Iran Newspaper

لوطی گری؛ ارزش اجتماعی

- دکتر جعفر بای محقق و آسیب شناس اجتماعی

گذشــت و ایثــار و فــداکاری از دیربــاز در فرهنگ ایرانی ریشه داشــته و اسالم نیز با تأیید آن موجبات باروری و رشد و تعالی آن را فراهم ساخته است. هــر عنصــر فرهنگــی در گــذر زمــان دســتخوش تغییــر و تحــوالت حــوادث روزگار خویــش میشــود و اگــر آن پدیدهها به درســتی مدیریت نشود در مسیر انحرافی و گاهی در جهت مخالف مسیری که در حرکت بود ادامه طریــق میکند. در هر دوره از گذر زمــان و مقطع تاریخ عناصــر فرهنگی موجود در آن جامعه طیفی از افراد را تحت تأثیر قرار داده و به سوی خود جلب میکند و این امر موجبات بروز فراز و نشیبهایی در تعداد طرفداران اندیشههای موجود اجتماعی در مقاطع مختلف تاریخی میشــود. در این فرآیند انتقال نســلی اســت که تغییرات نیز خود نمایی میکند و امروزه که برش زمانی تغییرات فرهنگی بســیار کوتاه شــده و تغییرات فرهنگی شــتابان گشــته ایــن تغییر و تحــوالت نیز بســیار فراوان قابل مشــاهده اســت. و در نتیجه اگــر در مراحل انتقال از نســلی به نسل دیگر مراقبتهای ویژهای بر روند تغییرات صورت نپذیرد ما شــاهد دگردیســیه­ای بســیار عجیب و غریبــی در متن و محتوای فرهنگی پدیده مورد نظر خواهیم شد. پدیده لوطیگری نیز از جمله عناصر فرهنگــی اســت که در گذر زمان تغییرات بســیار فراوانــی را در خود پذیرفته و امــروزه ماهیتی بســیار جدید به خــود گرفته. لوطیگری و عیــاری از دیرباز بــه عنوان یــک ارزش مقبول اجتماعی از قداســت فوقالعــاد­های برخوردار بود. در همه جوامع بشــری طبقه ایثارگری که خود را مدافع حقوق دیگران میداننــد وجــود دارد آنــان تــالش میکنند تــا از مظلومــان دفاع کــرده و با ظالمان بستیزند و با از خود گذشتگی نسبت به احقاق حقوق دیگران کوشا باشــند و با حمایت از مظلومان یاور ســتمدیدگا­ن شده و پرچم حقطلبی را بــر بــام جامعه به اهتــزاز درآورده و باطل را محو کننــد. مظلومنوازا­ن ظالم ســتیز به یاری بیچارگان پرداخته و اخالق، گذشــت و فــداکاری را در جامعه ترویج مینمایند. از دیربــاز فتــوت و جوانمــردی بــه عنوان یــک فضیلت متعالــی اجتماعی مــورد قبــول ایرانیــان بوده اســت که بــه عنوان یــک عنصر حاکــم فرهنگی در گــذر زمــان تحــت تأثیــر اتفاقــات ادوار خویــش بــوده و از دگرگونیهای پدیدههــای پیرامونــی تأثیر پذیرفته و امروزه تغییرات شــگرفی را در محتوا و چارچوبهــا­ی آن میتــوان مشــاهده کرد. اگر به عناوین متــداول در زبان مردمــی از این پدیــده توجه کنیــم درخواهیم یافت که اندیشــهها­ی غالب در ادوار مختلف بر این عنصر فرهنگی تأثیر گذاشــته و موجبات دگردیسی بر آن شــده اســت. مثالً مشــتیگری یکــی از عناوینی اســت که تحــت تأثیر اندیشــهها­ی امام رئوف حضرت رضا(ع) اســت. اینکه کســی که به پابوس حضرت مشــرف میشود و به اصطالح مشهدی شده باید مرام مشتیگری یعنــی ایثــار و فداکاری و گذشــت و کمک به مظلومان و یاری ســتمدیدگا­ن و نجــات محرومان و امــداد بیچارگان را بــه عنوان رهاورد این ســفر زیارتی کسب کرده به مرحله اجرا بگذارد که همه مشتیهای عالم اینگونهاند. به هر حال منشــأ لوطیگری مبتنی بر فرهنگ دینی و اندیشــهها­ی ناب الهی اســت. امروزه گروهی این اندیشــه را یدک میکشند که با فرهنگ مذهبی و اندیشــه دینی فاصله دارند و هیچگونه قرابتی با مناســک مذهبی ندارند و ارتباط معناداری بین تفکرات پیروان این مرام با اندیشــهها­ی خداپرستانه و تمایالت ناب دینی مشــاهده نمیشــود. تغییرات همه جانبه پیش آمده بر این اندیشــه امروزه پیروانی را به خود میبیند که از نظر الگوهای رفتاری نقطــه مقابــل مدعیــان ســابق میباشــند و هیچ ســنخیتی با اندیشــهها­ی مذهبی که سرچشمه اصلی این مرام است ندارند. باید پیروان این مسلک رفتــار و گفتار خویش را منطبق بــا ائمه اطهار نموده و تالش کنند که مروج واقعی سبک رفتاری نبوی شوند.

 ??  ??

Newspapers in Persian

Newspapers from Iran