آغاز نوسازی 20 هزار واحد مسکونی دربافتهایفرسوده
معاون وزیر راه و شهرسازی در گفت و گو با «ایران» خبر داد
نوسازیبافتهایفرسودهوناکارآمدمهمترینبرنامهدولتدرحوزهمسکناستکه بافرمانرئیسجمهوریدربهمنماهسالگذشتهبهعنوانطرحملیبازآفرینیشهری امید شــکل اجرایی به خود گرفت. دولت از سال ۲۹۳۱ تصمیم بر نوسازی بافتهای ناکارآمدگرفت،ولی بهعلتنیازبهبررسیوتدوینبرنامهدقیق،اجرایآنبهتعویق افتاد. اما در قالب برنامه ملی بازآفرینی شــهری امید نوســازی بافت فرسوده برعهده بخش خصوصی اســت و دولت در صــورت نیاز به زمین از محــل واگذاری زمینهای دولتی آن را تأمین میکند. نوسازی بافتهای فرسوده از دوبعد اقتصادی و اجتماعی دارای اهمیت اســت که به اعتقاد کارشناســان عالوه بر افزایش تولید و عرضه مسکن و کمک به خانه دار شــدن دهکهای متوســط و ضعیف جامعــه از نظر بعد اجتماعی اهمیت این طرح چند برابر میشــود چون همزمان با نوســازی ساختمانها نیازهای روبنایی در محالت هدف مانند مدرســه، درمانگاه، پارک، مکانهای ورزشی، کتابخانه ...و نیز ســاخته میشــود و به این ترتیــب امنیت اجتماعی هــم در این محالت تأمین میشود. هوشنگ عشایری معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری در گفتوگو با «ایران» از پیشرفت پروژه بازآفرینی شهری از زمان فرمان رئیس جمهوریخبردادهومیگوید:ازاسفندسالگذشتهتاکنونساختحدود0۲ هزارواحد در قالب طرح بازآفرینی شروع شده و برنامه ساخت00۱ هزار واحد تا پایان سال است. درادامهگفتوگویمابامعاونوزیرراهوشهرسازیرابخوانید: ■ دولتبرایجلباعتمادساکنانمحالت هــدف و ســازندگان تصمیم گرفــت خود در این طرح پیشقدم شود و اراضی دولتی واقع در بافتها را برای ســاخت و ساز واگذار کند. تاکنونچهمیزانزمیندولتی برایساخت و ســاز در بافتهــای فرســوده واگــذار شــده است؟ برنامــه ملــی بازآفرینــی بــا رویکــرد محلهمحــوری تدویــن شــد و بــر 3 بخش اصلی استوار است. بخش اول این پروژهها تحت عنــوان پروژههای زیربنایی و روبنایی در برنامــه ملی بازآفرینی برعهده دولت و شــهرداری اســت. بخش دوم برنامه ملی بازآفرینــی تحــت عنــوان بخــش مســکن اســت که دولت برای شــتابدهی به فرآیند اجرایــی برنامــه، اســتفاده از اراضی دولتی درطــرح را پیشــنهاد داد و در بخــش دیگر نیــز اراضی عمومــی واگذار شــده از ســوی مــردم و ورود توســعهگران را بــه میــدان تدویــن و مطــرح کــرد.در بخــش مســکن حمایتازتولیدکنندگاندرقالبمشوقها و تخفیفهــا مــورد نظر قــرار گرفته اســت مانندتخفیفمالیاتی،بیمه،صدورپروانه، انشعابات ...و همچنین کاهش سود بانکی بــه 9 درصــد بــرای وامهــای ســاخت 40 و 50 میلیــون تومانی و ســود 6درصــد برای ســپردهگذاران و متقاضیان خرید مســکن در بافتهــای فرســوده. امــا برای ســرعت بخشیدن به برنامه، تأکید رئیس جمهوری بــه واگــذاری اراضــی دولتــی در اختیــار وزارتخانهها است، اراضی که در بافتها یا همجواربافتهاقراردارند. ■ مشخصاستکهچهمیزانزمیندولتی باید بــرای اجــرای بازآفرینی شــهری واگذار شود؟ براســاس برنامه، ســاالنه 100 هــزار واحد در طــرح بازآفرینــی بایــد ســاخته شــود کــه به طور متوســط هر واحــد مســکونی 35 تا 40 مترمربع زمین نیــاز دارد برای ســاخت 100 هــزار واحــد بهطــور میانگیــن 4هــزار هکتار اراضــی نیاز داریــم. پیشبینی اولیــه ما این بود کــه اراضی دولتی در مرحلــه اول حدود 300 هزار هکتار باشد یعنی از 100 هزار واحد بایــد حدود 10 هــزار واحــد در اراضی دولتی ســاخته میشــد. اما بعد از درخواست ما از وزارتخانههــا بــرای واگــذاری اراضــی، اولین چالش این بود که هیچ دستگاهی نپذیرفت کــه زمیــن را بــرای ســاخت بــه وزارت راه و شهرســازی واگــذار کند و حتی یک دســتگاه هم به درخواست ما پاسخ نداد. ■ امادولتدســتگاههاراملزمبــهواگذاری اراضیکردهاست؟ بله همه دستگاهها ملزم هستند. با تشکیل جلســه در ســتاد بازآفرینــی ســازمان ثبت اسناد بهعنوان دارنده اطالعات ثبتی کشور و وزارت اقتصاد بهعنوان امین اموال دولت و دارنــده تمامــی اســناد مالکیــت دولتــی موظف شدند اراضی مورد نظر را شناسایی کنند همچنین برای این امر با ادارات ثبت اسناد استانها نیز مکاتبه کردیم بعد از این تصمیمات برخی وزارتخانهها مثل وزارت نیرو و آمــوزش و پرورش در تهران و وزارت ارتباطات در استانهای همدان و یزد اعالم واگذاری زمین کردنــد هر چند متراژ زمین اندک بود اما ما اســتقبال کردیم. ســازمان ثبــت بــا شناســایی اراضــی بــه مــدت یک ماه موظف اســت ســند آن را به نام وزارت راهوشهرســازی منتقل کند و وزارتخانه نیز باید در مدت 15 روز زمین را برای ســاخت در اختیــار ســازندگان و توســعه گــران قرار دهد.اما تاکنون تنها وزارتخانه ای که اراضی خود را در اختیار برنامه قرار داده وزارت راه و شهرسازی است و در این اراضی حدود 5 هزار واحد در حال آغاز ساخت است. ■ براســاس برنامه قرار بــود ســاالنه 0۱ هزار واحــد در اراضی دولتی در طــرح بازآفرینی شهری ســاخته شــود آنطور که شما گفتید امســال تاکنون5 هزار واحد از این ســاخت و ســاز محقق شــده که آن هم فقــط مربوط بــه اراضی واگــذار شــده توســط وزارت راه و شهرسازیاست؟ بله عالوه بر این 5 هزار واحد حدود 15 هزار واحــد نیز پروانه ســاختمانی در شــهرهای مختلف و در محالت هدف صادر شــده که خودمالکی هســتند یعنی مــردم بهعنوان مالک اراضی تقاضای ســاخت داشــتهاند. پــس از زمــان فرمــان رئیس جمهــوری در اواخر ســال گذشــته تاکنــون 20 هــزار واحد مســکن در قالــب طــرح نوســازی پروانــه ساختگرفتهاند. ■ فکرمیکنیدتاپایانســالبرنامهساخت 00۱ هزارواحدمحققشود؟ بلــه. حتمــاً از یک ماه گذشــته بــا ابزارهای تشــویقی باعث شــده رونــد کار بهتر پیش بــرود. بعــد از صــدور دســتور رهبر معظم انقــالب مبنــی بــر رســیدگی بــه وضعیت ســاکنان محالت ناکارآمد در کشــور، دولت مصوباتــی را بــه منظــور تســریع در اجرای برنامههــای این چنینــی در مناطق مذکور تصویب کرد. طبق بررسیهای انجام شده برای تســهیل در ورود توسعهگران و مردم به میــدان، ابزارهــای مالــی و حقوقی الزم طی 21 بند تدویــن و در تاریخ 10 خردادماه ســالجاری بــه تمامی بخشهــای ذیربط ابالغ شد. ■ اجرای طرح بازآفرینی با توجه به نوسازی واحدهــا از یــک طــرف و افزایــش امکانات شــهری و رفاهــی در محــالت از طــرف دیگر مورد توجه دولت قرار گرفته اســت. یکی از اثرات مهم اجرای طرح ایجاد شــغل عنوان شده است. چه تعداد شــغل با اجرای طرح بازآفرینیقراراستبهوجودآید؟ طبــق فرمولهــای اقتصــادی ســاخت هر واحــد 80 متــری یک نفر شــغل مســتقیم و یک نفر و نیم شــغل غیرمســتقیم ایجاد میکند. براســاس برنامه بازآفرینی ساالنه 250 هزار شغل از این طریق ایجاد میشود. در طــول ســاخت واحدها و روبناها شــغل ایجــاد میشــود و بعد از اتمام ســاخت نیز شــغلهای پایــدار بــرای ارائه خدمــات در محالت به وجود میآید. با ساخت 20 هزار واحــد در چندمــاه گذشــته حــدود 40 هزار شغل در این بخش ایجاد شده است. ■ یکیازطرحهاینوسازی،بازآفرینیمحله ســیروس در شــهر تهران بود کــه میتوانیم بگوییــم شــروع بازآفرینــی بوده اســت اما پیشرفتساختوسازدراینمحلهبااینکه چند ماه از آغاز آن گذشــته قابل توجه نبوده است. کندی ســاخت و ساز در این محله به چه دلیل است؟ آیا پروژههایی که در دست شــهرداری اســت نیز با همین کنــدی پیش میرود؟ در مــورد پروژههــای شــهرداری بهخاطــر تغییر و تحوالتی که در شــهرداری داشتیم با کندی مواجه شــد اما اکنــون این پروژهها روی غلتک افتاده و کار ساخت خوب پیش میرود. در خصوص محله سیروس زمانی کــه کار را شــروع کردیــم تقریباً 2 مــاه بعد از شــروع بهخاطــر برخورد ماشــینآالت با لولــه گاز مشــکالت فنــی ایجاد شــد بعد از آن شــهرداری از مــا تعهد گرفــت که تمام منطقــه را که حــدود یک هکتار مســاحت داشت ، اســکن کنیم تا دیگر حادثه ای رخ ندهــد بهخاطر این مشــکالت فنــی در کار تأخیر به وجود آمد اما در حال حاضر روند ساخت در محله سیروس در حال پیشروی است. ■ طرح بازآفرینی در4۳5 شهر در حال اجرا اســت. روند اجرا در شــهرهای دیگــر به چه صورتاست؟ برای تســریع ســاخت هــر هفته به اســتان ســفر میکنیم و برنامه اجرایی در استانها را از نزدیــک زیــر نظر داریم. در ســتادهای بازآفرینــی در اســتان جلســه برگــزار و سیاســتهای دولــت و رونــد اجــرای طرح را دنبــال میکنیم. ارتقــای کیفیت زندگی و کاهش آســیبهای اجتماعــی از اهداف اصلی ایــن برنامهها به شــمار میروند که در حال حاضر در دستور کار قرار گرفتهاند. در حــال حاضــر بالــغ بــر 0۵۴ هزار شــبکه تأسیسات شــهری و همچنین بیش از یک میلیــون مترمربــع خدمــات روبنایــی در ۴3۵شهر کشور در دست اجرا است. ■ مشــارکت مــردم و مالــکان اراضــی و ســاختمانها در محلههای هدف در اجرای طرح و موفقیت آن بسیار مهم است. برای جلــباعتمادعمومیچــهکارهاییانجام شدهاست؟ در گذشــته در نوســازی بافتهای فرسوده نگاه از باال به پایین بود و شکل کار بهصورت دستوری تعیین می شد اما در طرح جدید بازآفرینــی دولــت فقط نقش تســهیلگر را دارد و تمــام برنامه به دســت مردم محله و توســعه گــران اجرا میشــود. دولت هیچ دخالتی در محلهها نــدارد اجرای کار دیگر بهصورت دستوری نیست و عمومی است. ما میخواهیم مردم به ما بگویند در محله بــه چه نیاز دارنــد و دولت فقط از برنامهها حمایــت میکنــد .در محلههــا زمینهای دولتی را در اختیار مــردم میگذاریم نه در اختیار سازنده یا فرد خاصی. ما بر زمینها نــرخ نمیگذاریــم اما عایــدی آن به مردم محله برمیگردد. در طرح جدید اعتماد و اقبالعمومیباالست.