سرطان دهانه رحم ، ترسناک اما رام شدنی

ســـرطان دهانه رحم یکی از شایعترین بیماریهـــای زنانه اســـت که با ســـبک زندگـــی ارتباطـــی مســـتقیم دارد. متخصصان ثابت کردهاند این بیماری برخـــالف بســـیاری از انواع ســـرطانها تا حدود زیادی قابل پیشـــگیری اســـت و حتـــی در صـــورت ابتال با تشـــخیص بموقـــع قابل درمـــان اســـت. از اینرو برای آشنایی با عوامل بروز این سرطان و راههای پیشگیری با دکتر آمنه سادات حقگـــو بـــه گفتوگـــو نشســـتهایم کـــه میخوانید:

دکتر حقگو در گفتوگـــو با «ایران» میگویـــد: دهانـــه رحـــم ماننـــد ســـایر اعضـــای بـــدن از ســـلولهای ســـالم پوشـــیده شده که رشـــد میکنند، تکثیر میشـــوند و در صورت نیاز ســـلولهای جـــوان جایگزیـــن ســـلولهای پیـــر میشـــوند. اما گاهی به دالیل مختلف این ســـلولها بیش از انـــدازه معمول رشـــد کرده و با ســـرعت بیشتری تکثیر میشـــوند. این ســـلولها بـــه الیههای ســـلولی عمیق نفـــوذ کـــرده و حتی در بافتهای اطـــراف هم پخش شـــده و توده سرطانی را تشکیل میدهند.

ایـــن متخصـــص زنـــان، زایمـــان و نازایـــی میافزایـــد: تغییرات ســـلولی، تکثیر و توســـعه ســـلولهای ســـرطانی یک شـــبه انجام نمیشـــود و این روند گاهـــی چند ســـال هم طول میکشـــد. در حقیقـــت این ســـرطان در 5 مرحله خالصـــه میشـــود. مرحلـــه صفـــر که مرحله غیرمهاجم یا کارسینوما نامیده میشـــود. در ایـــن مرحله ســـلولهای سرطانی تنها در الیه باالیی گردن رحم دیده میشـــوند اما بـــا ورود به مرحله یک و تا زمان رســـیدن به مرحله چهار ســـلولها به الیههای عمیقتـــر دهانه رحـــم نفـــوذ میکنند. از ایـــن 4 مرحله بهعنوان مراحل مهاجم یاد میشود.

وی در ادامه به دالیل بروز ســـرطان دهانـــه رحـــم اشـــاره کـــرده میگویـــد: مهمتریـــن عامل ایجاد این ســـرطان، ابتال بـــه عفونت بـــا ویـــروس پاپیلوما انسانی )HPV( است. البته این ویروس انـــواع مختلفی دارد، کـــه انواع پرخطر آن میتواننـــد ســـرطان دهانـــه رحم، مقعـــد، واژن و آلـــت تناســـلی مردان را ایجـــاد کننـــد. نوعی از ایـــن ویروس نیـــز به ایجاد زگیلهای تناســـلی منجر میشـــود. البته این بدان معنا نیســـت کـــه هرکس مبتـــال به این ویـــروس بود حتماً سرطان دارد در بسیاری از مواقع سیستم ایمنی قوی این ویروس را دفع میکند. استعمال ســـیگار، مشکالت و ضعف سیستم ایمنی، داشتن شرکای جنسی متعدد، برقراری رابطه جنسی در ســـنین کمتر از 18 ســـال، داشتن ســـابقه خانوادگی ابتـــال به ســـرطان دهانـــه رحـــم و حتـــی داشـــتن مـــادری کـــه در دوران بـــارداری، دی اتیـــل اســـتیل بسترول(نوعی استروژن) مصرف کرده اســـت، میتواند فرد را در معرض ابتال به این بیماری قرار دهد.

چندی پیـــش آمـــاری نگرانکننده روی خروجـــی خبرگزاریها قرار گرفت با این عنوان که زنان ســـیگاری 14 برابر بیش از ســـایرین در معرض خطر ابتال به سرطان دهانه رحم قرار دارند.دکتر حق گـــو در این باره توضیـــح میدهد: متأســـفانه مصرف ســـیگار و قلیان که این روزها در میـــان جوانان بخصوص دختـــران افزایـــش یافتـــه اســـت یکی از دالیـــل مهـــم افزایـــش ابتال بـــه این ســـرطان است. اســـتعمال دخانیات با ضعف سیســـتم ایمنی شـــرایط تکثیر سلول های سرطانی را فراهم میکند.

بهگفتـــه این متخصـــص خونریزی بیـــش از حـــد در دوران قاعدگـــی، ترشحات غیرطبیعی و خونریزی پس از رابطه جنسی نشـــانههایی از ابتال به سرطان در مراحل ابتدایی است. اما با پیشـــرفت بیماری، درد در ناحیه لگن، تـــورم پاهـــا و مشـــکالت ادراری هم به مشکالت بیمار افزوده میشود.

وی معتقـــد اســـت میتـــوان بـــا انجام بموقـــع تســـتهای غربالگری، تغییرات ســـلولی را بموقع تشـــخیص داد و از گســـترش و خطرناک شدن آن پیشگیری کرد. تست پاپ اسمیر یکی از این شیوههای غربالگری است که طی آن تغییـــرات غیر طبیعی ســـلولهای رحم بررسی میشود. در صورت وجود تغییرات غیر طبیعی در این آزمایش، از تســـت پاپیلومـــا انســـانی اســـتفاده میشـــود. در برخی از کشورها از همان ابتدا از تست HPV استفاده میکنند و در برخی دیگر از کشورها از هر دو تست همراه هم استفاده میشود.

دکتر حقگـــو خاطرنشـــان میکند: پزشـــک معمـــوالً بخشـــی از بافـــت رحمی را برداشـــته و برای بررســـی به آزمایشـــگاه میفرســـتد در صورتی که نتایج بررسیها از ابتال به دهانه رحم خبر دهد پزشـــک با انجـــام معاینات لگنی (بررسی وضعیت تخمدانها و ســـایر اندامهای نزدیک رحم) میزان گسترش بیماری را بررسی میکند.

وی به راههای درمـــان این بیماری اشـــاره کـــرده میگویـــد: بـــا توجـــه بـــه میـــزان پیشـــرفت بیماری و گســـترش سلولهای ســـرطانی پزشـــک از عمل جراحی (هیســـترکتومی)، رادیوتراپی و شیمیدرمانی استفاده میکند.

ایـــن متخصـــص زنـــان، زایمـــان و نازایـــی در خاتمـــه تأکیـــد میکنـــد: از آنجایی که سلولهای سرطانی قابلیت تکثیـــر و انتقال بـــه ارگانهای مختلف

تست پاپ اسمیر یکی از شیوه های غربالگری است که طی آن تغییرات غیرطبیعی سلول های رحم و سرطانی شدن آنها بررسی میشود. در صورت وجود تغییرات غیرطبیعی در این آزمایش، از تست پاپیلوما انسانی استفاده می شود

بدن را دارند بهتر است حتی چند سال پس از درمان، برای اطمینان از حذف همه سلولهای ســـرطانی، غربالگری ســـرطان انجام شـــود. بـــه یاد داشـــته باشـــید حتی اگر در روند درمان دهانه رحم هم برداشته شـــود باز هم نیاز به غربالگری سرطان وجود دارد.