سود بازارچه های مرزی سیستان و بلوچستان به جیب مردم نمی رود
پریساســادات عظیمی/«ســید دانیــال محبی»، استاندار سیستان و بلوچستان فروردیــن مــاه امســال طــی جلســهای در کارگــروه تخصصــی امــور اقتصادی اســتان کــه بــا هــدف بررســی آخریــن وضعیــت بازارچههای مصــوب جدید در اســتانداری برگــزار شــد، با اشــاره به خشکســالیهای مســتمر دو دهــه اخیر در اســتان، کاهــش نــزوالت جــوی و تغییــر اقلیم را دلیل از بین رفتن زمینه اشــتغال در حوزه کشــاورزی و دامداری و مهاجــرت روســتاییان و عشــایر بــه شهرها دانســت و این موضوع را عنوان کرد که با راهانــدازی بازارچههای مرزی و بهرهبــرداری حداکثــری از مــرز بایــد شرایط استفاده مرزنشینان فراهم شود. براساس تصویبنامههای هیأت دولت در سال 69، سیستان و بلوچستان دارای 13 بازارچــه مصوب اســت کــه به گفته استاندار سیســتان و بلوچستان در حال حاضــر از این تعــداد بازارچه 7 بازارچه در امــر صــادرات و واردات کاال فعــال اســت و 6 بازارچه جدیــد تاکنون فعال نشــده که این مهم باید هرچه سریعتر تحقق یابد. ■ وضعیتبازارچههایمرزی خوبنیست ایــن درحالی اســت که حجتاالســام «علــی اکبــر کیخــا»، امام جمعــه زابل در گفتوگــو بــا «ایران» معتقد اســت، وضعیت بازارچههای مرزی اســتان در مجموع خوب نیســت و دردی از مردم محــروم سیســتان و بلوچســتان از قبل ایــن بازارچههــا دوا نمیشــود. در واقع آنچه که در اداره این بازارچهها به چشم میخورد، هماهنگ نبودن دستگاههای مرتبــط با یکدیگر بــرای فعالیت مردم است. ■ تنهــا ویژه خــواران در مرزهای اســتان تجارتمیکنند بــه گفتــه امــام جمعــه زابــل در بازارچههــای مــرزی اســتان، تنهــا ویژهخــواران هســتند کــه بــا هماهنگی برخی از مسئوالن براحتی در این مرزها بــه داد و ســتد و تجــارت میپردازنــد. بازارچههای مرزی استان باید به لحاظ کمی وکیفی رســیدگی شوند. متأسفانه از ظرفیتهــای مرز ایران و افغانســتان اســتفاده نمیشــود این درحالی اســت که بیشــتر مردم سیســتان و بلوچستان در فقــر و محرومیــت به ســر میبرند و در حقیقت اثرات این مرزها ســر ســفره مردم استان دیده نمیشود. ■ بازارچههــای مرزی اســتان بــه ظاهر فعالند حجتاالسام کیخا با اشاره به فعالیت بازارچههــای مرزی در شــمال و جنوب اســتان اظهــار داشــت: بازارچههــای مرزی جنوب اســتان که شامل میرجاوه و ســراوان اســت در حــال حاضــر فعال هســتند امــا بازارچههای مرزی شــمال استان مانند «میلک»، «گمشاد»، «شاه گل» و «تخــت عدالــت» کــه معبرهای مرزی اســتان هســتند به ظاهــر فعالند امــا درکل درهیچ یــک از این بازارچهها فعالیتی صورت نمیگیرد. ■ فعالیت نمایشــی کارگــروه اقتصادی استان وی به فعالیت کارگروه اقتصادی استان در زمینــه بازارچههــای مــرزی اســتان اشــاره کــرد و گفــت: ایــن کارگــروه هــم تاکنــون هیــچ کاری بــرای بازارچههــای مرزی نکرده و به طور نمایشی فعالیت میکند. ■ اســتاندار، تنهــا نقطــه امید بــرای رفع مشکالتبازارچههایمرزی امــام جمعه زابــل خطاب به اســتاندار تصریح کرد: امیدواریم اســتاندار جدید بتواند برای رفع مشــکات بازارچههای مــرزی اســتان کاری انجــام دهــد. البته شــخص اســتاندار بازدیــد میدانــی ازمرزهــای اســتان داشــته و وعدههایی هم بــرای بازگشــایی برخــی از معبرها داده امــا هنــوز چیــزی مشــاهده نشــده اســت. از طرفــی تــا وقتی کــه مدیریت درست و واحدی در استان حاکم نباشد شــاهد ســوء مدیریتهــا و همچنیــن مدیریتهای مثبت اما ناپایدار هستیم، در حقیقت این گونه مدیریتها موجب شده وضعیت مردم استان به این شکل درآید. ■ افغانستاننیازمندکاالهایکشورماست وی بــا بیــان اینکــه افغانســتان بســیار نیازمنــد کاالهای کشــور ماســت، یادآور شــد: مــا تنهــا بــه آب رود هیرمنــد در افغانســتان بــرای تــاالب هامــون نیــاز داریــم، اگــر مســئوالن مــا بتواننــد بــا همتایان خود در افغانستان برای حقابه این تاالب چانه زنی کنند ما نیز نیازهای آنهــا را برطــرف خواهیم کــرد، اما هنوز نتوانستهایم حقابه تاالب هامون را هم بگیریم. از ســوی دیگر آب شــرب مردم افغانســتان از طریق مرزهای سیســتان و بلوچســتان به فروش میرسد و ما به این بهانــه براحتی میتوانیــم در قالب یــک تفاهمنامه در بخشهای مختلف بــا کشــور افغانســتان مــراوده داشــته باشیم. ■ قاچاق سوخت و دام در گذرهای مرزی امــام جمعــه زابــل با اشــاره بــه قاچاق ســوخت و دام در گذرهــای مــرزی سیستان و بلوچستان، افزود: متأسفانه قاچاق ســوخت و دام از مواردی اســت که براحتی از ســوی یک سری ویژه خوار درمرزهای اســتان درحال انجام است. گروه مافیایی در این زمینه شکل گرفته و براحتی فعالیت میکند و از مسئوالن امنیتــی و قضایــی اســتان درخواســت رسیدگی به این مسأله را داریم. وی یادآور شــد: ســال قبل در یک برهه زمانی، شخصی با هماهنگی مسئوالن، از کشــور افغانســتان از طریــق مرزهای ایــن اســتان گــردو با قیمــت نــازل وارد بازارچههــای مــرزی اســتان میکــرد، اگــر قرار بر بســته بودن بازارچههاســت بایــد بــرای همه بســته باشــد نــه اینکه برای تجــارت مردم عادی اســتان قابل استفادهنباشد. ■ نقشکمرنگافرادبومی در بازارچههای مرزی «احمــد قنبــری»، کارشــناس، فعــال اجتماعی و اســتاد دانشگاه زابل هم در گفتوگو با «ایــران» درخصوص نقش و تأثیــر بازارچههــای مــرزی سیســتان و بلوچســتان در ســفره مــردم محلــی و بومــی، گفــت: آنچــه که هماکنــون به وضــوح دیــده میشــود ایــن اســت کــه بازارچههــای مــرزی درحــال حاضــر دردســت عدهای خاص اســت که ســود کانی هم بهدســت میآورند و در واقع نفعی عاید مردم این استان نمیشود. وی به افزایش تردد تانکرهای ســوخت درجادههایسیستانوبلوچستاناشاره کــرد و افزود: ســود فروش این ســوخت که اکنــون در جادههای مرزی اســتان با تانکــر حمــل میشــود بهطــور حتم به جیب مردم محروم نخواهد رفت، زیرا مشخص اســت که افراد خاصی در این زمینــه فعالیت میکنند. ایــن در حالی اســت کــه در گذشــته مردم اســتان هم میتوانســتند به فروش سوخت در این بازارچههــای مــرزی بپردازنــد و از ایــن طریق امــرار معاش کنند، امــا از زمانی که این کار ممنوع شده، فعالیت در این بخش تنها از ســوی افــراد خاص انجام میشود. قنبری وضعیــت بازارچه زهک را مثال زد و گفــت: فعالیــت در ایــن بازارچــه بســیار جزئــی اســت و آن هــم از ســوی افــرادی خاص صــورت میگیرد، مردم محلــی یا بومی در ایــن بازارچه نقش و فعالیتچشمگیریندارند. ■ دیوار مرزی مانعی برای کســب درآمد مردماستان «حبیــباهلل دهمــرده»، نماینــده مردم زابل و زهک در مجلس شورای اســامی هــم در گفتوگو بــا «ایران» یکــی از ظرفیتهــای ایــن اســتان را مرزی بودن آن دانست و خاطرنشان کــرد: مرز، فرصتی اســت کــه نباید به تهدیــد تبدیــل شــود و از ایــن فرصت بایــد بهعنــوان یکــی از منابــع درآمــد مــردم در امر صادرات اســتفاده کرد. متأســفانه بــا کشــیدن دیــوار مــرزی بــه دســتور برخــی مســئوالن، مــردم نمیتوانند منبعی برای کسب درآمد داشــته باشــند و تنها افرادی خاص و ســودجو برای صــادرات کاالهای خود از این مرز اســتفاده میکنند. از زمانی که نماینده مردم در مجلس شــدم از طریــق ارتباطاتــی که در وزارت کشــور دارم، پیگیــر رســیدگی به این مســأله هســتم، اما این پیگیریها متأســفانه تاکنون نتیجهای نداشته است. ■3 گــذر مــرزی شــمال اســتان زیرساختهای الزم را ندارند دهمــرده با اشــاره به وضعیــت 3 گذر مــرزی «شــاه گل»، «بــش دلبــر» و «تخت عدالت» در شمال استان گفت: زیرســاختهای این 3 گذر مرزی برای کسب درآمد مناسب نیست و مسئوالن اســتان از جمله شــخص اســتاندار باید پیگیر این مسأله باشند. وی بهزیرســاختهای اساســی کــه گذرهای مرزی باید داشــته باشد، اشاره و تصریــح کــرد: گذرهــای مــرزی نیــاز به یکســری زیرســاختهای اساســی از جملــه فیبرنــوری و راه مناســب دارد کــه گذرهــای مذکــور هیــچ کــدام ازاین زیرســاختها را نــدارد. ایــن در حالــی است که از سوی وزارت کشور اعام شده این 3 گذر مرزی باید باز باشــد و در آنها فعالیت اقتصادی انجام شود تا بخشی از محرومیتها و مشکات مردم استان رفع شود.