علت افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی چیست؟

■ پاسخرئیسجمهوری: چرا شــرایط ارز اینچنین شــد؟ دلیلش چه بود؟ آیــا عامل اقتصادی یا سیاســی و یــا عامل روانی بــود، یــا همــه اینهــا بــود. در نوبــت دوم اشــاره بیشــتری بــه ایــن ســؤال میکنــم کــه در زمینــه ارز مســائل اجتماعــی، مســائل روانی و مســائل سیاســت خارجــی آثــارش بیشــتر بوده اســت تا مسائل اقتصادی. در یــک مقطعــی تصمیــم گرفتیــم و بعــداً تصمیممان را عوض کردیم. این خیلی طبیعی اســت، قبــل از تحریــم امریکا یک نــوع تصمیم گرفتیم و بعــد از تحریم امریکا تصمیم دیگری گرفتیــم. اگــر بــه آن تصمیم قبلی پایبنــد مانده بودیم، اشکال بود. تصمیم قبلــی هم اجماع همــه اقتصاددانان مــا بــود کــه در آن شــرایط در تاریــخ 20 فروردین، باید یک نرخ واحدی را اعالم کنیم. میدانســتیم مشــکالتی دارد و میدانســتیم اجرایــش مشــکل دارد. اینکــه گفتــه میشــود چــرا به مســافر ارز دادیــم، وقتی به مســافر ارز ندهیــم، مســافر مــیرود از کوچــه و پسکوچه ارز میخرد. بعد همــان ارز کوچه و پس کوچه است که تبدیل میشود به نرخی که روی همه کســبه و زندگی مردم تأثیر میگذارد. پس این تصمیــم برای کنترل وضعیــت بوده و البته در اجــرای هر برنامه جدیدی، ســوء اســتفاده هم میشود. در بخش دوم خواهم گفت برای این ســوء اســتفاده ها هم پیشبینیهــای خوبی را انجام دادیم.

■ گزارش مکتوب:

آمــار تجــارت خارجــی کشــور در ســالهای اخیــر بیانگــر آن اســت کــه در شــرایط فعلــی، آســیبپذیری اقتصــاد در ایــن حوزه نســبت به دور گذشــته تحریمها کمتر شده است. در سال 0۹۳۱ مجمــوع صــادرات غیرنفتــی و صادرات خدمات کشــور معــادل ۳8/5 میلیارد دالر بود (بــه قیمــت ثابــت ســال 6۹۳۱) که حــدود ۳2 درصــد از کل صــادرات را تشــکیل مــیداد. ا ّمــا در ســال ۶۹۳۱، باوجود افت قیمت بســیاری از اقالم صادراتــی، مجموع صــادرات غیرنفتی و صادرات خدمات کشــور بــه 42/7 میلیارد دالر رســیده که ۳/۹۳ درصــد از کل صادرات کشــور است. دولــت بهمنظــور جلوگیــری از التهابــات اخیر و بــا توجه بــه اینکه نقــل و انتقــاالت ارز از فرآیند طبیعی مکانیسم بازار خارج شده بود، چارهای جــز دخالــت قاطــع در بــازار نداشــت. تشــدید نااطمینانی ناشی از عدم تصویب الیحه مبارزه بــا پولشــویی و تأمین مالی تروریســم و احتمال بازگشــت ایران به لیســت ســیاه مبــادالت گروه اقــدام مالــی ،)FATF( افزایــش نگرانیهــا بــه خاطــر نزدیــک شــدن بــه اجــرای تحریمهــای امریــکا ناشــی از خــروج ایــن کشــور از برجــام و درنتیجه گســترش تقاضای ســفتهبازی و ادامه رونــد افزایش نــرخ ارز و کاهش صــادرات نفت ایــران از اواســط ســال 7۹ مهمتریــن دالیــل استمرار مشکالت حوزه ارز هستند.

■ نتیجه آرا: 68 رأی موافــق، 196 رأی مخالف و 8 رأی ممتنع (از مجموع 272 رأی)- قانع نشدند