سایه سنگین «موگابه» بر انتخابات امروز زیمبابوه

م ـ ـ ر د م ز ی مبابــوه امــروز دوشــنبه بــرای نخســتین بار پــس از کنارهگیری تحمیلی رابــرت موگابه، رئیس جمهــوری فرتوت اما قــدرت طلب خود پــای صندوقهای ر أ ی م ی ر و ن ـ ـ د ت ـ ـ ا رئیــسجمهــوری جدیــد را انتخاب کننــد. اما ســایه موگابه 94 ســاله کــه بــه مــدت 37 ســال در این کشور آفریقایی حکمرانی میکرد، هنوز بر فضای سیاسی زیمبابوه و انتخابات امروز سنگینیمیکند.

انتخابــات امــروز زیمبابــوه در واقــع صحنه زورآزمایی امرســون منانگاگوا 75 ساله، معاون سابق موگابه از حزب حاکم «زانــو پی اف» با نلســون چامیســا، وکیل و کشــیش 40 ســاله از حــزب اپوزیســیون «جنبــش تغییــرات دموکراتیک» اســت امــا از آنجا که حزب حاکــم «زانو پی اف» و موگابه با وجــود تمام اتهامهای حقوق بشــری و فســاد، همچنان در میان مردم زیمبابــوه حامیانی دارند، نظرســنجیها از بــاال بودن بخت پیروزی معاون ســابق موگابــه از حــزب حاکــم «زانــو پــی اف» حکایــت دارد. شــاید هــم دلیــل ایــن امر تــرس مــردم زیمبابــوه از تغییــر باشــد. مردمــی کــه از یک ســو از فســاد بــه تنگ آمدهانــد اما از ســوی دیگــر نمیتوانند یا جــرأت نمیکنند بــه کاندیدای جــوان 40 ساله با شــعار تغییر اعتماد کنند. به نظر میرسد، آنها ترجیح میدهند به معاون 75 ســاله موگابــه از حــزب حاکــم کــه در 9 مــاه اخیــر به طــور موقت امــور اجرایی کشــور را در دست داشته رأی دهند. شاید بــرای مردم زیمبابوه که رئیس جمهوری 94 ساله داشــتهاند، سن و سال کاندیداها یک عامل مهم است. نلسون چامیسا که جوانتریــن کاندیدای ریاســت جمهوری تاریخ زیمبابوه به شــمار میرود، هم این مسأله را خوب میداند زیرا بارها درجمع هواداران خود گفته است، زیمبابوه به یک مرد بزرگ [از نظر سن و سال] نیاز ندارد، بلکه نیازمند یک ایده بزرگ است.

منانگاگــوا «یســالخوردهب»ایــد کنارهگیــری کنــد تــا نســل جدیــدی وارد عرصه سیاسی کشور شــود. عاوه بر این، قرارگرفتنناممنانگاگوادرکنارنامموگابه و هــم حــزب بــودن ایــن دو یــک عامــل مثبــت بــرای رئیــس جمهــوری موقت و فعلی زیمبابوه محسوب میشود. اگرچه موگابــه در 9 مــاه اخیــر و پــس از برکناری زیاد در انظارعمومی ظاهر نشده و بیشتر وقــت خــود را در ســنگاپور بــرای درمــان یــا در اقامتــگاه 25 اتاقــه خــود موســوم بــه «کاخ آبــی» گذرانــده و در روزهــای تبلیغــات انتخاباتــی نیــز اظهارنظرهای سیاســی یا حمایــت از کاندیــدای خاصی نکــرده اما اکثر حامیــان او به طور غریزی از معــاون ســابقش حمایــتمیکننــد از ایــنرو در آخریــن فراخــوان تبلیغاتــی منانگاگــواکــهروزشــنبهدراســتادیوم ملــی زیمبابوه و بــا حضور جمــع کثیری برگــزارشــد،ســایهموگابــهبــهوضــوح حــس میشــد. البتــه حامیــان موگابــه بخوبی واقف هســتند که منانگاگوا گزینه اصلی موگابه نیســت زیرا در ســال 2017 و تنهــا چنــد هفتــه قبــل از آنکــه موگابــه از قــدرت کنارهگیــری کنــد، معاونــش را اخراج کرد تا راه را برای به قدرت رســیدن «گریس موگابه» همسر جوان خود هموار کنــد اما حــاال که همســر موگابه شانســی نــدارد، به قدرت رســیدن یک هم حزبی به مراتــب بهتر از به قدرت رســیدن یک اپوزیسیوناست.

نکتــه دیگــری کــه در انتخابــات امروز زیمبابــوهوجــوددارد،نگرانیهــای امنیتی اســت. این نخســتین بار است که ناظــران بینالمللی انتخابــات زیمبابوه را رصد میکننــد و از اینکه برخاف تمام انتخابات گذشــته که با خشونت و ارعاب اپوزیســیون همــراه بــود، رونــد تبلیغات انتخاباتــی بــا کمتریــن خشــونت انجــام شده اما سخنگوی کمیسیونرعالی حقوق بشر سازمان ملل به سیانان گفت: فکر میکنــم اگــر حــزب حاکــم در انتخابــات امروز پیروز نشــود این آرامــش برهم زده شــود. برخــی از دیپلماتهــای زیمبابوه بــر ایــن باورنــد کــه منانگاگــوا در صورت شکست، در ابتدا در برابر نتیجه مقاومت میکنــد اما ســپس آن را خواهد پذیرفت امــا گروهــی از تحلیلگران نیــز معتقدند کــه «زانو پیاف» براحتی قــدرت را واگذار میکند.