واردات تجهیزات پزشکی با ارزد ولتی؛ فروش به بیمارستانها با ارز آزاد
«ایران» از گرانفروشی تجهیزات پزشکی توسط برخی واردکنندگان گزارش می دهد
هنوز تحریمها شروع نشده بیمارستانها و مرکــز درمانــی از گرانفروشــی و اوضــاع نابسامان تهیه و تدارک تجهیزات پزشکی و وسایل اتاق عمل ابراز نگرانی میکنند. عــدهای از رؤســای بیمارســتانهای خصوصــی میگوینــد؛ اوضــاع زنجیــره تأمین تجهیزات پزشکی در بیمارستانها افتضــاح اســت، خیلــی از ملزومــات بیمارســتانی مثــل لولــه ونتیالتــور، کاتــر ســی وی پی (کاتر ورید مرکزی)، دســتگاه ســایبر نایف و دستگاه ساکشــن در برخی بیمارســتانها وجــود نــدارد و بســیاری از شــرکتهای تجهیزات پزشــکی با فاکتور دولتــی بــه آنها جنس نمیفروشــند مگر اینکــه پــول بیشــتری بابــت اقــالم مــورد نیازشــان پرداخــت کننــد. بــا ایــن حــال مدیــران ارشــد وزارت بهداشــت عنــوان میکننــد، تجهیزات پزشــکی بــا ارز 4200 تومانــی وارد میشــود و بــا نوســانات نرخ ارز، قیمت تجهیزات پزشکی تغییر نکرده است، اما واقعیت بازار اینگونه نیست.
اعضــای انجمــن بیمارســتانهای خصوصی متفق القول بر این نکته تأکید دارنــد که دولــت بــرای واردات تجهیزات پزشــکی ارز 4200 تومانی اختصاص داده امــا نــرخ ارز دولتــی بــرای مراکــز درمانی وجــود خارجی ندارد بهطــوری که قیمت ملزومات بیمارســتانی هنــگام تحویل به مراکــز درمانــی دســتخوش تغییــر شــده و بعضــاً بــا نــرخ آزاد در اختیــار رؤســای بیمارستانهاقرارمیگیرد.
وزیر بهداشــت نیز دیــروز در همایش رؤســای نمایندگیهای ایــران در خارج از کشــور عنوان داشــت کــه امریکا بــه دروغ میگویــد کــه دارو و تجهیــزات پزشــکی مشمول تحریمها نیســت. دکتر هاشمی که ایــن روزهــا در خصوص تأمیــن دارو و تجهیزات پزشکی کشور جلسات روزانهای را با مدیران ارشــد وزارتخانهاش تشــکیل میدهــد بــه ایــن نکتــه اذعــان دارد کــه مهمترین مشکل در این زمینه نقدینگی و ارز مورد نیاز شــرکتهای دارو و تجهیزات پزشکی است. موضوعی که البته او از یک ماه گذشــته و در پــی وضعیت التهاب آور بــازار ارز بارها از بانک مرکزی درخواســت کرده اسامی شرکتهای واردکننده دارو و تجهیزات پزشکی را اعالم کند تا مشخص شود چه شــرکتهایی برای فعالیتشان از ارز دولتــی اســتفاده کردهانــد و بــا ارز 0024تومانــی چــه چیــزی وارد کردهانــد عــالوه بــر آن بیمارســتان هــا هــم بدانند کــه برای چه اقالمــی، ارز 4200 تومانی در اختیار واردکننده یا تولیدکننده قرار گرفته است.
تأمینتجهیزاتپزشکیبستگیبهمرام شرکتهادارد
با تمام ایــن هشــدارها و پیگیریهای وزارت بهداشــت، شــواهد و قرائن نشــان میدهــد قیمــت تجهیــزات پزشــکی دســتخوش تغییر و گرانی شــده است در همیــن زمینه دکتر بهــرام معظمی دبیر انجمنصنفیبیمارستانهایخصوصی کشــور به «ایران» میگوید: نرخ ارز دولتی برای تهیه ملزومات پزشکی برای رؤسای بیمارســتانها وجــود خارجــی نــدارد. شرکتهای پخش اقالم پزشکی را به این شکل در اختیار ما قرار میدهند که فاکتور کاال را بــا قیمــت دولتــی بــه مــا میدهند اما در عــوض پول بیشــتری میگیرند اگر هــم چانه بزنیم میگویند کــه کاال نداریم یــا وارد نشــده اســت. از همــه مهمتــر هزینــه تعمیــرات دســتگاههای پزشــکی بیش از ســه برابر شــده اســت. اگر کمبود نقدینگی، افزایش 5 درصدی تعرفههای بیمارســتانها و حقوق و دستمزد پرسنل بیمارستانی را هم به این مشکالت اضافه کنید میفهمید که مهم ترین مســأله ما ایــن نکته اســت که بــا کدام پــول باید کاال بخریم؟
او در ادامه به ورشکســتگی و تعطیلی برخــی بیمارســتانهای خصوصــی هــم اشــاره میکنــد و میگویــد: رفــع کمبــود تجهیــزات پزشــکی در بیمارســتانها بســتگی به مــرام و معرفت فروشــندگان ایــن نوع کاالهــا دارد. اغلب شــرکتهای قدیمــی ســعی میکننــد اجحــاف نکنند امــا بســیاری از این شــرکتهای نوپدید و تازه به دورانرســیده میگویند: «ما صبح کــه از خواب بیدار میشــویم دالر دو برابر شــده شــما هــم اول بایــد پــول را بــه نرخ جدیــد بــه حســابمان واریز کنیــد و بعد جنس را میفروشیم». بهترین کار در این برهه زمانی این اســت کــه مدیران عامل بیمارســتانها اســتعفا دهند و بروند یک مدت هوای خوب بخورند.
دکتــر معظمــی بــه ایــن نکتــه هــم اشــاره میکند که طبق گزارشها رؤســای بیمارســتانهای کوچــک بهدلیــل عــدم توانایی در تأمین دارو و تجهیزات پزشکی و انباشــته شــدن مطالباتشــان از ســوی ســازمانهای بیمهگر برخی جراحیهای غیر ضــرور را انجام نمیدهنــد. بهطوری که در این شــرایط تنها بیمارستانهای به اصطالح گردن کلفت که خریدهایشــان را از پیــش انجــام دادهانــد توانایی تحمل چنین شرایطی را دارند.
بــه باور او مشــکل تأمین زنجیــره دارو و تجهیــزات پزشــکی پیــش از آنکــه بــه تحریمها مربوط باشد به برخی مشکالت مدیریتــی در این حوزه برمیگــردد. دکتر معظمــی در این بــاره توضیــح میدهد: طبــق بخشــنامه اخیــر وزارت بهداشــت همه بیمارستانها مکلف شدهاند وسایل مورد نیاز مریض را تهیه کنند این در حالی اســت که میــزان طلــب بیمارســتانهای خصوصی از بیمههــا 800 میلیارد تومان اســت که این پولها در سازمانهای بیمه گر مانده است و ما پولی نداریم که بتوانیم اقــالم مورد نیــاز بیمــار را خودمــان تهیه کنیم. پول ما دست بیمهها مانده و از یک سال پیش هم تســویه نکردهاند بنابراین واضــح اســت در چنیــن شــرایطی همــه بیمارســتانها با بحران روبه رو شــدهاند. برایمثالقیمتاستنتقلبی71میلیون تومان است ما مجبوریم پول «استنت» را نقداًبه شرکتها بپردازیم تا چند ماه بعد بیمههــای تکمیلی بیماران حســاب ما را تسویهکنند.
کمبودهــا در تشــکیالت درمانی بیماران سرطانیجدیاست
رئیس یکی از بیمارســتانهای دولتی آبادان نیز درباره مشکالت زنجیره تأمین ملزومات پزشــکی بــه «ایــران» میگوید: هنوز تأثیر نوســانات ارز در بیمارســتان ما بحران ایجاد نکرده اســت چرا که پیش از ســال 7۹ اقالم مورد نیازمــان را خریداری کردهایم.
دکترعلیرضاآموزنده بابیاناینکهتراز منفیبیمارستانهاقابلپیشبینیاست، میافزاید: اگر دولــت بموقع ارز در اختیار واردکننــدگان قــرار ندهــد هــر دو بخــش خصوصی و عمومی متضرر خواهند شد و چه بســا ممکن است پرداختی از جیب مردم هم افزایش یابد.
دبیر انجمن جراحان کشور به مشکل دیگری هم اشاره میکند اینکه در شرایط فعلــی بســیاری از بیمارســتانها قــدرت مالی تهیه ملزومات پزشــکی با نرخهای جدیــد را ندارند از ســوی دیگر مشــکالتی کــه واردکننــدگان تجهیــزات پزشــکی در چند ماه آینده با آن مواجه میشــود، این مشکل را دوچندان میکند.
دکتــر کاظم عباســیون در این بــاره به «ایــران» میگویــد: عمــده گرفتــاری مــا در تأمیــن تجهیزات پزشــکی مربــوط به تشکیالتدرمانیبیمارانسرطانیاست. برای مثال ما تنها یک دستگاه سایبر نایف برای درمان ســرطان مغز در کشور داریم که از کار افتاده و قابلیت تعمیر ندارد هیچ مرکز درمانی با این قیمت ارز استطاعت مالی برای تهیه این دستگاه را ندارد حتی اگر اجازه واردات بدهند.
قاســم آب خضــر دبیــر انجمــن تولیدکننــدگان تجهیزات پزشــکی درباره گــران فروشــی کاالهای پزشــکی از ســوی واردکنندگان به «ایــران» میگوید: وزارت بهداشــت تمــام کاالهــای پزشــکی را قیمتگــذاری کــرده و گرانــی ملزومــات پزشــکی غیر قابل قبول اســت مگر اینکه تأمیــن کاالی پزشــکی با ارز آزاد باشــد که قضیهاشفرقمیکند.
او میگویــد: بحــران خارجــی و فســاد اقتصادی شــرایطی را به وجــود آورده که واردکنندهها به فکر حفظ سرمایه و بقای خودشان باشــند و همین عامل در توزیع کاال در مراکــز درمانی اختــالل ایجاد کرده اســت. عالوه بر این دولــت با بحران ارزی روبه رو شــده ولی وعده داده ارز دولتی به واردکنندگانتجهیزاتپزشکیتخصیص پیدا خواهد کرد که قطعاً هم به وعدهاش عمــل میکنــد ولــی عمل بــه ایــن وعده تأخیر دارد و نیاز اســت مدیران اقتصادی دولــت بموقــع دخالت کنند. بــرای اینکه نظــام ســالمت کشــور ضربه نخــورد باید مدیریت انقباضی را در تأمین کاال در نظر بگیرند همین کار از احتکار و عدم تحویل اقالمپزشکیجلوگیریمیکند.
با انتشــار لیســت دریافتکننــدگان ارز دولتیبامتخلفانبرخوردمیکنیم
ســخنگوی ســازمان غــذا و دارو بــه «ایــران» میگوید: اینکه مســئوالن وزارت بهداشــت اصــرار دارنــد بانــک مرکــزی فهرســت اســامی دریافتکننــدگان ارز دولتــی را اعــالم کند بــه این دلیل اســت کــه ببینیم آیــا واردکنندهها دقیقــاً همان چیــزی را که مــا درخواســت کردهایم وارد کردهانــد یا خیــر؟ و چنانچــه مازاد بــر ارز دولتی کاالهای پزشکی را به مراکز درمانی میفروشند شناسایی و برخورد شود.
کیانوش جهانپور در این باره توضیح میدهد: سازمان غذا و دارو تنها معرفی نامــه تخصیــص ارز بــه شــرکتهای واردکننــده دارو و تجهیــزات پزشــکی میدهد اما تنها برخی از این شرکتها در ســازمان توســعه و تجارت ثبت سفارش میکنند، ســپس در بانــک مرکزی مجوز تخصیــص ارز داده میشــود و بانکهای عامــل گشــایش اعتبــار میکننــد و بعــد کاال وارد میشــود. اســامی که در سازمان توســعه و تجارت ثبت ســفارش دادهاند ممکن است با فهرست ما منطبق نباشد بنابرایــن ما از بانــک مرکزی میخواهیم فهرســت واردکنندگانــی را کــه ارز دولتی گرفتهانــد، منتشــر کنــد تا مقایســه کنیم و ببینیــم آیــا ایــن اقــالم پزشــکی همان اقالمــی هســتند کــه ســازمان غــذا و دارو معرفی کرده است یا خیر؟ از سوی دیگر برای اینکه کسی از فرصت استفاده نکند باید مشــخص شــود، واردکنندههایی که در ســطح عرضــه ملزومــات پزشــکی را بــا قیمــت مــازاد بــر ارز دولتی بــه مراکز درمانــی میفروشــند ارز دولتی گرفتهاند یا ارز آزاد؟
او با اشــاره به اینکه سیستم رگوالتوری دارو و تجهیزات پزشــکی در ســازمان غذا و دارو اســت میافزایــد: با منتشــر شــدن فهرست از سوی بانک مرکزی میتوانیم شــرکتهایی کــه ارز دولتــی گرفتهانــد ولــی کاال را به قیمــت مازاد بــر ارز دولتی میفروشند،برخوردکنیم.
دکتــر جهانپــور ایــن را هــم بــه حرفهایــش اضافــه میکنــد کــه طبــق مصوبــات کمیســیون اقتصــادی ویــژه دولــت و مصوبات حمایت بانک مرکزی در حــوزه تأمیــن ارز مــواد اولیــه دارو و تجهیزات پزشکی در ســالجاری مشکل ارزی نخواهیم داشــت. دولت وعده داده تــا پایــان مهــر مــاه 5.۳ میلیــارد دالر بــه واردکننــدگان مواد اولیــه دارو و تجهیزات پزشــکی ارز تخصیص داده شــود البته در چند ماه گذشته بیش از یک و نیم میلیارد دالر از ایــن رقــم بــه برخــی شــرکتهای واردکننده تخصیص داده شده و فهرستی که اصرار داریم بانک مرکزی منتشــر کند مربوط به اسامی این شرکتها است.
ســخنگوی ســازمان غــذا و دارو نیــز چالــش عمــده حــوزه تأمیــن دارو و ملزومــات پزشــک را کمبــود نقدینگــی میداند که ناشــی از مطالبات 400 روزه از سوی بیمهها است.
ســخنگوی ســازمان غذا و دارو کمبود تجهیــزات پزشــکی را واقعــی نمیدانــد و میگویــد: مــا قبــول داریــم تعــدادی اقــالم پزشــکی در بــازار کمیاب شــده اما کمبودهایــی که مطــرح میشــود عمدتاً بهدلیل کمبــود نقدینگی و عــدم توانایی خرید نقدی از ســوی مراکز درمانی است بــا ایــن حــال باوجــود همــه تســهیالت انتظــار داریــم تــا پایان مهــر مــاه واردات اقــالم پزشــکی را انجــام دهیم تــا اگر هم در تراکنــش مالی مشــکلی بــه وجود آمد بتوانیــم بــرای یــک ســال و نیــم آینــده ذخیرهسازیانجامدهیم.
او علت عدم انتشــار فهرست اسامی دریافتکننــدگان ارز دولتــی را ناشــی از تحــوالت مدیریتــی در بانــک مرکــزی عنوان میکند و میگوید: سیاســت اعالم اســامی دریافتکننــدگان ارز دولتــی بــا تأخیــر مواجــه شــده اســت؛اصرار وزیــر بهداشــت نیــز بــه ایــن دلیــل اســت کــه مشخص شــود کدام شرکتهای وارداتی ارز دولتی گرفتهاند تا در صورت تخلف و گرانفروشــی با واردکنندگان کاالهای غیر پزشکی برخورد شود.