گفتوگو با احمد دلبری، رئیس انجمن علمی سالمندشناسی و طب سالمندان سونامی سالمندی در راه است

بحث سالمندی و جمعیت ســالمندان یکی از موضوعات جدی قرن بیست و یکم است که در کشــورهای توســعه یافته، سالهاســت بــه آن پرداخته شــده واز جملــه دغدغههای اصلی دولتمردان آن کشورها محسوب میشود این در حالی است که بهگفته کارشناسان، در کشــور ما ســابقه توجــه به این حــوزه کمتر از 10 ســال است. براســاس مطالعات انجام شده جمعیت فعلی ســالمندان ایران حدود 9/5 درصد جمعیت کل کشــور را تشکیل میدهد. از ســال 1395 تاکنون رشد جمعیت ســالمندی با جهش روبهرو بوده و با نگاهی به رشــد این جهش تا ســال 1430 چنانچــه توجه الزم بــه این مقوله نشود باید منتظر سونامی سالمندی باشیم، اتفاقی که با ناآگاهی، همه اقشار جامعه را درگیر خواهد کرد.

رئیــس انجمن علمی سالمندشناســی و طب ســالمندان ایــران بــا اشــاره بــه اینکــه در حال حاضر جمعیت ســالمندی کشــور قابل توجه است، به «ایران» میگوید: چنانچه دولتمردان برنامهریــزی دقیقی بــرای این دوران نداشــته باشــند، قطعــاً کشــور در آینــدهای نــه چنــدان دور بــا معضالت جدی و بحرانــی تری روبهرو میشود.

دکتراحمــد دلبری ادامــه میدهــد: در دنیا بهعنــوان یک فرصت بــه موضوع ســالمندی نگریســته میشــود، در کشــورهای توســعه یافتــه ســالیان درازی اســت کــه در ایــن زمینه برنامهریزیهای دقیق شده و نیروهای انسانی زیادی تربیت شده است. بیش از 07سال است در اروپــا در این حــوزه فعالیتهای تخصصی انجــام میشــود در حالــی که در کشــور ما کمتر از 7 ســال اســت کــه وزارت بهداشــت بــه ایــن موضوع پرداخته، با توجه به نیاز زیر ســاخت و افزایش جمعیت سالمندی در کشور، چنانچه برنامهریــزی جدیــدی وجــود نداشــته باشــد، مواجهه با مشکالت در این حوزه اجتنابناپذیر خواهد بود.

■ سندرومآشیانهخالیسالمندان

بر اساس مطالعات انجام شده، سالمندان فعلــی کشــور 4/5 فرزند به دنیــا آوردهاند که از این تعداد فقط 3/2 نفر آنها از والدین سالمند خــود حمایــت میکننــد. بهگفته ایــن دکترای تخصصــی طــب ســالمندی، در حــال حاضــر حــدود 49 درصــد ســالمندان زن و 10 درصــد ســالمندان مرد تنها زندگی میکننــد، با توجه بــه جدایی فرزندان از ســالمندان و تنها زندگی کردن این قشر، به نحوی سندروم آشیانه خالی سالمندان، مشکل و تهدیدی جدی است.

یکــی از مشــکالت جــدی و نوپدیــد جامعه ســالمندی ایران، زنانه شــدن سالمندی است. دکتردلبــری در این باره معتقد اســت: از ســال 1345 تــا 1385 جمعیــت مــردان ســالمند از زنــان ســالمند بیشــتر بــود و از ســال 1390 این نسبت برعکس شده و جمعیت زنان سالمند افزایش یافته اســت. بر اساس آمارهای گرفته شــده در ســال 1395 جمعیــت زنان ســالمند 2درصــد بیــش از مردان ســالمند بوده اســت، در واقــع 49 درصد از این جمعیــت را مردان و 51 درصــد را زنــان تشــکیل میدهنــد. با توجه بــه اینکــه امید بــه زندگــی در زنان ســالمند به 67ســال رســیده و عمــر بیشــتر، بیماریهــای مزمن، ناتوانی و معلولیت بیشتر بهدنبال دارد و از آنجایی که زنان سالمند و بویژه آنها که تنها زندگی میکنند، بســیار آســیب پذیر هســتند، قطعاً برنامهریزی نکــردن برای آنان میتواند مشکالت جدی ایجاد کند.

او میافزایــد: اگــر چــه بیماریهــای دوران ســالمندی را نمیتــوان حــذف کــرد ولــی بــا برنامهریزی از پیش تعیین شــده و برنامههای پایش ســالمت میتوان بخشی از بیماریهای دوران ســالمندی را کاهــش داد یــا آنهــا را بــه تعویــق انداخــت. در رأس بیماریهــای زنــان ســالمند میتوان به پوکی استخوان اشاره کرد، بهطــوری که مــرگ و میر ناشــی از این بیماری خاموش برابر با ســرطان پســتان بــوده و بیش از 70 درصــد زنــان ســالمند را درگیــر میکند، بــا توجه بــه اینکه این بیماری عوارضی بســیار جدی مانند شکستگیهای کمر، لگن و اندامها را بهدنبال دارد، چکاپ ساالنه سالمت در زنان سالمندبسیارکمککنندهاست.

رئیــس انجمــن علمــی سالمندشناســی و طــب ســالمندان ایــران، بیماریهــای قلبی - عروقی، سکته مغزی، آرتروز، کمردرد، آلزایمر و افســردگی، دیابت، ســقوط و زمین خوردن را از جمله بیماریها و سندرومهای شایع دوران ســالمندی میدانــد و معتقد اســت که بخش زیادی از این بیماریها قابل پیشگیری و درمان هستند.

ســالمندان در هــر ســه حــوزه ســالمت جســمی، روانــی و اجتماعــی نیازمنــد توجــه هســتند اما دلبری نیــاز اصلــی و تهدید جدی را مســائل اجتماعی از جمله تنهایــی و انزوای آنها میدانــد. او در ادامه میافزاید: با توجه به تأخیر در ورود جدی سازمانهای دولتی بهنظر