ساعتها را به وقت جوانی کوک کنید

جوانی کردن به روایت خارجیها؛ از فنالند تا آفریقای جنوبی

هرســه در گوشــهای از البی هتــل منتظر اعالم برنامه از ســوی مســئوالن اجرایی المپیــاد هســتند. روی کارتهای شناســایی که به گردن آویختهاند نوشــته شــده «آفریقای جنوبی». محمد زید و جیمز ســفید پوســتند و فارغ التحصیل مدرسه دولتــی و لویــی کــه دختــری سیاهپوســت اســت از یــک مدرســه غیرانتفاعــی فارغ التحصیل شده. اهل شهرهای مختلف آفریقای جنوبی هستند اما هر سه در بندر دوربان درس میخوانند. به تازگی 19 ســالگی را تجربه میکنند و میگویند ایــن روزها که در تهــران به نیمههای تابســتان داغ نزدیک میشــوید در آفریقای جنوبی زمســتان اســت و یک هفتهای مدارس تعطیل هســتند و این برایشــان تجربه جالبی است.

■ تفریح در مزارع ژوهانسبورگ لویی میگویــد: «مدارس و دانشــگاهها کــه تعطیــل میشــوند مکانهــای تفریحــی زیــادی هســت کــه جوانــان میتواننــد ســاعتهای زیــادی را آنجــا سپری کنند. البته نسل جوان و میانسال کشــور ما تقریباً مساوی است و برخالف ایــران در آفریقــای جنوبــی جمعیــت جــوان زیــاد نیســت. ســالها قبــل خانوادههــا خیلــی پرجمعیــت بودنــد و معمــوالً هــر خانــواده 12 بچه داشــت امــا حــاال میانگین تعــداد بچههــا به 3 یــا 4 نفر رســیده. بعد از برچیده شــدن قانون نژادپرستانه آپارتاید سال هاست کــه سیاهپوســتها و ســفید پوســتها کنــار هــم بخوبی زندگــی میکنند و این موضوع در میان نســل جــوان به خوبی حل شده است.» هفته گذشته 510 نخبه جوان از 70 کشور دنیــا برای شــرکت در بیســت و نهمین المپیاد جهانی زیستشناسی در تهران جمــع شــدند که در حاشــیه این جشــن بــزرگ علمــی بــا خیلیهــا حــرف زدم تــا بــه شــباهتها و تفاوتهــای جوانی در ایــران و کشــورهای دیگــر پــی ببــرم. نخســتین گروهــی کــه نظــرم را جلــب کرد گــروه آفریقــای جنوبی بــود. جیمز بــرای مــن از تفــاوت مــدارس دولتی و غیرانتفاعــی در ایــن کشــور حــرف زد و اینکه در مدارس دولتی باید ماهی 500 دالر و در مــدارس غیرانتفاعــی 3 هــزار دالر هزینه تحصیل پرداخت. جیمــز میگوید:«جوانــان آفریقــای

جنوبی دل خوشــی از زندگی ندارند اما با وجود این ســعی میکنند خوشــحال باشــند. ورود به دانشــگاه در این کشــور ســخت اســت و هزینههای آن باالســت و از طــرف دیگــر پیــدا کــردن شــغل مناســب هــم دشــوار اســت. فقــر یکــی از مشــکالت اساســی و مهــم این کشــور اســت و بســیاری از جوانــان از ســن کم کار میکننــد تــا در آینده بتوانند شــغل و درآمــد خوبی داشــته باشــند. جوانان در روزهــای تعطیــل بــرای تفریــح بــه مزارع یا باشــگاههای ورزشــی میروند و ســعی میکنند تفریح جمعی داشته باشند. فضای مجازی بویژه فیس بوک از دیگــر تفریحــات آنهاســت و معموالً در روز چنــد ســاعتی را بــرای آن صرف میکنند.»

■ تب دانشگاه در سرزمین یخ فنالنــد کشــوری بــا امکانــات پیشــرفته در زمینــه آموزشــی اســت. تحصیــل رایــگان در کنــار فراهــم بــودن شــغل بــرای فارغ التحصیلهــا از مهــم ترین چیزهایی اســت که باعث میشــود یک جوان فنالنــدی دغدغهای بــرای آینده نداشــته باشد. لووی اسکار، آنی ماتیلدا و جوســو میکائیــل ســه جــوان 19 ســاله فنالنــدی هســتند که برای اولیــن بار در یک المپیاد بینالمللی شرکت میکنند درحالــی کــه بــه گفتــه خودشــان بــرای حضور در این مسابقه نقشی نداشتهاند و صرفــاً آنهــا را انتخــاب کردهانــد.در فنالند بیشــتر جوانها ترجیح میدهند به دانشــگاه برونــد و به همیــن دلیل از شــهرهای کوچک به هلسینکی میآیند تا بتوانند در دانشــگاه مورد عالقهشــان درس بخواننــد. البتــه خانوادههــا هیچ اجباری برای ادامه تحصیل فرزندشان ندارنــد امــا سیســتم بــه گونهای اســت کــه هر چقــدر در تحصیل موفق باشــی شــغل بهتــری پیــدا خواهــی کــرد کــه مشوق بزرگی اســت. در فنالند معموالً بســیاری از خانوادههــا دو فرزند دارند و هزینــه تحصیل در مدرســه و دانشــگاه رایــگان اســت و همه هزینههــا را دولت پرداخــت میکنــد. ورود بــه دانشــگاه و رشــته تحصیلــی هم براســاس امتحان آخریــن پایــه در مدرســه و میانگیــن نمرات آخرین ســال تحصیلــی تعیین میشود.آنی ماتیلدا از تفریحات جالب جوانــان فنالنــدی و عالقه زیــاد آنها به موسیقی میگوید و اشارهای هم به این موضــوع میکند که بســیاری از جوانها ترجیــح میدهنــد در خانــه بماننــد و کتــاب بخواننــد: «خیلــی از بچههــا در کالسهای موسیقی شــرکت میکنند و بعضیها هم ســاعتهای بیکاری را با دوســتان شــان میگذرانند و به ســینما میرونــد. امــا مطالعه کتــاب جزو یکی از برنامههــای اصلــی جوانــان فنالندی اســت. در مدرســه هــم هــر ســال بایــد یک کتــاب در زمینه ادبیــات فنالندی و همچنیــن یک کتــاب از ادبیات خارجی مطالعه کنند. در فنالنــد بعــد از فــارغ التحصیلــی از دبیرســتان معمــوالً جوانهــا دچار یک سردرگمی میشــوند و نمیدانند چکار میخواهنــد بکننــد و بــه همیــن دلیــل یک ســال زمــان میبــرد تا به دانشــگاه بروند یا شغلی پیدا کنند و از آنجایی که دولــت همه هزینههای آنها را پرداخت

تیم فنالند حاضر در المپیاد زیست شناسی تهران