فراموشی خداوند
همانان که دینشــان را ســرگرمی و بازیچه گرفتند و زندگی دنیا آنــان را فریب داد. پس امروز آنان را به فراموشی میسپریم و به آنان توجهی نمیکنیم، چرا که آنان دیدار امروزشان را به فراموشی سپردند و آنچه را باید برای امروز فراهم میآوردند فراهم نیاوردند و نیز بدین سبب که آیات ما را انکار میکردند. / آیه ۱۵ سوره اعراف فراموشــی کــه معــادل عربــی آن نســیان اســت حالتــی اســت کــه بــه دو صورت غیراختیاری و اختیاری برای انســان ایجاد میشــود. حتی برخی از محققین ریشه کلمه انسان را از نسیان میدانند.
الف- فراموشی غیراختیاری معموالً در سنین کهولت پیش میآید و در قرآن نیز به آن اشاره شده است؛ مانند: و خدا شــما را آفرید، ســپس (جان) شــما را می گیرد و بعضی از شما تا خوارترین (دوره) ســالهاى زندگــی (فرتوتی) بازگردانده میشــوند، به طورى کــه بعد از(آن همه) دانستن، (دیگر) چیزى نمی دانند. قطعاً خدا داناى تواناست. / آیه ۰۷سوره نحل ب-حالت اختیاری که با فراموشــی خدا مســتحق فراموشــی خود نیز میشود در برخی از آیات به این مورد که با فراموشی نعمتهای خدا آغاز میگردد اشاره شده استمانند: چون کســانی مباشــید که خــدا را فرامــوش کردند و خدا (نیــز) آنــان را دچار خود فراموشی کرد؛ آنان همان نافرمانانند. / آیه ۹۱ سوره حشر واین شرایط بسیار سخت است که صائب تبریزی میگوید: از خدا برگشتگان را کار چندان سخت نیست سخت کار ما بود کز ما خدا برگشته است ج-در قیامت انسانها بههمان صورت که در دنیا عمل میکردند حاضر میشوند و افــرادی کــه خــدا را فراموش کــرده بودند مــورد بیتوجهی قــرار میگیرند و خدا مانند فراموش شدگان با آنها رفتار تنبیهی میکند. ما در این دنیا نیز گاهی از پدر و مادرهایی که با وجود عاقه به ما چنین رفتار تربیتی را با فرزندان میکنند شاهد هستیم. راه جلوگیری از فراموشی خدا ذکر است: (در تصمیــم انجــام کارهــا بگــو) مگر آنکــه خدا بخواهــد و چون فرامــوش کردى پــروردگارت را یــاد کن و بگو: «امید که پروردگارم مرا بــه راهی که نزدیکتر از این به صواب است، هدایت کند.» / آیه ۴۲سوره کهف
د- با هم این دعا را بخوانیم: ........ پروردگارا، اگر فراموش کردیم یا به خطا رفتیم از ما در گذر، پروردگارا، تکلیف سنگینی، آنطور که بر عهده کسانی که قبل از ما بودند گذاشتی، بر عهده ما مگذار. خداوندا، چیزی که طاقت آن را نداریم بر عهده ما مگذار. گناه ما را ببخش و ما را بیامرز و به ما رحم کن... / آیه ۶۸۲ سوره بقره