نقد سازنده؛ حلقه مفقوده رسانهها

دود تخریب و سیاه نمایی به چشم چه کسانی می رود

قــرار داشــتن در وضعیــت «جنــگ اقتصــادی» تشــریحی اســت بــر آنچــه جمهــوری اســالمی ایــران ایــن روزهــا پررنگتر از همیشــه تجربــه میکند. در ایــن رویارویــی آنچــه حکــم پشــتیبانی و تــدارکات اصلــی را دارد، رســانههای تحــت قیمومیــت دولتهــای متخاصماند. رســانههایی که با انتشــار اخبــار و تحلیلهای خود زمینه افزایش نگرانــی مــردم از آینــده اقتصــادی و به تبــع آن التهــاب بیشــتر بــازار را فراهــم میآورنــد. این روند در راســتای تقویت همــان سیاســتهایی دنبــال میشــود کــه تا امروز با تصمیــم دولت امریکا به خروج از برجام و سنگاندازی در مسیر تــالش دیگر طرفها برای حفظ برجام پیگیری شدهاند. بــا ایــن حــال بــر «رویتــرز» که بــه گفته وزیــر امــور خارجــه «حــدوداً روزی 50 خبــر دروغ در مورد اقتصــاد ایران تولید میکند» حرجی نیست؛ اما تعجبآمیز و گالیهبرانگیز هنگامی اســت که طیفی از رســانههای داخلــی بــا صــرف نظر از تأثیــرات کالن عملکرد خــود و صرفاً با احتساب رقابتهای سیاسی داخلی در امتداد همــان اهدافی قرار میگیرند که امثال رویترز پیگیری میکنند. روز گذشــته رئیس جمهوری در بخشی از ســخنان خود در همایش قوه قضائیه به همیــن وضعیت پرداخــت. آنجا که گفت: «زمانی رسانههای دشمن تالش میکنند تــا مردم را نگــران کنند که این مأموریت آنهاســت، اما در این شــرایط از دوستان، توقع بیشتری میرود.» او از «اصحاب رســانه، خطبــا، تریبوندارها، نماینــدگان مجلــس و قــوه قضائیــه» خواســت در همافزایی با یکدیگرحفظ «امیــد و اعتمــاد مــردم» و «عبــور از مشــکالت» را ممکــن ســازند. حســن روحانــی اگــر چــه همچنــان بــر آزادی «انتقــاد دلســوزانه» تأکیــد داشــت امــا نسبت به آثار خطرناک تخریب هشدار داد و گفــت: «امریــکا قــادر به شکســت ایران نخواهد بود. اگر اولویتها را بیش از گذشته مورد توجه قرار دهیم و اجازه ندهیــم در هیچ تریبونی، تهمت و افترا و تخریب حاشــیه امن داشته باشد؛ اگر میخواهیــم نظــام را حفــظ کنیــم این یکی از مهمترین وظایف ماست.» ایــن ســخنان روحانــی در حالــی اســت کــه او خــود در روزهــای اخیــر آمــاج شــدیدترین جدالهــای رســانهای بوده اســت. رســانههای ریز و درشت وابسته به جریــان مخالف دولت که مشــکالت اقتصادی این روزها را بســتر مســاعدی برای پیگیری ایدههای سیاسی همچون «طــرح عــدم کفایت رئیــس جمهوری در مجلــس» و «برگــزاری انتخابــات زودرس» یافتهانــد و بــی اعتنــا بــه این هشــدار واقعگرایانــه محمدجــواد ظریــف کــه «مــا در ایــران از اصولگــرا، اصالحطلــب، بیخــط، مخالــف جمهــوری اســالمی ایــران و یــا مخالف دولــت همه در یک کشــتی نشســتهایم و اکنون هدف دشــمنان نه نظام ایران، نــه دولــت روحانی، بلکــه هــدف ایران است.» در چنین فضای رسانهای است که «آنها که تا دیروز اعتقادی به اهمیت برجــام در کنار زدن تحریمها و نیز تأثیر تحریمهــا بــر اقتصاد ایــران نداشــتند؛ امــروز واویال گوی بازگشــت تحریمهای امریــکا و روی لبــه تیغ ایســتادن برجام شــدهاند» و اخبــار «اعتراضــات بعضــاً ســازماندهی شــده اقتصــادی» را بــا اســتقبال باز نشــر میدهنــد. رویکردی که بــا انکار یــا نادیده گرفتــن در جریان بــودن «جنــگ اقتصــادی» کاســه همه مشکالت اقتصادی جاری کشور را بر سر دولت میشکنند. فارغ از اینکه دود این تخریب و ســیاه نمایی بیــش از همه به چشــم مردم خواهد رفــت. این همه به معنای بی نقص بودن عملکرد دولت و تیم اقتصادیاش در ســامان دادن به مســائلی همچــون افزایــش کم ســابقه نرخ ارز و به تبع آن گرانی لجام گسیخته در دیگر نهادههای اقتصادی نیست اما آنچه این روزها کمتر دیده میشود نقد ســازنده، کمک به ریشــهیابی مشکالت و همفکــری دادن بــرای بــه کار گرفتــن راهحلهــای منطقــی اســت. وقتــی نقــد ســازنده جای خــود را بــه خبرهای حاشــیهای میدهــد کــه جــز التهــاب و نگرانــی و دمیدن بر آتش خشــم مردم که در صف مقدم مواجهه با این جنگ اقتصــادی ایســتادهاند حاصــل دیگری ندارد.