حمله به برجام کلیدواژه تخریب دیپلماسی دولت

وقتی روزنامه منتقد دولت منافع ملی را نشانه می رود بهبود مراودات بانکی، فروش نفت، قراردادهای سرمایه گذاری، فاینانس ها ...و ماحصل برجام است که اکنون از سوی تندروهای داخلی و خارجی تخطئه میشود

گروه اقتصــادی / روز گذشــته یکــی از روزنامههــای جریــان خاص بــا اختصاص تیتــر اصلی خودبه گــزارش روزنامــه ایران از گشــایشهای بانکی و تجاری پسابرجام و همچنیــن ارائــه برخــی آمــار مطــرح شــده در همایش بانکــی و تجــاری ایران و اروپــا، یک بار دیگر به دســتاوردهای ســند تاریخی برجــام حمله کــرد و آن را طرحی شکســتخورده دانســت. ایــن روزنامه که حتی پیــش از توافق و در روزهای نفســگیر مذاکرات هســتهای بنای مخالفــت با آن را گذاشــته بود، پس از دستیابی به این توافق تاریخینیزدستاوردهایآنراهیچدانست ولــی اکنــون به کــم بــودن این دســتاوردها انتقاد میکند. این درحالی اســت که تمام ایرانیان که با حساسیت مذاکرات هستهای و بــه ثمــر رســیدن توافــق نهایــی را دنبال کردهانــد، بــه نیکــی میدانند که بــا برجام چه اتفاقی افتاد. اینکه در طول 12 سالی که ایران تحت شــدیدترین تحریمها بود و هر روز بر ابعــاد آن افزوده میشــد، امکان هر تحرکی برای ایران دشــوار شــده بود. درآن دوران که زورگویان با تحریمهای چند الیه خود در نهایت شبکه بانکی و فروش نفت بــه عنوان حیاتیتریــن بخشهای اقتصاد ایــران را نشــانه گرفتنــد در مــدت کوتاهــی صادرات نفت ایران از بیش از 2.2 میلیون بشــکه در روز بــه زیــر یــک میلیــون بشــکه رســید و تمــام پولی کــه از فــروش نفت در این ســالها به دســت آمده بود در حساب بانکهای خارجی بلوکه شده بود.

هرچنــد تمــام مقامــات و دولتمردان ایرانی به دســتاوردهای برجام و دور بودن آن از انتظــارات موجــود نقــد میکننــد و دراین زمینه بارها انتقاد خود را بخصوص به عهدشکنی امریکاییها اعالم کردهاند، اما واقعیت این اســت که برجام توانســت بسترهای رشد دوباره اقتصاد ایران را که در ابتدای دهه 90 به منفی 6.7 درصد رسیده بود فراهم کند تا اینکه در ســال گذشــته به رشد کم سابقه دو رقمی دست یافتیم.

گرچه هنوز با دســتاوردهایی که از اجرای تمــام و کمال برجام انتظار میرفت فاصله داریــم و عــدم اجــرای دولــت امریــکا بــه تعهــدات خود ایــن روند را کند کرده اســت، اما با تأکید اروپاییها به ســند برجام تاکنون گشایشهای زیادی دراقتصاد ایران رخ داده اســت. ششــمین همایــش تجــاری و بانکی ایران و اروپا، هشــتم اردیبهشت ماه جاری با حضور مقامات ایرانی و اروپایی برگزار شــد. درایــن همایــش درخصوص دســتاوردهای 27 ماهه برجام اعالم شــد کــه دراین مدت شــبکه بانکــی ایــران بــه 250 بانــک اروپایی متصــل شــدهاند و 7۸ میلیــارد دالر منابــع مالی ایران مدیریت شــده است. دراین دوره حــدود ۵۳۸ رابطه کارگزاری بــا ۸72 بانک خارجی برقرارشده در حالی که قبل از برجام تعداد روابط کارگزاری بســیار محــدود بود و تنهــا ۵ تا ۶ بانک حاضر به همکاری با ایران بودند. همچنین طی دو و نیم ســال گذشته ۸۳ هــزار و 90۴ ال ســی توســط نظام بانکی ایــران باز شــده و بیــش از 0۵1 هــزار تراکنش بانکی با ارقام قابل توجه انجام شده است.

طبق اعالم مســئوالن اروپایی با اجرای برجــام، تحریمهــا علیه 00۳ شــخصیت حقیقی و حقوقی ایرانی برداشته و از زمان تصویببرجامبسیاریازموانعتولیدنفت ایران برداشته شد؛ امروز میزان تولید ایران به پیش از تحریمها رسیده است.یک سال پــس از برجام، میزان تجارت ایــران و اروپا دو برابر و میلیاردهــا دالر بدهیهای ایران پرداخت شــد ضمن آنکه تولید ناخالص داخلــی ایــران نیــز ناگهان 12 درصد رشــد کرد. رئیــس کل بانک مرکزی در نشســت مشترکبامقاماتبانکیاروپادرخصوص احتمــال خــروج امریکا از برجــام گفت که به هیچ عنوان نگران این موضوع نیستیم و تمــام ســناریوها در ایــن زمینــه تعیین و راهکارهــای مرتبط با آن مشــخص شــده اســت. ایــن روزنامــه مخالــف دولــت کــه درچهــار و نیــم ســال گذشــته و از ابتــدای دولــت یازدهــم هــر نــوع دســتاورد دولت در اقتصــاد را انکار یا به ســخره میگرفت، بــا شــادمانی بســیار ســخنان هــر مقــام ضد ایرانی را که به برجام تاخته بود بهطور کامل انعکاس داده و آن را نشــانهای برای فروپاشی برجام قلمداد کرده است.

واقعیــت این اســت که با وجــود تمام عهدشکنیها همچنان برجام پابرجاست و دولتمــردان ایرانــی نیــز با تمام تــوان در صــدد گرفتــن حــق مــردم از ایــن توافــق هســتند. آری بیاعتنایی رئیس جمهوری جدید امریکا به این توافق جهانی توانسته اســت ســرعت دســتیابی بــه توافقــات را کاهــش دهــد امــا متوقــف نکــرده اســت و تمــام قراردادهــا و عملکــردی کــه در 27 مــاه اخیــر در بخشهــای مختلــف درحضــور رســانههای داخلــی و خارجــی اجرایی شده گویای این واقعیت است. ■ 3.55میلیارددالرتأمینمالیخارجی از دستاوردهایبرجاماست

بــا بهرهبــرداری از فضــای مثبــت و ظرفیتهــای بوجــود آمــده در دوران پســابرجام، اقدامــات مثبتــی در زمینــه گســترش تعامــالت بانکــی بینالمللی و بهبود تأمین مالی خارجی صورت گرفت که نتایج آن در افزایــش روابط کارگزاری و تسهیلدرعملیاتبینالمللیودرنهایت بهبودرتبهاعتباریکشورنمودیافت.

امضای قرارداد خطوط اعتباری تأمین مالــی خارجــی کوتاهمــدت، میانمــدت و بلندمدت در مجمــوع 55.۳ میلیارد دالر بــا بانکهــای کشــورهای اروپایــی و ســایر کشــورهای بزرگ آسیایی از دســتاوردهای برجــام در حــوزه بانکــی اســت.همچنین گســترش روابــط کارگــزاری بــا بانکهــای کشورهایاروپایینظیرهلند،ایتالیا،بلژیک واتریش و آسیایی مانند چین و کرهجنوبی و مذاکــره بــا بانکهای کشــورهای عمان و قطر با هدف توسعه روابط بانکی و تجاری از جملــه دســتاوردهای دیگر برجــام بوده است. درکنار جهش قابل توجه در برقراری روابطکارگزاریبابانکهایخارجیافتتاح حساب نزد بانکهای Sohar عمان،BTV روسیه، شعبه فرانکفورت بانک سپه، RBI اتریش، QNB قطر وگازپروم ســوئیس نیز عملیاتی شــده اســت. همچنیــن امضای قــرارداد تأمیــن مالی پــروژه «برقــی کردن قطار تهران-مشهد» به مبلغ 11.5 میلیارد یــوآن (حــدود 1.7 میلیــارد دالر) در تاریخ ۳ مــرداد مــاه 1۳96 بین بانــک صنعت و معدن و اگزیمبانک چین، امضای قرارداد خط اعتباری بیــن اگزیمبانک کره جنوبی و 12 بانــک ایرانــی به مبلغ ۸ میلیــارد یورو در تاریخ 2 شــهریور 69۳1، امضای قرارداد خــط اعتباری بیــن کنسرســیوم بانکهای چینی به نمایندگی سیتیک تراست با پنج بانک ایرانی به مبلغ معادل01 میلیارد دالر در تاریخ 24 شهریور 69۳1، امضای قرارداد خــط اعتبــاری بیــن Ober بانــک اتریــش بــا 14 بانــک ایرانــی بــه مبلغ یــک میلیارد یــورو و امضای قــرارداد خط اعتبــاری بین دانسکهبانک دانمارک با 10 بانک ایرانی به مبلغ 0.5 میلیارد یورو در تاریخ 1۳ شهریور 69۳1، امضــای موافقتنامههای مربوط به اعطــای اعتبار صادراتی دولت فدراســیون روســیه بــه دولــت ایــران تــا ســقف حدود 2.2 میلیــارد یــورو بــرای تأمیــن مالــی دو پــروژه دولتی بیــن وزارت امــور اقتصادی و دارایی ایران و وزارت دارایی روسیه، امضای چهار فقــره قرارداد کوتاهمــدت بین اگزیم بانک کــره جنوبــی و بانکهای پاســارگاد، پارســیان، توســعه صــادرات و صنعــت و معدن در مجموع به مبلغ معادل یورویی 400 میلیــون دالر، امضــای قــرارداد کوتاهمدت بین بانک SMBC ژاپن و بانک ملــت بــه مبلــغ حــدود 5۳ میلیــون دالر، امضــای ۳1 فقــره قراردادهــای کوتاهمدت بیــن شــعب خارجــی بانکهــای ایرانــی، میربیزینــس مســکو و پرشــیا اینترنشــنال )PIB( با شــبکه بانکی کشور در مجموع به مبلــغ حــدود 56۳ میلیــون دالر، امضــای تفاهمنامههایهمکاریبینبانکمرکزی و مؤسســه بیمه صادراتی ایتالیا (ســاچه)، مؤسســه بیمه صادراتی اتریش ،)OeKB( بانکهــای کــرهای (اگزیــم بانــک کــره و بانــک توســعه کــره - ،)KDB طرفهــای روسی (مؤسســه بیمه صادراتی EXIAR و ونش اکونــوم بانــک - ،)VEB اگزیم بانک هندوســتان، بانک توســعه چیــن )CDB( و مؤسســه ،EXIAR اتصال ســامانه شتاب ایــران بــه ســوئیچ کارت کشــور روســیه بــه نام MIR جــزو دهها توافقاتی اســت که در پســابرجام نهایی و عملیاتی شــده اســت. عــالوه بــر پرداخــت معوقــات بانکهــای ایرانــی بــه مؤسســات بیمــه صادراتــی کشــورهای آلمان، ایتالیا، فرانسه و اتریش توسطبانکمرکزی،تعهداتمعوقبانک صادرات به مؤسسات بیمه صادراتی EKF دانمارک، CESE اسپانیا و SERV سوئیس توسط این بانک تسویه شده است. ■ بهبودرتبهریسکاعتباریایران

یکــی دیگــر از دســتاوردهای غیرقابــل انکار برجام بهبود رتبه اعتباری ایران است که تأثیر زیادی در اقتصاد ایران بخصوص در مــراودات خارجــی آن دارد. بــر اســاس اعــالم رســمی کمیتــه رتبه بندی ریســک کشــورهای دنیــا در OECD رتبــه ریســک اعتبــاری ایران یک پله ارتقا یافت و از رتبه 6 به 5 رسید. در سالهایی که تحریمهای ظالمانــه بینالمللــی علیــه کشــور وضع شــده بود، رتبه اعتباری ایران 7 از 7 یعنی پایینترین رتبه بینالمللی در نظر گرفته شده بود.