وضعیت نگران کننده ذخایر برفی در کشور

زهــره افشــار/ بــا وجــود بارشهــای خوب بهــاری کــه در برخــی ارتفاعــات کشــور به شــکل برف بود بازهم ذخیره برف در اکثر نقــاط پاییــن اســت کــه نگرانی مســئوالن برای تأمین آب شرب و حتی کشاورزی در ماههای گرم سال را فراهم کرده است.

آمار منتشــره از سوی شرکت مدیریت منابــع آب ایــران نشــان میدهد، ســطح پوشــش بــرف کشــور تــا تاریــخ نهــم فروردیــن مــاه امســال معــادل 25 هــزار و 007کیلومترمربــع بــوده کــه ایــن میزان در مــدت مشــابه ســال گذشــته 98 هزارو 24 کیلومتر گزارش شــده بود کــه حاکی از کاهش 74 درصدی ســطح پوشــش برف بوده است.

پــس از بارشهــای اخیــر کــه اخبــاری مبنی بر بارش برف در برخی نقاط کشــور داشتیم، باورعموم این بود که ذخیره برف از وضعیــت فــوق بحرانــی فروردیــن ماه خارج شود.

اما واقعیت این اســت که هرچند آمار جدید شــرکت مدیریــت منابــع آب ایران وابســته بــه وزارت نیــرو حاکــی اســت کــه سطح پوشش برف تا دوم اردیبهشت ماه جاری به 39 هــزار کیلومتر افزایش یافته، اما کماکان ذخایر برفی نگرانکننده است.

بر این اســاس پوشــش برفی در تاریخ دوم اردیبهشــت مــاه ســال 96 معــادل 52هــزارو 288 کیلومتــر بــود کــه افزایش 45درصدی دارد.

ذخایــر برفــی همــه ســاله یکــی از اندوختههــای منابع آب در بهار به شــمار میرود که معموالً در کشــورما تا تیرماه به مــرور ذوب میشــود و هم ســفرههای آب زیــر زمینــی را تغذیه میکنــد و هم نقش مهمــی در روان آبهــا دارد، امــا امســال کارشناســان بــر این باورند کــه ذخایر برف کشــور به حدی کم است که انتظار میرود تا پایان اردیبهشــت ماه اثری از آن برجای نمانــد و ایــن مســأله میتواند مشــکالت بزرگی را برای تأمین آب در همه بخشها به وجود آورد.

به همیــن جهت برای بــرون رفت از این معضــل و گذر از ماههای گرم ســال نه تنها بــه برنامهریزی مــدون ودقیق از ســوی مســئوالن ذیربط نیــاز داریم بلکه ضروری اســت خود مردم نیز امســال به طور جــدی بحث صرفهجویی و مصرف بهینــه آب را در زندگــی روزمــره خــود رعایت کنند.

گفتنی اســت، معمــوالً یک ســوم آب مورد نیاز برای فعالیتهای کشاورزی هم از بــارش بــرف و ذوب آن تأمین میشــود لذا در بخش کشــاورزی نیز باید به گونهای برنامهریزی شــود که در سال زراعی جاری از کشــت محصوالت آب بر در استانهایی کــه با کمبود آب بیشــتری مواجه هســتیم جلوگیریشود. ■ در ســال زراعی جاری تنها در 7 استان افزایشناچیزبارندگیداریم

در همیــن حــال، بررســی وضعیــت بارش تجمعی اســتانها توســط شــرکت مدیریــت منابع آب ایران نشــان میدهد، از اول مهرماه سال 96 تا 41اردیبهشت ماه جاری، تنها در 7 اســتان بــا افزایش ناچیز بارندگی روبــهرو بوده ایم، در این مدت در کردســتان به طور میانگیــن 440 میلیمتر باران باریده که نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته با افزایش 15 درصدی روبهرو بوده همچنین در گلستان به طور میانگین 364 میلیمتر باران داشتهایم که ازافزایش 8درصدی برخوردار بوده است.

آذربایجــان شــرقی و غربــی دو اســتان دیگر هســتند که میــزان بــارش در آنها در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با افزایش 24 درصدی روبهرو بوده است.

در کرمانشــاه و ایــالم نیــز بــه ترتیــب 324میلیمتــر و 347 میلیمتــر بــارش داشــتهایم کــه از افزایش به ترتیــب 7 و 6 درصدی نســبت به مدت مشابه سال آبی گذشتهبرخورداربودهاست.

در همین حال، بررســی میــزان بارش در اردبیل نیز نشان میدهد، در این مدت در این اســتان سردســیر به طــور میانگین 332میلیمتــر بــارش رخ داده کــه هیــچ تغییــری نســبت بــه مــدت مشــابه ســال قبل نداشــته و در واقــع بارشهای بهاری توانســته میزان بارش اردبیل را به ســطح سالگذشتهبرساند.

امــا در این مــدت هرمزگان بــا کاهش 80 درصــدی، سیســتان و بلوچســتان بــا کاهش 75 درصــدی، کرمان با کاهش 71 درصدی، اصفهــان با کاهش 49 درصدی و بوشــهر بــا کاهــش 55 درصدی نســبت بــه مدت مشــابه ســال آبــی قبــل در زمره اســتانهایی بودهاند که بیشــترین کاهش بارندگی را داشتهاند.

در ایــن مــدت همچنیــن دراســتان تهــران 186 میلیمتر بارش داشــتهایم که نســبت به مدت مشابه ســال قبل کاهش 04درصــدی و مــدت مشــابه درازمــدت کاهش 32درصدی داشته است. ■ کاهش 241 کیلومتری وسعت دریاچه ارومیه

در همیــن حال، بررســی نوســانات آب

دریاچــه ارومیــه توســط شــرکت مدیریت منابــع آب ایــران نشــان میدهــد که تــا 14 اردیبهشــت ماه جاری هرچند ســطح تراز آبایندریاچهنسبتبهمدتمشابهسال آبی گذشته تغییر محسوســی نداشته، اما وسعتدریاچهبشدتکاهشیافتهاست.

این گــزارش حاکیاســت، تراز ســطح آب دریاچــه ارومیــه تا 14 اردیبهشــت ماه جــاری یکهــزارو 270 مترو 76 ســانتیمتر بود که این میزان درمدت مشابه سال قبل یکهــزارو 270 مترو 97 ســانتیمتر بوده که

کاهش ./.21 درصدی داشته است.

امــا وســعت دریاچــه ارومیــه در 14 اردیبهشت ماه ســال آبی 95-96 معادل 2هــزارو 540 کیلومتــر مربــع بــوده که این

میزان امســال در 14 اردیبهشت ماه جاری بــه 2 هــزارو 299 کیلومتــر مربــع رســیده کــه نشــان دهنــده کاهــش 241 کیلومتری وسعت این دریاچه است.