تمریندموکراسیدرپاکستان

امروز مردم این کشور برای انتخاب نخستوزیر آیندهشان پای صندوقهای رأی میروند

پاکستانیها امروز به پای صندوقهای رأی میروندتانخستوزیرآیندهخودراانتخاب کنند. ایــن رأیگیری دومیــن انتقال قدرت سیاســی از دولتــی به دولتی دیگــر در طول تاریخ 70 ســاله این کشــور است. انتخابات ایــن کشــور 200 میلیــون نفــری بــه مرحله حساسی رســیده اســت. بهگزارش «ایران» بهنقل از نیویورکتایمز، پاکســتان کشوری هستهای است و متحدی مهم برای امریکا محســوب میشــود و یکــی از بزرگتریــن کشــورهای مســلمان در جهان نیز هست. ایــن دور از انتخابــات میتوانســت بــرای پاکســتانیها نشــانهای از دموکراسیشــان باشدامادرعوضباسرکوبرسانهها،اتهام دخالــت نظامــی، افزایــش ســهمخواهی گروههای تندرو و چندین حمله به نامزدها و رقیبان انتخاباتی که مجموعاً151 نفر طی آن کشته شدند، این رؤیا در حال محو شدن است. ■ چالشهایپیشرو سیاست پاکســتان همیشــه غبارآلود بوده. عرصــه سیاســی این کشــور همیشــه میان دولتهــای برگزیــده بــا دیکتاتوریهــای نظامــی در نوســان بوده اســت. هیچ مقام نخســتوزیری در آن هرگــز نتوانســته تمــام دوران 5 ســاله خــود را بــه ســرانجام برســاند. اما این دور از رقابتها از همیشــه خشونتبارتر اســت زیرا با مداخله ارتش، دولت پیشین به زیر کشیده شد. اما باز هم با وجود چنین مداخلهای، رأیگیری امروز میتواند همهپرســیای باشــد کــه تکلیف بســیاری از مســائل و چالشهایی که امروز پاکســتان بــا آنهــا روبهروســت، مشــخص شــود. آیا اقتصاد پاکســتان باید حول محور غــرب بچرخــد یــا چیــن؟ آیــا دموکراســی این کشــور آنقدر قوی اســت کــه نامزدهای افــراط گــرا و موافــق بــا نظامیگــری را هم شامل شــود یا آنها باید از گردونه رقابتها حــذف شــوند؟ اینهــا ســؤالهای مهمــی هستند که پساز مشخص شدن نتایج آراء پاسخ داده میشوند. پاکستان که از یک سو با افغانســتان کــه امریکا در آن 17 ســال به جنگ و تهاجم مشغول بود و از سوی دیگر با هنــد، این رقیــب تاریخیاش، همســایه اســت و طبعــاً همیشــه در معــرض خطر جنگوناآرامی.امااینتنهامشکلپاکستان نیست.اینکشورهموارهبامصائبداخلی زیــادی هــم دســت و پنجــه نــرم میکنــد؛ مهمتریــن آن اقتصــاد نیمهجانــش. بــه گزارش ایرنا، دولت آینده با مشــکل جدی پرداخت بدهیهای خارجی روبهروســت. پاکســتان باید میلیاردهــا دالر از بدهیهای خود را بــه صندوق بینالمللی پول و دیگر نهادهایبینالمللیپرداختکند.ازطرف دیگر، ذخایر ارزی کشــور نیز بشدت کاهش یافته است، بنابراین دولت آینده باید راهی بــرای پرداخــت بدهیهــای خارجــی پیدا کند. از ســوی دیگــر، اقدامهای تروریســتی در سراســر پاکستان همواره تهدیدی بالقوه برایاینکشوربودهاست.اگرچهنامزدهابه مردم میگویند پس از پیروزی با تروریســم مبــارزه خواهنــد کــرد، امــا ریشــهکن کردن این مشــکل ظرف مدت کوتــاه غیرممکن اســت. کمبــود آب و تغییــرات آب و هوایی در پاکستان هم به اندازه تروریسم و مسائل اقتصــادی تهدیدهایی جــدی و خطرناک هســتند. در حالی که تنشها میان امریکا و کشورهایغربیتشدیدمیشود،یکیازاین تنشهابرسرایناستکهپاکستانبهاندازه کافیطالبانودیگرگروههایشبهنظامیرا کنترل نمیکند، این کشــور بهســمت چین گرایــش پیــدا کــرده اســت. امــا ایــن محور چالشهای خــودش را هــم دارد، از جمله این نگرانی که پاکستان روز به روز بیشتر زیر دین چین میرود. ■ نامزدهاچهکسانیهستند؟ در چنین بحبوحهای، 122 نامــزد از احزاب مختلــف ایــن کشــور وارد گــود رقابتهــا شدهاند. همگی با وعده اشتغال، امکانات

رفاهی و طرحهای مســکن درصدد کســب رأی هســتند امــا درونمایــه اصلــی ایــن انتخابــات، رویارویــی حزب حاکــم و ارتش است. حزب «لیگ مسلمانان پاکستان» با ریاست نواز شریف ارتش را متهم به ارعاب برخی چهرههای سیاســی کرده تــا راه برای عمــران خــان بازتر شــود. حامیــان عمران خان،رئیسحزبسیاسیتحریکانصاف، پس از آنکه نواز شــریف نخستوزیر سابق پاکستاندردادگاهیضدفسادمحکومشد، در خیابانهــای کراچی به جشــن و شــادی پرداختند. عمران خان، 65 ســاله، بازیکن بینالمللی کریکت، با وعده مبارزه با فساد و گســترش فضــای سیاســی وارد رقابتها شده اما رقیبانش او را متهم به این میکنند که با ارتش بده بستان هایی کرده که بتواند موقعیت خود را در انتخابات تضمین کند. او بــه مدت پنج ســال در مجلس ملی این کشــور هم فعالیــت کــرده و بهدلیل چهره شناختهشدهاشبرخیچهرههایمستقل انتخابــات مایلنــد در صورت پیــروزی او به حزبش یعنــی تحریک انصــاف بپیوندند. یکی دیگر از نامزدهــای اصلی این رقابت، شــهباز شــریف بــرادر جوانتر نواز شــریف اســت. این سیاســتمدار 66 ســاله که اکنون رئیــس حــزب لیــگ مســلمانان پاکســتان اســت، درصدد رســیدن بهقــدرت باالتری اســت. بالول بوتو نوه 29 ساله بینظیر بوتو نخستوزیر فقید پاکستان هم یکی دیگر از نامزدهای انتخاباتی کشــورش است که در حال حاضر ریاست حزب مردم را برعهده دارد.