نگرانی امریکا دلیلی برای تغییر «برجام» نیست

الیستر برت، معاون وزیر خارجه انگلیس در گفت و گو با «ایران»: برای حل مشکالت مالی ایران و اروپا هر اقدامی الزم باشد انجام می دهیم

بــا الیســتر بــرت، معــاون وزارت خارجه بریتانیا در خال ســفر کوتاهش به تهران و دیدارهایی که با ســید عباس عراقچی، معــاون وزیر خارجه ایران از ســر گذراند، گفتوگــو کردیــم. گفتوگویــی کــه در آســتانه تصمیمگیری دولتمردان امریکا برای مانــدن یا خروج از برجــام، صورت گرفــت تا اغلب پرســش و پاســخ بــا این مقــام دیپلماتیک انگلیس حــول توافق و رویدادهــای پیرامون آن صــورت گیرد. از جملــه ایــن موضوعات که چــرا مردم ایران چنان کــه باید به رغم اجرای کامل تعهدات کشورشــان در چارچوب برجام از مواهب این توافق بهرهمند نشــدهاند؟ انگلیــس بــه عنــوان یکــی از کشــورهای اروپایــی طــرف توافــق دربــاره خــروج احتمالی واشنگتن از برجام چه برنامهای دارد؟ و برجــام بــدون حضــور امریکا چه سرنوشــتی پیــدا میکند؟ پاســخ معاون وزیر خارجه انگلیس به این سؤاالت را در زیر میخوانید:

ایــران و کشــورهای 5+1 در حــال اجــرای توافقــی هســتند کــه در نتیجــه مذاکراتی جــدی پیرامــون برنامه هســتهای ایران به دست آمده است. ارزیابیتان از پایبندی ایران به تعهداتش در چارچوب این توافق چیست؟ انگلســتان بــر ایــن بــاور اســت کــه توافق هســتهای بخش بســیار مهمــی از رابطه میــان ایــران، منطقــه و جهــان را شــامل میشــود. مذاکرات بر سر امضای برجام بــرای نیــل به هــدف خاص و مشــخصی انجام شد و آن برخورد با هرگونه حرکت بالقوه به ســمت ســاح هســتهای بود. از طریــق برجــام بــه ایــن موضــوع بخوبی رسیدگی شده است. بــا وجــود ایــن، همــواره ایــن موضــوع درک میشــد کــه ایــن توافقنامــه در پوشــش تمامی مســائلی که ایران با آنها مواجــه اســت و متوجــه کشــورهای دیگر میشــود موفق نبودهاســت. این مســائل بخوبی شــناخته شــده هســتند. امــا خود ایــن توافقنامــه و پایبنــدی به اجــرای آن همچنان بســیار ضروری باقــی میماند. انگلســتان بر این باور اســت کــه ایران به اجرای تمامی مفاد این قرارداد مشترک پایبند بودهاســت. بنابراین، ما به سختی در تاش هستیم تا تمامی شرکای خود را متقاعــد به باقی ماندن در این توافقنامه در آینــده کنیــم. موفقیت ما در راســتای این هدف، سپس، این اطمینان خاطر را ایجاد خواهد کرد تا مجال و تمایل بحث و مذاکــره بــر ســر چیزهای دیگــری که ما همــواره خواهان گفتوگو در موردشــان بودهایــم ماننــد رابطــه ایــران بــا دیگــر کشــورهای منطقه و آنچه در ادامه اتفاق خواهد افتاد، در آینده وجود داشته باشد. امــا ما فکــر میکنیم که برجــام هدفی را کــه در راســتای دســتیابی بــه آن طراحی شدهاست، انجام میدهد. همــان طــور کــه اشــاره کردیــد، ایــران تعهداتش را در چارچوب برجام بخوبی اجــرا کرده اســت اما امریکا اعــالم کرده چنانچه متن این توافق مطابق خواسته ایــن کشــور تغییــر نکنــد، از آن خــارج میشــود، در چنیــن شــرایطی مواجهــه احتمالیاروپاومشخصاًدولتانگلیس با این رویداد چه خواهد بود؟ در ابتدا، الزم اســت بگویم که طرفهای اروپایی برجام و تا جایی که من میدانم، تمامــی کشــورهای عضــو برجــام بســیار مصمم هســتند که اجرای این توافقنامه ادامه یابــد. ما در حــال ادامه تاشهای خــود برای متقاعــد کردن شــرکایمان در ایاالت متحده هســتیم تا این اطمینان را حاصل کنیم که پایبندی به اجرای برجام ادامه خواهد یافت. بنابراین، هنوز به آن شــرایطی نرســیدهایم که یکی از طرفین این قرارداد تصمیم به کنار کشیدن از آن را گرفته باشد. یــک ضربالمثــل میگویــد: «چــو فــردا شــود، فکــر فــردا کنیــم.» اگرچــه برایــن باور هســتیم کــه برجام بســیار با اهمیت اســت، مصمم خواهیم بود تــا به اجرای آن پایبنــد بمانیم و امیدواریم که تمامی اعضــای ایــن توافقنامــه نســبت بــه آن چنین حسی را داشته باشند. با این حال، ما احمق نیستیم و موقعیتی را که امریکا در آن قــرار دارد درک میکنیم. بنابراین، با هدف متقاعد کردن امریکا در مورد این که برجام و مفاد آن و ارزش پایبند ماندن و اجرا شــدن را دارد، در حال کار با ایاالت متحده هستیم. همان طور که طرفهای دیگر این توافقنامه را به متعهد ماندن به اجرای آن متقاعد کردهایم. چنان که میدانید آقای امانوئل مکرون و خانم آنگال مرکل رهبران فرانســه و آلمان به تازگی با رئیس جمهــوری امریکا دیدار کردهانــد و در پــی ایــن دیدارهــا ســخن از توافقنامــه تازهای میــان اروپــا و امریکا به میــان آمده اســت کــه افزون بــر موضوع هستهای، مسائل دیگری نیز درباره ایران در آن مطرح شده است. آیا انگلیس بخشی از گفت وگوهای مربــوط به این توافقنامه بوده است؟ آنچه در جریان بوده است فرآیندی است میــان اعضــای اروپایــی برجــام و امریکا بــرای یافتــن راهــی بــه منظور رســیدگی به نگرانیهــای ایاالت متحــده به نحوی که باعــث پایان یافتن برجام نشــود. این موضوع به صورت عمومی شناخته شده است. ما با شرکای خود و دوستانمان در امریــکا به ســختی کار کردهایــم تا به یک جایگاه و نقطه مشترک برسیم که در آن بتوانیــم ایاالت متحــده را بــه این نتیجه برســانیم که بیرون کشیدن از برجام تنها راه ابراز ترس ها و نگرانیهایش نیســت. ما به این تاشها ادامه خواهیم داد. مشــخصاً دولــت انگلیس چــه اقداماتی را برای متقاعد کردن ترامــپ انجام داده است؟ در ابتــدا الزم اســت بگویــم لزوماً تمامی اقدامــات به صــورت عمومــی و از طریق دیدارهــای رســمی و کاری بیــن مقامات عالــی کشــورها، آنطــور کــه تــا بــه حــال دیدهایــم، انجــام نمیشــود. میتوانــم به شــما و خوانندگانتان ایــن اطمینان را بدهــم که دولــت انگلیس به ســختی در حــال کار برای نگه داشــتن دولت امریکا در برجام بوده اســت. شما از کارهایی که انجام شــده اســت و اقداماتی که اعضای گــروه تروئیــکا شــامل کشــورهای اروپایی فرانســه، انگلیــس و آلمان با هــم انجام دادهاند، مطلع هســتید. انگلستان نقش کاملــی را در این راســتا بازی کرده اســت. مقامــات و وزیــران قطعــاً ایــن را بــرای دولت امریکا مشخص کردهاند که چرا ما بر این باوریم که برجام بسیار مهم است و چرا الزم است که تمامی اعضای آن که شــامل ایران نیز میشــود، به اجــرای آن پایبندبمانند. آیا اروپا به برجام منهای امریکا میاندیشد و بــدون حضــور ایــن کشــور آن را ادامــه خواهد داد؟ ما بســیار مصمم هســتیم این توافقنامه را حفــظ کنیــم. هنــوز بــه آن مرحلــهای نرســیدهایم که امریکا بخواهــد از برجام بیرون بکشد. باور داریم که این توافقنامه بســیار مهم اســت و مفاد آن چه در حال حاضر و چه در آینده بسیار مهم خواهند بــود. ایــن نظــر انگلســتان در مــورد ایــن قرارداد است. امیدواریــم کــه امریــکا از برجــام بیــرون نیایــد. امــا بســیار مصمــم هســتیم کــه خــود بــه این توافقنامــه پایبنــد بمانیم و بــا شــرکایمان به همــکاری ادامــه دهیم تــا مطمئــن شــویم کــه ایــن قــرارداد در جای خــود باقــی میمانــد. این قــرارداد مشترک برای انگلستان بسیار مهم باقی خواهد ماند. خالصانــه و از صمیم قلب امیدواریم که امریکا از برجام بیرون نرود. بــه ســختی در حال تــاش هســتیم تا به آن موقعیتی که در این راســتا الزم است، برســیم و ایــن به معنــای ادامــه کار روی نگرانیهــای متعددی اســت کــه ایاالت متحده بیان کرده است. ما عقیده داریم اگرچه این نگرانیها مهم هســتند، لزوماً دلیلی برای تغییر و یا تاش برای مذاکره دوبــاره در مورد توافقنامــهای که پیشتر تهیه شده و توسط تمام اعضای آن مورد موافقت واقع شده است، نیستند. اما به نظر میرســد که عمــده نگرانیهای اروپــا معطوف بــه حفظ امریــکا در برجام بــوده اســت در حالــی کــه ایــران آنچنان کــه باید به دلیــل وجود مشــکالت و موانع بانکــی که از ســوی سیســتم مالــی امریکا به مؤسســات و نهادهــای اقتصــادی اروپا تحمیــل میشــود، نتوانســته از مواهــب و دســتاوردهای برجــام بهرهمنــد شــود، دولت شما به عنوان یکی از اعضای طرف این توافــق چه گامهایی را بــرای حل این مشکالتبرداشتهاست؟ مــا میدانیم که بخشــی از نقــش برجام ارتقای ســطح شــرایط اقتصــادی ایران و لغــو تحریمهــای ایران بــود. همچنان بر این عقیده هســتیم که بســیار مهم است کــه آن بخش از شــرایط و مفاد توافقنامه که مربوط به این موضوع میشود- دقیقاً همان گونه که دیگر قســمتهای برجام اجرا شده اســت- پیگیری و انجام شوند. اگــر فعالیتهای دیگری از ســمت ایران وجــود دارد کــه در موردشــان تحریمــی توســط جامعه بینالملــل در نظر گرفته شــود، این محدودیتها خــارج از برجام خواهــد بــود. امــا ما قطعــاً خواســتار این هســتیم که اقتصــاد ایران قویتر شــود و میخواهیم شــاهد آن باشــیم که تمامی مفاد و شروط برجام اجرا شود. انگلستان میخواهــد تــا پــای همــه آنهــا بایســتد. از برخــی از ایــن مشــکات و ســختیها آگاه هســتیم و قصــد داریم هــر کاری که الزم باشــد را انجام دهیــم تا بتوانیم این مشکات را حل کنیم. بــه هر حــال بخــش الینحــل مانــدن این مشــکالت باعث تحمیل فشارهای جدی بر مردم ایران میشود. متوجــه این مســأله هســتیم. ایــن دلیل دیگری اســت بر اینکه چرا این توافقنامه مهــم اســت. مــردم در سراســر جهــان عمدتــاً چیزهای مشــابهی میخواهند و ایــن وظیفه راهبران جوامع اســت که آن مــوارد را شناســایی کننــد و به مردمشــان پاسخگو باشند و متعهد به توافق باشند. برخــی از بخشهای پروســه سرراســت و ســاده نیســتند حقیقتاً – اما هرچه بیشتر گفتوگوهــا پیــش رفت، تعامــل بهتری برقــرار شــد و در ادامــه همیــن مســیر گفتوگو ما قادر خواهیم شد مشکات را شناســایی کنیم و بر یک راه حل دوجانبه تعاملی کار کنیم. یکی از ادعاهای کشــورهای منظومه غرب از ایــران که در قالــب توافق تــازه ادعایی اروپــا بــا امریــکا مطــرح شــده مربــوط به نقشآفرینــی ایران در منطقه و مشــخصاً در قبال کشــورهایی چون ســوریه اســت. یعنی جایی که ایــران در روند حل و فصل دیپلماتیک بحرانهای منطقه نقش دارد امــا این نقــش از دیــد کشــورهای غربی به صورت معکوس توصیف میشود... ایــران در مــورد کل منطقــه، حرفهــای زیادی بــرای گفتــن دارد. جغرافیای این منطقــه تغییــر نخواهد کــرد. مــا متوجه این موضوع هســتیم که ایــران در جایگاه مهمی نزد بشــار اســد برخوردار اســت و اثرگــذاری قابــل توجهــی روی آن دارد. درک میکنیــم کــه رژیــم اســد از ایــران و روســیه درخواســت کمــک و حمایــت کــرد و مــورد حمایــت آنهــا قــرار گرفت. بنابراین، باور داریم که ایران در جایگاهی ■

معاون سیاســی وزیــر امور خارجه کشــورمان در دیدار با «الیستر برت» معاون خاورمیانه و آفریقای وزیر خارجه بریتانیا به بیانیه اخیر سه کشور اروپایی درباره برجام واکنش نشان داد. به گزارش ایســنا، ســید عباس عراقچی در این دیدار ضمن انتقــاد از رویکرد کشــورهای اروپایی در مقابل بدعهدیها و تخلفات ترامپ در اجرای برجام، تاش سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه در جلب رضایت ترامپ به قیمت تحت فشار قرار دادن ایران را سیاستی اشتباه و شکست خورده توصیف کرد و بشدت مورد انتقاد قرار داد. وزارت خارجــه کشــورمان در خبری اعــام کرد در این دیــدار دو طرف درباره آخریــن تحــوالت مربوط به برجام، مســائل منطقهای بویژه بحران ســوریه و یمن و موضوعات دوجانبه گفت وگو و رایزنی کردند. طــرف بریتانیایی ضمن اعام پایبندی کامل کشــورش بــه برجام تأکید کرد: بریتانیا خواهان اجرای تمامی مفاد برجام از ســوی همه کشــورها است و این نکته را در مذاکرات خود با طرف امریکایی مد نظر دارد. روز گذشته همچنین کاخ کرملین اعام کرد رؤسای جمهوری روسیه و فرانسه در یــک گفتوگــوی تلفنی بر لزوم اجــرای کامل و حفظ برنامــه جامع اقدام مشترک تأکید کردند. مکرون در این تماس همتای روس خود را در جریان نتایج سفرش به امریکا قــرار داد کــه تمرکــز آن روی وضعیت پیرامون توافق هســتهای با ایــران قرار داشت.

تأثیرگذار و پرنفوذ نسبت به دولت سوریه قــرار دارد، البتــه ایــن در حالــی اســت که درگیری در این کشــور رو به اتمام اســت. ما به صورت عمومی از شرکای بشار اسد درخواســت کردهایــم تــا هر چــه در توان دارند انجام دهند تا درگیری در این کشور را بــه خاتمه برســانند و اطمینان حاصل کنند که یک راه حل سیاسی که هنوز مورد مذاکره قرار نگرفته، برای رفع این بحران وجود دارد. ایران کشــوری قابل توجه، مهــم و دارای نفــوذ اســت. آرزوی ما این اســت شــاهد آن باشــیم کــه از ایــن نفــوذ در شــراکت و همراهــی بــا دیگــران اســتفاده شــود تا بــا بحرانهــای انســانی مقابلــه شــود و تنشهای منطقــهای کاهش یابــد. نفوذ ایــران الزم اســت بــه نحــوی اســتفاده شــود کــه تبدیــل بــه بخشــی از معماری منطقهای شــود و به واســطه آن مردمان کشــورهای منطقه احســاس امنیت کنند و بتوانند شراکتهای قدرتمندی تشکیل دهند. آنقدرها ساده نیستیم تا باور کنیم کــه همه چیز در حال حاضر بر وفق مراد اســت و هیــچ گونــه ســوءظنی بــه دالیل مختلــف بین کشــورهای گوناگــون وجود نــدارد. امــا از آنجایــی که نهایتــاً این تنها امید برای مردمان ما اســت، به محکمی بــاور داریــم کــه ایــن مشــکات از طریق گفتوگو و دیالوگ قابل حل است. یکــی از دالیــل حضــور مــن در تهــران

ادامــه ارتباط با وزارت امــور خارجه ایران و معــاون وزیــر امــور خارجــه این کشــور، عبــاس عراقچــی، اســت. مــا قادریــم از طریــق گفتوگو مســائل را حل کنیم. اما آیا ایران را دارای اهمیت برای منطقه در آینده میبینیم؟ بلــه در حقیقت همین طور است. در امتــداد همیــن نقشآفرینــی مثبــت، ایران بخــش مهمــی از فرآینــد مذاکرات ســهجانبهای اســت که با همراهی روسیه و ترکیــه دربــاره ســوریه جریــان دارد امــا ایــن مذاکــرات بعضاً بــا موانعی از ســوی کشــورهای غربی روبهرو شــده است. نگاه شــما بــه ایــن گفتوگوهــای ســهجانبه چیست؟ انگلســتان باور دارد که فرآیند ژنو پروسه صحیــح برای حل بحران ســوریه اســت. اعتــراف و تصدیق میکنیــم که بخشها و عناصری از فرآیند مذاکرات آســتانه که منجر بــه ایجاد مناطق عــاری از درگیری در سوریه شد، یک مزیت و سود محسوب میشــود. امــا ایــن مزیت محدود اســت. در حال حاضر فعالیــت نظامی رژیم در برخــی از ایــن مناطــق عــاری از درگیری انجام میشود. این مناطــق آن مکانهای امنــی نبودند که مردم آرزویشان را داشتند. در صورتی که صحبتهای آستانه به توسعه فرآیند ژنــو کمک کنــد، بهتریــن حالــت خواهد بــود. تنها یــک فرآیند سیاســی برای حل این بحــران وجود دارد. ما بــاور داریم که فرآینــد ژنو مکان صحیح بــرای حضور و مشارکت ما است. رابطــه تجــاری تهــران و لندن در شــرایط کنونی در چه سطحی قرار دارد؟ تجــارت بیــن دو کشــور در حــال حاضــر جریــان دارد. ایــران و انگلســتان دارای یک نهــاد تجاری در حال رشــد هســتند. همــان طــور کــه میدانیــد، همکارانی از این نهاد اخیراً اینجــا بودهاند. همکارانی در مجالس بریتانیــا داریم که این نهاد را هدایت کنند. وزیر خزانه سابق ما، نورمن لمانــت، کــه در حــال حاضــر فرســتاده تجاری نخســت وزیر انگلستان، ترزا می، به ایران است، نقش اساسی در این زمینه ایفــا کــرد. همچنیــن در بخشــی از ســفر بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا، به ایران، در مورد این موضوع بحث شد. این دومین باری است که در چند ماه گذشته به تهران ســفر کردهام. من در کنفرانسی در مــورد شــرایط بانکــی و اقتصــادی تاثیرگذار بر ایران در پاریس شرکت کردم تا موضوع حمایت مستمر از اصاحات و تغییرات نظام مالی ایران را مطرح کنم. انگلستان از روی میل و به صورت آگاهانه شــرکت کرد تا از چنین ترتیباتی حمایت کند و آنها را ترویج کــرده و پرورش دهد. ما امیدواریم اقداماتی بیشتر از این انجام شود و تجارت بین دو کشور رونق بیشتری بگیــرد. به کار و تاش در این راســتا ادامه خواهیــم داد. بــر ایــن باوریم کــه تجارت بین دو کشور برای مردم آنها بسیار مهم اســت. انگلیس خواســتار افزایش و رشد تجارت بین خود و ایران است. به جست وجوی خود برای یافتــن فرصتها برای اجــرای این مهــم ادامه خواهیــم داد. در حال حاضر، ارزش تجارت بین دو کشــور در حدود 500 میلیون یورو در سال است. از زمان بازگشــایی ســفارت انگلســتان در ایــران در شــهریور ایــن رقــم ســاالنه 100 درصد افزایش یافته است. آیــا برنامــهای بــرای تــداوم رایزنیهــا میــان ایــران و بریتانیــا وجــود دارد؟ این گفتوگوهــا تا چه اندازه بــرای جلوگیری از تعمیق اختالفات طرفین راهگشــا بوده است؟ برخــی اوقــات کشــورها اشــتباه میکننــد و برخــی اوقــات حق بــا آنان اســت. من نمیخواهــم بــه مســائل مــورد انتقــاد بپــردازم. مــن اینجا هســتم زیــرا بریتانیا معتقــد اســت کــه یــک رابطــه مثبــت بیــن خودمــان و ایران، به ســایر مســائل منطقهای کمک میکند. ما میدانیم که ایــران با دولتهای دیگر مشــکاتی دارد و شــیوهای کــه ایــران، جهــان را میبیند، همیشــه آن شــیوهای نیســت کــه جهــان ایــران را میبینــد. ما متوجــه اینهــا هســتیم. بخشــی از کار ما، فکر میکنم، کمک به پروسهای است که در آن دولتهــا همدیگر را بهتر بفهمند و تنشهــا کاهش یابد – مــا به دنبال این هستیم - اغلب میتوان به طور مستقیم با دوســتان صحبت کرد، نه اینکه پنهانی عمــل کنیم (یــا روی چیزهایی ســرپوش بگذاریــم) - بنابرایــن، همــان طــور کــه میگویــم، هــر دولــت بــه طــور مــداوم احساس میکند که ناعادالنه مورد انتقاد قــرار میگیــرد – اما هر دو طــرف در حال تاش برای رسیدن به وضعیتی هستیم که مردم ما در آن احســاس امنیت کنند، براحتی تجارت کنند، جایی که میتوانند زندگــی شــاد و موفق خود را بــرای خود و فرزندانشــان داشــته باشــند - این واقعاً هــدف نهایی ما اســت و بــه همین دلیل اســت کــه مــا مــدام مذاکــره میکنیــم. معتقدیم که رابطه بین ایران و انگلستان میتواند در این مورد نقش داشــته باشد کــه مــا درمــورد نگرانیهــای دوســتان و همســایگانمان هشــدار میدهیــم و بهتریــن کار را بــرای خنثــی کــردن آنهــا انجام میدهیم.

عراقچــی: تــالش بــرای رضایت ترامــپ به قیمت فشاربرایران،سیاستیشکستخوردهاست