به جای رسانههای خارجی خودمان سراغ موضوعات حساسیت برانگیز میرویم

سرپرست گروه فرهنگ و اندیشه شبکه چهار در گفتوگو با «ایران»:

برنامه«زاویه»کهچهارشنبهشبازشبکه چهارسیماباحضورعباسعبدیوحسین کچویان درباره خطر فروپاشی پخش شد، بازتابهای بسیاری داشــت. در این باره با سیدبشیرحسینی،سرپرستگروهفرهنگ و اندیشه شــبکه چهار گفتوگو کردیم که میخوانید.

این قسمت از برنامه «زاویه» با حضور آقــای عبدی و کچویان برگزار شــد، بســیار بازخورد داشــت. دلیل اتخــاذ رویکرد تازه در شــبکه بــرای دعــوت از چهرههــای تازه چیست؟ شــبکه چهار تصمیم گرفته است مسائل انقالب و نظام را جدیتر پیگیری کند. اگر قرار اســت شــبکهای، شــبکه دانایی باشد و نســبت بــه انقــالب و نظام حساســیت داشته باشد، نمیتواند سراغ موضوعات بــی خاصیــت، غیرضــروری و غیرفــوری برود. از این رو بنا شد مطالبات و مشکالت حقیقی مــردم را از خود مردم اســتخراج کرده و به ســمت کسانی ببریم تا در مقام عمل یا نظر پاســخگوی نیاز مردم باشند و در مرحلــه بعد، پاســخها را برای مردم پخــش کنیــم. قــرار اســت شــبکه چهــار برای مردم باشــد، البته با ویژگیهایی که مختص این شــبکه اســت. بــرای ما مهم اســت کــه بتوانیــم نیازهــای ۰4 ســالگی انقــالب و حتــی مطالبــات مردمــی را پوشــش دهیم، بحثها را جدیتر کنیم، وارد مســائل حقیقی شویم و شجاعانهتر در میــدان حاضــر باشــیم و در نهایــت بــه جــای رویکرد انفعــال، رویکــرد فعال داشــته باشــیم. از ایــن رو بــه جــای اینکه بســیاری موضوعات حساسیت برانگیز را به رسانههای دیگر واگذار کنیم که یکسویه و غیرمنصفانه بــه آن بپردازند و عمالً به مواضع اندیشــمندان داخلی بی توجهی شود، میخواهیم خودمان جسورانهتر به ســراغ آنها برویم، از جملــه این تالشها فضای برنامه زاویه است که چند قسمت اخیــر آن محســوس بــوده و ما ایــن روند، بویژه موضوع انگاره فروپاشــی را در هفته آینده هم ادامه خواهیــم داد. برای اولین بار در شبکه چهار به حوزه بینالملل هم جدیترتوجهخواهیمکردتااندیشمندان جهان اســالم و بینالملل حضور و ظهور بیشتریداشتهباشند.

اعتراضات دی ماه69 واقعیت شــکاف رســانهای و تزلــزل مرجعیت رســانهای را بیش از گذشته نشان داد. آیا این ضعفها و نواقص هــم در دعوت از صدای منتقدان هممؤثربود؟ فــارغ از صحــت و ســقم ایــن ادعــا، نکته اصلــی رویکردی اســت که بــا تأکید رهبر معظــم انقــالب در جوانگرایــی در حــال اتفــاق افتــادن اســت. وقتــی جوانهــا به صــورت جدیتــر در حوزههــای مدیریتی ورود پیــدا میکننــد، خــود بــه خــود نگاه محافظهکارانــه و منفعالنه جــای خود را به نگاه شجاعانه میدهد که البته ممکن است مشکالتی هم داشته باشد که قطعاً درکلیت،رویکردمبارکیاست.

حتیآقایعبدیهمچنینبرنامههایی را بیشتر ناشــی از حضور نیروهای جوانتر بــا رویکــرد جدیــد در مدیریــت ســازمان میدانند،ولواینکهاصولگراباشند. به باور من هم مسأله جوانگرایی مهمتر از اتفاقاتــی ماننــد اعتراضــات دی مــاه و مســائل مربــوط بــه سیاســت داخلــی یا خارجی است. به باور من، هر جا که مانند اوایل انقالب به جوانان اعتماد شد، برایند مثبتبودهاست.قطعاًمدیرانسابقهم رویکردهــای انقالبی داشــتند، اما حیطه ســن و ســال، آنــان را به ســمت احتیاط و محافظهکاری پیش میبــرد، اما مدیران جوان دوســت دارنــد جدیتــر، صریحتر و ســریعتر بــه مســائل عکسالعمــل نشــان داده شــود و این جدیــت را به نفع انقالب میداننــد. امثال مهندس عبدی و چهرههــای دیگــری کــه در برنامههــای بعــدی در خدمتشــان خواهیــم بــود، کســانی هســتند که ســالها بــه تلویزیون نیامدهاند یــا اگر آمدهانــد، در برنامههای غیرزنده بوده اســت که صحبتهایشــان کامــل پخش نشــده اســت. اما این بــار با تدبیر و تدریج میخواهیم افکار مختلف را پوشــش دهیم و معتقدیم چتر انقالب اینقدر با ثبات و وسیع است که هیچ جای نگرانــی نیســت و مرجعیــت رســانهای و بســیاری از بحثهــا را دوبــاره بــه فضای درون انقالب باز میگرداند.

بازخوردبرنامهچطوربود؟ بازخــورد بســیار چالشــی و البتــه مثبتــی داشــت. هرچنــد طیفهــای مختلــف سیاســی برنــده مناظره را معمــوالً طیف متبوع خود دیدند، اما ما معتقدیم برنده اصلیشبکهچهارورسانهملیبود.رسانه ملــی باید بســتری فراهــم کند تا اقــوال و رویکردهــای مختلــف ذیــل نظــام در آن مطرحشوند.درهمانصحنهغذاخوردن مهنــدس عبــدی و آقــای کچویــان، آقای عبــدی گفت برخــی فکر میکننــد وقتی از یــک تهدید صحبت میکنیــم، خود ما مبلغ و مشوق تهدید هستیم، درصورتی که هشــدار میدهیــم و برای ایــن نظام و ساختارزحمتکشیدیم.

یعنی از هر دو طیف سیاســی نسبت به برنامه واکنش تند نشــان دادنــد؟ و آیا این تنهافشاریبودکهبهشبکهواردشد؟ مســأله مــن جناحــی نیســت. واقعیــت داســتان، فشــارهای نامتعارفی اســت که همــواره مدیــران را محافظــه کار کــرده اســت و اگر هم مشــابه این کارها را انجام دادنــد، این فشــارها باعث شــده دیگر به آن ســمت و ســو حرکــت نکنند. چه بســا مواضعــی کــه کار را از موضع اعتــدال، به ســمت دعواهای بســیار رادیکال و خطی بــرده و از مــدار حقیقی خود خــارج کرده است، یعنی به جای اینکه ثمره بحثها، بازشدن فضا باشد، بسته شدن فضا، زیاد شدن ابهامات، حساسیتهای نهادهای مختلف را به دنبال داشته است.

آقای عبدی گفت که شــما برای ایشــان محدودیتوشرطینداشتید.مطابقاین چقدر شما میخواهید مسائل را صریحتر مطرحکنیدوصداهایمنتقدرابشنوید؟ ببینیددکتراوتخصصمنحوزهرسانهها اســت و اگر بحث از مدیران جوان مطرح میشــود، الزمه آن تخصص و شــجاعت توأمان است. ما و دوستان چون با مشورت و اتــاق فکــر و تأمــل کافی حرکت کــرده و بازخوردها را ســنجیده و دائماً خودمان و رسانهرارشدمیدهیم،باسرعتمطمئن و نه شــتاب بیش از حد پیــش میرویم و میدانیم ظرفیت نسبت به آنچه تاکنون بوده،بسیاربیشتراست.البتهاگربخواهیم بگوییــم ظرفیت کامــالً باز اســت، اغراق کردهایــم و خودمــان هــم بــی تدبیر جلو رفتهایموطبعاًنمیتوانیماینرااستمرار دهیم، اما معتقدیم باید همه حرفهای امثــال مهندس عبدی و دیگرانی که ذیل نظامجمهوریاسالمیتعریفمیشوند و فعالیت سیاســی، فرهنگی و اجتماعی دارند،بهطورکاملشنیدهشود،بدونقید و شرط هم باید بیایند. زیرا از یک طرف به استحکاموسعهصدرنظامایمانداریمو از طرف دیگر خود این بزرگواران را اینقدر عاقــل و صاحــب تجربه میدانیــم که در اغلب موارد مالحظات را تشخیص دهند ورعایتکنند.

غیــر از فشــارها در فضــای مجــازی، آیــا فشارهایساختاریهمتجربهکردید؟ در ایــن برنامــه ماننــد فضــای مجــازی، بیشتر با اعجاب سازمانی مواجه بودیم، تا فشار سازمانی. یعنی برخی از مسئوالن بخشهــای مختلف ســازمان متعجب شــده بودنــد. مقــداری نگرانــی هــم بود که نمیشــود کنتــرل کــرد، امــا خروجی برنامــه بــرای آنان مایه دلگرمــی بود اما اگر جوانان نشــان بدهند که با دلسوزی و با دقت عمل میکننــد و بزرگترها هم ســعه صــدری کــه داشــتند را بــا آرامش بیشــتری پی بگیرنــد، به نظــرم اتفاقات مبارکــی خواهد افتــاد. از ســازمان تحت فشار نبودیم، مقداری تذکر و مالحظاتی داشــتیم کــه پــس از پخــش برنامــه آن تذکراتهمبابازخوردهایمثبتیمواجه شــد و عمده بازخوردها تقدیر و تشــکر از برنامه بود و برخی تذکرها و دقتها هم بود که بسیاری درست بود.