حمایتصندوقبی نالمللیپولازیکسانسازینرخارزدرایران

گروه اقتصادی / «ریــال نیمی از ارزش خود را از ماه ســپتامبر تاکنون از دســت داده اســت کــه بخشــی از آن بــر اثــر بیــم بازگشــت تحریمها بــه خاطــر خــروج امریــکا از توافــق هستهای بوده است. مقامات ایرانی مــاه گذشــته اعــالم کردنــد کــه نرخ ارز رســمی و بــازار آزاد بــرای ریــال در مقابــل دالر، 42000 ریال اســت. رئیــس بانــک مرکــزی ایــران پس از ایــن اعــالم کــرد کــه البتــه ایــن نرخ حدود 5 تا 6 درصد در آینده نوسان خواهد داشت.» خبرگزاری رویترز روز گذشــته با این مقدمــه، مصاحبــهای از مقامــات صنــدوق بینالمللــی پــول منتشــر کرد که در آن از سیاســت تک نرخی شدن ارز حمایت کرده بودند. پیش از ایــن نیز ایــن نهــاد بینالمللی در بررســیهای اقتصادیاش، به لزوم تــک نرخــی کــردن ارز در اقتصــاد ایران، تأکید کرده بود. حــاال نیــز جهــاد آزور، رئیس بخش خاورمیانه و آسیای مرکزی صندوق بینالمللــی پــول بــه رویتــرز گفتــه است:«یکسانســازی بــه از بیــن بــردن نوســانات و بهبــود رقابــت بــرای اقتصــاد، کمــک میکنــد.» او ادامه داد: «ایــران باید در کنار نظام تکنرخــی، کســری بودجــه را هــم کاهــش دهــد و اصالحــات بانکی را بویــژه بــرای بانکهــای مشــکلدار بــا جدیــت بیشــتری انجــام دهــد و همچنیــن به بخــش خصوصی باید امکان رشد و جوالن بیشتری دهد.» جهــاد آزور در پاســخ بــه ســؤالی دربــاره ظرفیــت ایران بــرای مقابله بــا اقدامــات احتمالــی امریــکا نیــز گفتــه اســت: «نظــارت بیشــتر برای مدیریــت اقتصــادکالن بــرای رفــع هرگونه اثرات منفی این سیاســتها الزم است. بنابرایــن بهتریــن اقــدام، ســرعت بخشــیدن بــه رونــد اصالحــات اقتصــادی اســت.» صنــدوق بینالمللــی پــول همیشــه توصیــه اکیدی برای تک نرخی شــدن ارز در ایران داشته است. صنــدوق در گــزارش خــود بــرای اقتصــاد ایــران که در دســامبر 2017 (آذر - دی )96 منتشــر کــرد، تــالش بیشــتر دولت برای کاهش بدهیها، تــک نرخــی کــردن ارز و اتخــاذ سیاســتهای پولــی مبتنــی بــر بازار را نشــانه تصمیــم جــدی مســئوالن بــرای رســیدن بــه ثبــات اقتصــادی دانست. اما یکسانســازی نرخ ارز، مسألهای بود که طی 5 سال اخیر اقتصاددانان مدافع بازار آزاد و فعاالن اقتصادی روی آن تأکید زیادی داشتند. سعید لیالز، اقتصاددان، آبان ماه سال 93 گفته بود:«بانــک مرکزی نباید برای تــک نرخی کــردن ارز منتظــر توافق هستهای بماند چراکه این امر کمک بزرگــی بــرای جبــران کمبــود منابع دولت خواهد بود. تک نرخی شــدن ارز کمک بزرگی به احیای بنیه تولید میکنــد کــه در زمینــه اشــتغالزایی نیــز مؤثر خواهــد بود. ایــن موضوع همچنیــن درآمــد ریالــی دولــت را افزایش میدهد. در ایــن صــورت مصــرف ارز نیــز در کشور کنترل میشود. در حال حاضر همچنــان فســاد و رانــت در زمینــه ارز وجــود دارد بــه هــر حــال امکانی وجــود دارد که 500 تومان ارزانتر از نرخ بازار، ارز خریداری شــود که این موضوع به ســود واردکننده اســت.» لیالز پس از تک نرخی شــدن ارز در هفتههــای اخیــر گفت:«دولت هیچ چــاره دیگری جز یکسانســازی نرخ ارز نداشت. دولــت بــرای تثبیــت اوضــاع هــم در نظــر بینالمللــی و هــم شــرایط داخلی باید این کار را انجام میداد. البتــه نبایــد ایــن اقــدام را از زاویــه دیــد صرفاً اقتصادی نگریســت زیرا یکسانســازی نــرخ ارز دارای ابعــاد امنیتی و سیاسی نیز هست.» برخی نیــز بــر این بــاور هســتند کــه یکی از دالیــل ایجــاد بحــران ارزی در اوایل امســال، تعلــل دولت بــرای اجرای این سیاستها بود. در روزهایی که قیمت دالر نوسانات شــدیدی را تجربــه میکــرد، محمد الهوتــی رئیــس کنفدراســیون صــادرات ایــران در گفتوگــو بــا روزنامــه ایــران گفتــه بود:«فعــاالن بخــش خصوصــی، تولیدکننــدگان و صادرکننــدگان مــدام از لــزوم واقعــی شــدن نــرخ ارز صحبــت میکردنــد؛ اما نه به معنای افزایش نــرخ کاذبــی کــه حــاال اتفــاق افتاده است. تــک نرخــی شــدن ارز نیــز یکــی دیگــر از خواســتههای مــا بــود. نقــد صادرکننــدگان و تولیدکننــدگان بــه نــرخ دالر، بــه نوعی تذکر بــه دولت بود تا شاهد چنین روزی نباشیم. در حالــی کــه نــرخ ارز میتوانســت رونــدی منطقــی و واقعــی را طــی کند، امروز شــاهد افزایش یکباره آن هستیم.» در نهایت، حاال صندوق بینالمللی پــول نیــز سیاســت اخیــر بانــک مرکــزی ایران مبنی بــر اجرای نظام تکنرخی را ســتوده و از آن حمایت کرده است، این صندوق اعالم کرده اســت که تصمیم ماه گذشــته ایران در تکنرخــی کــردن ارز و بــازار آزاد میتوانــد حمایتــی از پــول رایج این کشــور یعنــی ریال باشــد و در مســیر کامالً درستی است.