مداخله در ایران بس است
یکشــنبه شــب هنگامــی کــه وزیــر خارجــه امریــکا در جمع برخــی ایرانیان خارجنشــین در لسآنجلس حاضر شــد تــا ایــران را تهدیــد کنــد! هــزاران ایرانــی در شــبکههای اجتماعــی، هــم پاســخ مایک پمپئو را دادند و هم وطنفروشــی مخاطبــان او را بــه بــاد انتقــاد گرفتنــد. وطنخواهیهــای ایرانیــان، از جناحهــا و با تفکــرات مختلف تا عصر دیــروز ادامه داشــت. گزاره اصلی ایــن وطنخواهی را میتــوان این طــور خالصه کرد کــه زمانه مــا دیگر 28 مرداد نیســت که دولتهای خارجــی در پســتوهای سیاســت، هرچــه دلشــان میخواهد، بر کشــور مــا اعمال کننــد. حــاال امــا ایرانیان بــا بهرهگیــری از فرصــت شــبکههای اجتماعــی، فرصت دارنــد جلــوی چشــم ناظــران جهانــی، حرفهــای خــود را صریــح و روشــن بــه دولتهای متخاصم بیان کنند.
ســخنرانی پمپئــو، ســاعتی پــس از ســخنرانی روحانی در جمع سفرای ایران بود. روحانی یکشنبه گفت:«مطمئناً آنها ملــت بافرهنگ ایــران را نمیشناســند و نمیداننــد کــه ملت ایــران هیــچگاه و در هیــچ شــرایطی نوکــر هیچ کــس نخواهد شــد.» کمتــر از 12 ســاعت بعــد، هــزاران ایرانــی در شــبکههای اجتماعــی ایــن واقعیت را عمالً ثابت کردند.
ایــن واکنشها وقتی به اوج رســید که دونالــد ترامــپ در توئیتــی تهدیدآمیــز، بــه ســخنان روحانــی واکنــش نشــان داد. ترامــپ در «توئیتــر» خطــاب بــه رئیسجمهوریاسالمیایراننوشت:«به رئیسجمهــوری روحانــی: دیگــر هرگــز ایــاالت متحــده را تهدیــد نکــن، در غیــر این صــورت پیامدهایی را خواهی دید که تنها معــدودی در تاریخ رنجش را تجربه کردهاند. ما دیگر آن کشــوری نیســتیم که ســخنان دیوانهوار خشــونت و مرگ شما را تحمل کنیم. هوشــیار باش!» این متن هیجانی و توأم با تهدید ترامپ، واکنشی بــه این اظهــارات روحانی در جمع ســفرا بود که خطاب به ترامپ گفت:«با دم شیر بــازی نکن. جنگ با ایران مادر جنگها و صلح با ایران مادر صلحها است.»
ترامپ، عامل وحدت!
معمــوالً دولتهای متخاصم از همه ابزارهــای خــود بــرای تشــدید شــکافها و اختالفــات کشــورهای هــدف اســتفاده میکننــد. تالشهــای ترامــپ و اعضــای دولــت او بــرای ســوار شــدن بــر مــوج اعتراضهــای دی مــاه بــر ایــن واقعیت صحه میگذارد. اما این مداخالت، پیامد مثبتی هم برای ایــران دارد و آن، وحدت نیروهایی اســت کــه در حالت عــادی، در رویکردهــا و مدیریتهــا اختالفهــای جــدی با هــم دارند. توئیــت اخیر ترامپ هم بار دیگر این وحدت را ایجاد کرد.
ســاعتی پــس از توئیــت تهدیدآمیــز رئیسجمهــوری امریــکا خطــاب بــه روحانــی، بســیاری از شــخصیتهای اصولگــرا و اصالحطلــب، یکصــدا از روحانــی و سیاســتهای خارجــی دولت حمایت کردند. از جمله محسن رضایی، رقیب انتخاباتی روحانی در سال 92 که در «توئیتر» خطاب به ترامپ نوشت:«آقای ترامــپ بــه آقــای روحانــی گفتــه اســت مراقب باش. شما که بیش از 0۵ هزار نیرو زیر تیغ ایــران دارید و این گونــه دیوانهوار تهدیــد میکنید، باید مراقب باشــید.» او در متنــی دیگــر تصریــح کرد:«ترامپ به نماد نفــرت بینالمللــی از چین تــا اروپا و کانادا و مکزیک تبدیل شــده اســت. راه مهار ترامپ، برخــورد انقالبی و قاطعانه با اوســت. مواضع اخیر آقــای روحانی در این باره قابل تقدیر است.»
سیدابراهیم رئیسی، رقیب انتخاباتی روحانــی در ســال 96 کــه هنــوز از شــدت انتقادهای دولتی خود نکاسته هم دیروز از روحانــی حمایــت کــرد و در «توئیتــر» نوشــت:«اگر وحــدت و انســجام ملــی داشــتیم، امریــکا هیچ غلطــی نمیتواند بکنــد. پوشــالی بــودن قــدرت امریــکا را جوانــان کشــور در خلیــج فــارس نشــان دادند.»ترامــپ حتــی توانســت منتقدان ثابــت قــدم دولــت، همچــون غالمعلی حدادعادل و علیرضا زاکانی را هم پشت ســر دولت قرار دهــد. حدادعادل خطاب به وزیر خارجه امریکا نوشت: 28« مرداد نزدیک است و مردم ایران شما را هم در تاریخ دیروز کشــور خود شناختهاند و هم شــاهد رفتار امروز شما در جهان هستند. تنها فایده حرفهای شــما این اســت که مردم ایران را علیه امریکا متحدتر خواهد کرد.»
غیــر از چهره هــای سیاســی ، فعاالن مطبوعاتــی و رســانه ای هــم در تخطئــه رویکرد زیــاده خواه مقامات کاخ ســفید ، ابتکاراتــی بــه خــرج دادند. زاکانــی هم با
اشــاره بــه تهدید ترامــپ علیــه روحانی، نوشــت:«احمقی حــدی دارد، امریــکا و همپیمانانش در ســوریه و عــراق، مقابل اراده مقاومــت غلطــی نکردنــد، حــاال مردک کانون آن را تهدید میکند!» علی ملیحی، خبرنگار اصالحطلب، با انتشــار تصویــری از کودکان بازیگــوش ایرانی در مسکن مهر پرند، تأکید کرد که «مخاطب عملی تهدید ترامپ این کودکان هستند نه حکومت.»
کریــم ارغندهپــو، دیگــر روزنامهنــگار اصالحطلــب هــم در «توئیتــر» توئیــت ترامــپ را خــارج از آداب دیپلماتیــک و مرســوم دانســت و تصریــح کرد:«لحــن آن قلدرمآبانــه و بهانهجوســت. هدفش چیست؟ ترســاندن جامعه و قدرت. چه باید کرد؟ نباید در جهتی که او میخواهد رفتــار کنیــم. بایــد خویشــتندار بــود و از عقالنیت خارج نشد. زمان به زیان او و به سود مردم ایران است.»
جالب در این میان، نکتهیابی خبرنگار «بیبیسی» بود که نشان داد خط و نشان کشــیدنهای ترامــپ علیه ایــران، دقیقاً همــان چیزی اســت کــه او به تمســخر به باراک اوباما نشــان میداد و مدعی شــده بــود اوباما بــرای تطهیــر خــود در داخل، ایــران را تهدیــد خواهــد کــرد، کاری کــه خود او امروز مرتکب شــده اســت. بهمن کلباســی با اشــاره به تهدیــد ترامپ علیه ایــران، به توئیتهــای قدیمــی او نگاهی انداختــه و نوشــت کــه ترامــپ پنج ســال پیــش نوشــت:«من پیشبینــی میکنــم رئیسجمهــوری اوبامــا در یک مقطعی
بــه ایــران حملــه میکنــد تــا خــودش را تطهیر کند/ ظاهر را حفظ کند.» یا ترامپ در مطلــب دیگــری هفــت ســال پیــش نوشت:«اوباما برای اینکه مجدد انتخاب بشه، با ایران جنگ راه خواهد انداخت.»
■ مداخله در امور ایران بس است!
امــا پیــش از واکنشهــا بــه توئیــت تهدیدآمیــز ترامپ کــه عالوه بــر واکنش سیاستمداران ایرانی، مخالفت مقامهای اروپایــی را نیز بــه دنبال داشــت، ایرانیان غوغای دیگری را در توئیتر به راه انداختند. به پیشــنهاد برخی فعــاالن اصالحطلب از جملــه عماد بهــاور، ایرانیــان فعال در شبکههایاجتماعیهمزمانباسخنرانی پمپئــو در جمــع ایرانیان خارجنشــین در لسآنجلــس، ایرانیان وطنخواه، با ترند کردن هشتگ »StopMeddlingInIran« (مداخلــه در امــور ایــران بــس اســت) خواســتار پایان دادن به مداخالت امریکا در امور داخلی ایران شــدند. این دســته از ایرانیان، اصولگرا و اصالحطلب، منتقد یا حامی دولت، منتقــد یا طرفدار نظام و از جایجای ایــران، در «توئیتر» طوفانی به راه انداختند که توانست پمپئو و سخنرانی او را تحتالشعاع قرار دهد. آنان با اشاره به پیامدهای دخالتهای گذشــته امریکا در امــور داخلی ایــران، تأکید کردند که نه ایران، ایران گذشــته اســت و نــه ایرانیان، مانندگذشته.
از میان این کاربران، حســین دهباشی که صفت منتقد دولت را یدک میکشــد، از قــول «حســنین هیــکل» روزنامهنــگار مصــری در «توئیتــر» نوشــت:«تا قبــل از
کودتــا علیــه دولــت ملــی دکتــر مصدق در ایــران، امریــکا از آنجایــی کــه ســابقه اســتعماری در منطقه نداشــت، محترم بود. اما درست از عصر 28 مرداد ،1332 صفت «امریکایی» دیگــر در هیچ کجای خاورمیانــه، عنــوان شــرافتمندانهای محســوب نمیشــد!» عمــاد بهــاور هــم از قــول مرحــوم ابراهیــم یــزدی نوشــت کــه «در کولهبــار ســربازان امریکایــی دموکراسی یافت نمیشود.» سیدعطااهلل مهاجرانــی، وزیر اســبق فرهنگ و ارشــاد اســالمی هــم نوشــت: «شــاید مناســب باشــد ترامپ و پمپئو کتــاب تونی بلر A( Journey )را بخواننــد، نوشــته حمایــت امریــکا و انگلســتان از صــدام در برابــر ایــران یــک تصمیــم تاکتیکــی بــود که به فاجعــه اســتراتژیک انجامیــد. بینــام و نشــانهاى جعلــی توئیتــر، جماعــت مصنوعــی کارنــاوال مجاهدیــن و یــا ســلطنتطلباى خیالزده واقعیت ملت ایــران نیســت!» کاربر احســان ســلطانی هم در «توئیتر» متن نخستین سخنرانی ســیدمحمد خاتمی در مجمــع عمومی ســازمان ملــل را بازنشــر کــرد کــه در آن گفتــه بود:«مــن از ایران ســرفراز آمدهام، بــه نمایندگــی از ملتی پرآوازه کــه از دهها قرن پیش، صاحب تمدن بوده؛ملتی که از طالیهداران مبارزه با استعمار و منادی اســتقالل بوده، هرچند نهضت ملی او با کودتــای خارجــی شکســت خــورد. ملتی که پیشتاز تأســیس جامعه مدنی و نظام مشروطیت در شرق جهان بوده.»
فائقــه راغی، شــهروند اهل سیســتان
و بلوچســتان هــم بــا درج هشــتگ »StopMeddlingInIran« نوشــت:«ما سیســتان و بلوچســتانیها شــاید محروم باشــیم، امــا وطنفــروش نیســتیم.» بیــژن احمــدی بــا اشــاره بــه محتــوای ســخنرانی پمپئــو و واکنــش حضــار نوشت:«تأســفآورترین بخــش جلســه پمپئو؛ تشویق ممتد حاضرین بود، زمانی که پمپئو بــر تحریم نفت ایران تأکید کرد و گفــت صــادرات نفــت ایــران را به صفر خواهند رســاند و زمانی که او از منع ســفر ایرانیــان بــه امریــکا دفــاع کــرد. ایــن بود جلســه «حمایــت از صــدای ایرانیان» به ســبک آقای ترامــپ!» کاربــر دیگری هم نوشت:«اردشــیر زاهدی ســلطنتطلب حاضــر اســت بــرای دفــاع از وطنــش هزینه چــاپ مقالــه را متحمل شــود، اما ویرانیطلبان بــرای ادامه ارتزاق از دولت ترامــپ در ضیافــت ویرانی ایــران حاضر میشــوند.»علی رجبی، فعال رســانهای اصولگرا نیز نوشت:«امشــب توئیتهای اصالحطلبانــی رو ریتوئیــت کــردم کــه در شــرایط عــادی هیچوقــت ریتوئیــت نمیکنم.بالعکسهمقطعاًانجامشده. آقای پمپئو چقدر... هستی که ما رو متحد کردی!»
■ مقابلهبهمثلشکستخورده
در مقابــل ایــن دســته از ایرانیــان کــه بــا هشــتگ «مداخلــه در امور ایــران بس اســت» بــه ســخنرانی پمپئــو واکنــش نشــان دادنــد، کاربرانــی هم بودنــد که با هشــتگ »IslamicRegimeMustGo« یــا «جمهوری اســالمی ایران بایــد برود»
ســعی کردند بــا حاضــران در ســخنرانی وزیــر خارجــه امریــکا و خــود او همدلــی نشــان دهند. اما این هشتگ نتوانست به گردپای غوغــا و طوفان توئیتری کاربرانی برسد که در مقابل، خواهان پایان دادن به مداخالت امریکا در ایــران بودند. تفاوت تعداد حامیان این دو هشــتگ را میتوان از ایــن توئیــت «لــورا روزن» خبرنــگار «المانیتور» دریافت. وی نوشــت:«توجه کنیــد؛ تنهــا 15 تــا 20 درصــد حضــار در کتابخانــه کنــدی ایرانی-امریکایی بودند بقیــه امریکاییهــای جمهوریخــواه بودهانــد.» شــاید بــه همین دلیــل بود که برخــی حامیــان ایرانی ترامپ، خواســته بودنــد اســامی کاربرانــی کــه مخالــف سیاســتهای دولت امریکا بودند نوشته شــود تــا در فــردای برانــدازی علیــه آنان اقدامــی صورت بگیرد کــه البته این امر با تمسخر دیگر کاربران روبهرو شد.
امــا نکتــه پایانــی اتفاقــات دیــروز، شــاید ایــن توئیــت یــک کاربــر ایرانــی باشــد کــه بــا اشــاره بــه طوفــان توئیتری ایرانیــان در مخالفــت بــا سیاســتهای ضدایرانــی ترامــپ و دولــت او، نوشــت:«کاش میشــد تمام توئیتهای StopMeddelingInIran# را دســت آقایان رســاند که ببینید! بســیاری از اینها از شــما زخــم خوردهاند، زنــدان رفتهاند، تبعیــد شــدهاند یــا ســبک زندگیشــان کیلومترها با مطلوب شــما فاصلــه دارد، امــا شرافتشــان را بــه دشــمن ایــران نفروختهانــد. ایــن فرصــت آشــتی ملــی است، غنیمت بشمارید.»