــر فراهم شــود تــا بعــد از پایــان این رویداد بتوانیــم درباره افزایش فروش و جذابیتها و افزایش مخاطب صحبت کنیم.» ■ تقویت دیپلماســی فرهنگــی و ایجاد گفتوگو با جهان
بعــد از ســخنان رئیــس نمایشــگاه، امیر مســعود شــهرام نیا، مدیر مؤسسه نمایشــگاههای فرهنگــی یکــی از اولویتهــا در نحوه برگزاری نمایشــگاه کتاب را طی ســالهای گذشــته، تقویت دیپلماسی فرهنگی و ایجاد گفتوگو با جهان عنــوان کرد و ادامه داد: «انتخاب کشــور و شــهر میهمان برای نمایشــگاه کتاب هر ســال هم از همین نگاه نشأت میگیرد، ســعی کردهایــم در کنار جنبه فروشــگاهی نمایشــگاه کتــاب از جنبــه فرهنگــی غافل نشــویم. میهمــان ویژه امســال کشــور صربســتان اســت کــه بــا هیأتــی ۰3 نفــره به همراه شــهر تونس بهعنوان شــهر میهمــان و بــا هیأتی 8۱ نفره در نمایشــگاه حضــور دارند. عالوه برایــن وزیر فرهنگ ایتالیــا نیز با هیأتی چهارنفــره در نمایشــگاه کتــاب حضــور پیدا خواهد کرد.»
بــه گفتــه شــهرام نیــا در نمایشــگاه کتاب ســی و یکم ۰3۱ هزار مترمربع در اختیار ناشــران قرار گرفته که تقریباً ۵7 درصد فضاها زیر سقف رفته ومی توان گفت که شــرایط بهتری برای ناشــران و بازدیدکننــدگان فراهم شــده اســت. بر اســاس ســخنان ایــن مســئول فرهنگی عــالوه بــر بخــش عمومــی، بخشــی از ناشــران کودک و ناشــران آموزشــی هم بهصــورت کامــل در فضــای مســقف جانمایــی شــدهاند و فقــط ناشــران دانشــگاهی و دیجیتالــی در ســازههای موقت هستند.
یحیــی دهقانــی، معــاون اجرایــی نمایشــگاه کتــاب نیــز در ادامــه ایــن نشســت خبــری گفــت: «در دوره هشـتســـــــاله ریاســــتجمهــــــوری احمدینژاد صنف از جریان برگزاری نمایشــگاه دور شــده بــود و چهــار ســال اســت کــه بهصــورت مســتقیم در نمایشــگاه دخالــت میکنــد. دو ســال پیــش بنــا بهخواســت و عالقــه خودمان به شــهر آفتــاب رفتیم و فکر میکردیــم محــل مناســب و دائمــی بــرای نمایشــگاه خواهد بود و امســال نیز بنا به خواست خودمان به مصلی برگشتیم.»
دهقانی با اشــاره به تعداد ناشران حاضــر در ایــن دوره نمایشــگاه کتاب گفــت: «حــدود بیســت هــزار و پنجاه ناشر داخلی تاکنون بهصورت قطعی شــرکت کردهانــد. ناشــران آموزشــی کــه در رواق غربی جانمایی شــدهاند، 3۱۱ ناشــر بــا ۶3۵ هزار عنــوان کتاب هستند. ناشران دانشگاهی هم با ۱۰۵ ناشر و حدود 8۶ هزار عنوان کتاب در شــرق نمایشگاه و در سازههای موقت جانمایی شــدهاند. حدود 88۲ ناشــر کــودک و نوجــوان بــا 33 هــزار عنوان کتاب در رواق غربی و بخشی در چادر جانمایــی شــدهاند، ناشــران عمومی نیز با یک هزار و 74۱ ناشر و حدود ۶8 هزار عنوان کتاب در شبســتان مصلی حضور خواهند داشت.»
وی ادامــه داد: «در بخــش خارجــی نمایشگاه که متشــکل از ناشران عرب و التین است، ۶8 ناشر عرب با حدود 37 هزار و ۰۰۵ عنوان کتاب و ۶۴ ناشر التین بــا ۰۲۱ هزار عنــوان کتاب در نمایشــگاه حضــور دارنــد. بــه طــور کلــی مجمــوع کتابهــای ناشــران خارجــی ۶۴ هــزار عنوان است. ۶8 ناشــر دیجیتال هم در ســالنهای مجزا و در شــمال نمایشگاه جانمایی شدهاند.» ■ باید به سمتی برویم که یارانهها اثرگذار باشد
همایــون امیــرزاده، ســخنگوی نمایشــگاه بینالمللــی کتــاب تهــران و رئیــس رســیدگی بهتخلفــات ناشــران نیــز گفــت: «معاونــت فرهنگــی از دو ســال گذشــته تا امروز در جهت تقویت زیرســاختهای نشــر اقداماتی را انجام داده و بهدنبــال ایجــاد ســازوکارهایی اســت که این میزان انــدک یارانه نیز در اختیار نمایشگاه قرار بگیرد. حدود پنج میلیون دانشجو داریم که اگر به هر کدام از آنهــا ۰۵ هزار تومــان بدهیم مجموع آن ۰۵۲ میلیــارد تومــان میشــود که دو برابــر بودجه معاونت اســت. ما باید به سمتی برویم که یارانهها اثرگذار باشد.»
وی ضمن ارائه توضیحات بیشــتری دربــاره یارانه حمایتــی از دانشآموزان افزود:«بــا وجــود اینکه بخشــی از یارانه حمایتــی از دانشآمــوزان بــه ســمت حمایــت فصلــی کتابفروشــیها رفتــه تاکنــون ۲۵۱ هــزار و ۴۱۴ نفــر بــرای دریافــت بــنکارت موفــق بــه ثبتنــام قطعی شدهاند. امســال عالوه بر ظهور فیزیکــی کارت، بخشــی از بنکارتها از طریــق کارتهــای ملی هوشــمند بوده اســت و افــراد از ایــن طریــق میتواننــد بنکارتهــای خود را دریافــت کنند. به طور کلی قریب به هفت میلیارد تومان در این بخش حمایت شده است.»
امیــرزاده ادامه داد:«حــدود ۰۱ هزار نفــر از اهــل قلــم یارانه دریافــت کردند کــه میزان آن دو میلیــارد و ۰۰۵ میلیون تومان بوده است. بخشی از یارانه نیز به حمایت، تجهیز و نوسازی کتابخانههای شــهر تهــران اختصــاص داده شــده اســت. همچنین ۱3 مؤسسه و کتابخانه عمومی برای دریافت بنکارت ثبتنام کردهانــد.» امیــرزاده دربــاره جنبــه نظارتی نمایشــگاه کتــاب تهــران بویژه تعلیــق آرای نمایشــگاه ســال گذشــته نیــز گفت:«اصــل موضــوع ایــن اســت کــه هیــچ کــدام از آرا نقض نشــده بلکه فرصتی به ناشــران داده شــده تا با اخذ تعهدهــای الزم در نمایشــگاه فعالیت اقتصادی داشته باشند. کسانی که تکثیر غیرمجاز کتاب داشتهاند یا ترجمههای غیرمجــاز و کتابهــای غیرمجــاز در نمایشــگاه عرضه کرده بودنــد در دایره ایــن معافیــت قــرار نگرفتهانــد. آرای صــادره نمایشــگاه ۰3 تا نمایشــگاه ۲3 گریبان متخلفان را میگیرد و آنها تحت نظارت هیأت بررسی قرار میگیرند و با کمترین تخلف این آرا عملیاتی خواهد شد.»
مراســم افتتاحیــه ســی و یکمیــن نمایشــگاه بینالمللــی کتــاب تهــران یازدهم اردیبهشت ماه جاری با حضور رئیس جمهوری برگزار میشود، بازدید از نمایشــگاه کتاب برای عموم مردم از ســاعت ۰۱ تــا ۰۲ دوازدهــم تا بیســت و دوم همین ماه میسر خواهد بود.