یک نکته از این معنا
عبادت زمینه ساز صلح و آرامش
عبــادت خداوند و ترک پرســتش غیر او یکــی از اصول تعالیم انبیــای الهی بوده وآیین هیچ پیامبری خالی از آن نیست. در اســام نیز عبــادت ســرلوحه تعالیم شــریعت ونشــانه دینــداری شــناخته میشــود. از ایــن رو اســام بــه عبودیــت آنچنــان شــکل داده اســت که بخشــی از زندگــی روزمــره یک مســلمان را بهخود اختصــاص میدهــد. بهعبارتــی دیگــر عبــادت بــا زندگــی فــردی و اجتماعــی پیروان آیین اســام درآمیخته و بخشــی از زندگــی آنــان محســوب میشــود. همینجــا ذکر ایــن نکته ضروری اســت که دایره شــمول عبادت در اسام وحتی ســایر ادیان الهی به انجام برخی اعمال و مناســک خــاص در خلــوت یــا جمــع محدود خاصه نشــده بلکه هــر کاری با نیــت و انگیــزه خیر تــوأم باشــد، عبادت شــمرده میشــود. در عیــن حــال برخی عبــادات بهصــورت مراســم و مناســک خاص تشریع و تکلیف شدهاند. برایــن اســاس در تعالیم اســام عبادت وســیله قرب به خالق هستی و زمینهساز تعالــی روح اســت کــه قابلیتهــای «نفخــت فیه مــن روحــی » را در انســان عینیت میبخشــد. تلقی عرفانی اسام از عبادت موجب شــده اســت تــا از آن با عنــوان ظرفیت ســیر وســلوک و حرکت بــه ســمت کانــون نامرئــی هســتی یــاد شــود. بواقــع عبــادت اســامی پــرورش دهنــده اســتعدادهای روحــی انســان و محرک او برای کمال طلبی و غلبه نیمه روحانیاش اســت. به گونه ای که در پرتو عبادتهای خالصانه، انسان قادر خواهد بود بهصورت جهشــی خود را به ساحت قــرب الهــی نزدیــک و بــه صفــات الهی متصفشود. عبــادت عبادتگــرا گرچه اظهــار بندگی نســبت به خالق هســتی اســت، امــا آثار اجتماعــی بســیاری دارد کــه جامعــه را بــرای وی بــا منطــق پیکــرهای بههــم پیوســته ارزیابــی و همــدردی بــا همنوع و خیرخواهــی و حســن ظــن نســبت بــه دیگــران را ســرلوحه آرمانهایــش قرارمیدهد. عبــادت دلها را جا داده و صفا و معنویت میبخشد و روح انسان را مهیای تجلی فضایل حقیقی میســازد. بــه تعبیــر امیرالمؤمنیــن علــی(ع) «بــا عبــادت دلها پــس از کری، شــنوا و پس از نابینایــی بینــا و پس از سرکشــی و عناد رام میشــوند.» در بــاور دینــی عبــادت موجــب آرامش انســان وگشــوده شــدن درهــای ملکــوت روی آدمی اســت که در نتیجــه آن انســان از جایگاه قــرب الهی و در طول رحمانیت الهی نسبتی رحمانی بــا بندگان خــدا برقــرار کــرده و خیرخواه همنوعانشخواهدشد.
پیامبر اکــرم(ص) از همیــن منظردر ارتبــاط بــا اهمیــت فرصــت بندگــی ماه مبارک رمضــان میفرماید: «اگر بندگان میدانســتند کــه در رمضان چــه برکاتی هســت آرزو میکردنــد کــه مــاه رمضان بــه همه ســال تعمیــم یابد وهمه ســال را در برگیــرد.» و در بســط ایــن مفهــوم میفرماید: ...« ماه رمضان، ماهی است کــه در آن بــه میهمانــی خداونــد دعوت شــده ایــد و در آن در زمــره اهــل کرامــت قــرار داده شــدهاید. نفسهایتــان در آن تسبیح، خوابتان عبادت، اعمالتان در آن پذیرفته و دعاهایتان مســتجاب اســت.» از اینرو توصیه میفرماید: «ماه رمضان نزد شــما همانند ســایر ماهها نباشد چرا که این ماه نــزد خداوند محترم بوده و بر ســایر ماهها برتــری دارد .... (پــس) بنگر! مبــادا در شــبهای آن خــواب باشــی و در روزهایــش غافل و این مــاه بگذرد... و آنــگاه کــه روزه داران پاداشهــای خود را میگیرنــد از زیانکاران باشــی! و آنگاه که (عبادتگران این ماه) از کرامت موالیشان نصیــب میبرنــد، از محرومــان باشــی و آنــگاه که آنان از ســعادت همســایگی با پروردگارشــان برخوردارنــد، تــو از رانــده شــدگان باشی!» نبی اکرم اســام در ذکر بــرکات عبادت ماه مبــارک رمضان خبر داده است:«هرکس ماه رمضان را از روی ایمان و برای خدا روزه بگیرد و بهعبادت برخیــزد، گناهــان گذشــتهاش آمرزیــده میشود...»
عبادت و ســتایش خالق یکتا انســان عابد را بهسوی بینهایت و کمال مطلق میکشــاند. چرا که خداوند کمال مطلق و خیــر محض اســت. بنابرایــن میتوان گفــت؛ هــدف از عبــادت ایــن اســت کــه انســان از این مســیر به تکامل برسد و به وســیله آن از رذایل اخاقی دوری گزیند. از آنجــا که ســتایش خالق هســتی دارای ریشــهای فطری است، عبادت خالصانه و عامل آن نیز نزد مردم محبوب و مورد احتــرام بــوده و عبادتــش زندگــی آرام و سرشــار از امیــد را بــرای او بــه ارمغــان میآورد.
روح عبادت موجب میشود تا انسان همــواره خــود را در محضــر خــدا بدانــد و در نتیجــه حضــور قلــب دائــم داشــته باشــد همان چیزی که برای کیفی شــدن عبــادات توصیــه شــده اســت و موجــب دوری از گنــاه و آزاررســانی بــه دیگــران میشــود. بــا این توصیف عبــادات بیش از آنکــه نفعــی بــرای خالــق توانا داشــته باشــد، کوششی است برای خودمان تا به صلح و امنیت و آرامشی مطمئن دست یابیــم و بــا خیرخواهــی و نیک اندیشــی زندگی جمعی بهتری را برای خودمان و اجتماعی که در آن زندگی میکنیم رقم بزنیم.