امریکا حاضر به کاهش تحریمها علیه ایران است
خریداران نفت مقاومت می کنند
گــروهاقتصــادی/«پس از واکنش شــدید کشورهایی که به خرید نفت ایران وابسته هســتند، دولت امریکا مجبور شده است تــا معافیتهایی را علیه صــادرات نفت ایــران مدنظر قرار دهد.» ایــن موضوع را روز گذشــته یک روزنامه انگلیسی مطرح کرد. تایمــز در ایــن گــزارش نوشــته اســت: مقامهــای امریــکا تأییــد کردنــد بــرای کشــورهایی ماننــد هند که تــالش خود را بــرای کاهش نفــت ایران صــورت داده تا بــر اســاس مهلت تعیین شــده از ســوی واشــنگتن آن را متوقــف کنند. امــا به هر ترتیــب موفق نشــده و یا تمایل به چنین کاری را ندارند،معافیتهایــی را در نظــر گرفتهشدهاست. بــر اســاس ایــن گــزارش دولــت ترامــپ مجبوربهاینکارشدهاست.دولتترامپ مــاه مه گذشــته پــس از خــروج از توافق بینالمللی برجام، دستور داد تحریمها علیه ایــران دوباره اعمال شــود. دور دوم تحریمهاکهانتخابمیانتجارتباایران یا امریکا را برابر کشــورها قــرار میدهد از مــاه آینده بــه اجرا گذاشــته خواهد شــد. امــا خریــداران نفت خــام ایــران در حال مقاومــت در برابر تحریمهــای امریکایی هستند.برایمثالهندتوافقکرده هزینه خرید نفت ایران را به روپیه پرداخت کند تا ممنوعیت استفاده از دالر امریکا را دور بزنــد. بدین ترتیــب، این کشــور بهعنوان دومیــن خریدار بزرگ نفت ایران، پس از آغــاز دور دوم تحریمها ۹ میلیون بشــکه نفت از ایران خریداری میکند. ایــن روزنامــه انگلیســی در ادامــه یــادآور شد: مایک پمپئو وزیر امور خارجه امریکا ماه گذشــته از احتمــال اعطای معافیت به خریداران نفت ایــران خبر داده بود. با اینحال جان بولتون مشــاور امنیتی کاخ سفید هفته گذشته اعالم کرد که سیاست دولــت برای به صفر رســاندن صــادرات نفت ایران همچنان پابرجاست؛ هرچند وی اذعــان داشــت که دســتیابی بــه این هدفغیرممکناست. دفتــر کنتــرل داراییهای خارجــی وزارت خزانــهداری امریــکا بــه تازگــی مجــوز اداره ســه میــدان گازی واقــع در دریــای شــمال ازجمله میــدان رام که بخشــی از ســهام آن متعلق به شــرکت ملی نفت جمهوری اسالمی است را به شرکتهای «بریتیشپترولیــوم» )BP( و «ســریکا انرژی» داده است. براساس بیانیه سریکا انــرژی، این نهاد امریکایی اجازه ارائه کاال و خدمات و حمایت از میدان گازی رام را به شرکتهای امریکایی اعطا کرده است. ایــن مجــوز تــا پایــان ۱۳ اکتبر ســال ۹۱۰۲ اعتبار دارد و امکان تمدید آن نیز هست. در پــی خــروج امریــکا از برجــام، ســایر کشــورهای امضاکننده ایــن توافق ضمن انتقادازتصمیمواشنگتن،اعالمکردندکه بهتوافقباایرانپایبندمیمانند.درهمین پیونــد، اتحادیــه اروپــا اعــالم کرده اســت قوانین مسدودســاز خود را برای حمایت از شرکتهای اروپایی فعال در ایران اجرا میکنــد تــا از ایــن شــرکتها در برابــر آن بخشازتحریمهایامریکاکهشرکتهای خارجی را تهدید میکند، محافظت کند. کشورهای عضو برجام همچنین بهدنبال ایجاد ســاز و کار ارتباط مالــی ویژه با ایران در زمــان اعمال تحریمهــای امریکا از ۳۱ آبانهستند.سیدعباسعراقچی،معاون سیاسی وزیر امور خارجه در این باره گفته اســت بر اســاس مذاکــرات بــا اروپاییها، سازوکارهای تبادل بانکی و تجاری با ایران تــا شــروع دور دوم تحریمهــای امریــکا، اجراییخواهدشد. ■ مقاومتمشتریاننفتیایراندرمقابل تحریمهایامریکا نگاهی به وضعیت مشتریان نفتی ایران نشــان میدهــد کــه بــا وجــود فشــارهای امریــکا و کمتر از یک مــاه مانده به موعد تحریمهــای واشــنگتن، بزرگتریــن و اصلیتریــن مشــتریان نفــت ایــران بجز کره جنوبی نســبت به تهدیــدات ترامپ بیاعتنا بــوده و همچنان بــه خرید نفت ادامه میدهند. چین بهعنوان بزرگترین مشــتری نفــت ایران بــه تنهایــی بیش از ۰۰6 هزار بشکه نفت از ایران میخرد. این کشــور در دور قبلی تحریمهــا، ۰4 درصد نفــت ایــران را خریداری میکــرد که پس از اجــرای برجــام، حجــم واردات نفت را افزایــش داد. با وجود فشــارهای امریکا و اعزامچندنمایندهدرماههایاخیر،چین اعالم کرده اســت که خرید نفــت از ایران را ادامــه میدهد. شــرکتهای پاالیشــی چین بــرای تضمین خرید نفــت ایران و جلوگیری از کارشــکنی امریکا، استفاده از نفتکشهایایرانیراافزایشدادهاند. هند پس از چین بهعنوان دومین خریدار بــزرگ نفــت ایــران به شــمار مــیرود که امریکا فشارهای گستردهای را برای توقف خریــد نفــت توســط آنهــا وارد کــرده، اما این کشــور تاکنون در مقابل این خواســته مقاومتکردهاست.بهگزارشخبرگزاری رویتــرز، مســئوالن هنــدی اعــالم کردنــد پیــش از آغــاز تحریمهــای امریــکا ضــد ایــران در ماه نوامبر امســال، هند امیدوار است بتواند از این تحریمها معاف شود. هند اعالم کرده اســت قصــد دارد در ماه نوامبر (آبان - آذر) امسال۹ میلیون بشکه نفــت از ایــران وارد کند. نکتــه جالب این است که واردات ۹ میلیون بشکهای نفت توســط هند از ایران در مــاه نوامبر، یعنی ماهــی انجــام خواهد شــد که قرار اســت تحریمهای امریکا از آن تاریخ آغاز شود. ژاپن که یکی از پنج مشــتری اصلی نفت ایــران محســوب میشــود، همچنــان در حــال خرید نفت از ایران بــوده و حتی در ماههــای اخیر میــزان خریــد آن افزایش داشــته اســت؛ نفــت ایــران 5.5 درصــد واردات نفت ژاپن را تشکیل میدهد. بــر ایــن اســاس «ژاپــن تایمز» بــه نقل از وزارت اقتصاد و تجــارت ژاپن اعالم کرد: واردات نفت ژاپن از ایران، باوجود تحریم نفتی تهران توسط امریکا، برای پنجمین ماهمتوالیافزایشیافتهاست. واردات نفت ژاپن از ایران در ماه آگوست (مرداد- شهریور) نسبت بهمدت مشابه سال گذشته 65 درصد افزایش یافت. بــر اســاس آمارهــای وزارت اقتصــاد و تجــارت ژاپن، در ماه آگوســت این کشــور در مجموع سه میلیون و ۰۹۳ هزار بشکه برابــر بــا روزانــه ۷۷۱ هــزار و ۰۰5 بشــکه نفت خــام از ایران وارد کرده اســت. ژاپن پیشــتر از امریکا خواســته بود بــا توجه به نیــاز پاالیشــگاههای ایــن کشــور بــه نفت ایــران، توکیو را از تحریمهای نفتی تهران معاف کند. امریکا، ترکیه را نیز مشــمول تحریمهاینفتیدانستهوخواستارتوقف خرید نفت از ایران توســط آنها شده بود، اما آنکارا نســبت به این موضوع، واکنش منفی نشان داده است. «نهــاد زیبکچــی» وزیر اقتصــاد ترکیه در واکنشبهزیادهخواهیامریکاگفتهاست: تصمیــم ایــاالت متحــده در خصــوص تحریم نفتی ایران نیز به ما ارتباطی ندارد و آنکارا مجبور به اجرای آن نیست. دیدهبــان انرژی ترکیه اعالم کرده اســت: بزرگترین پاالیشــگاه ترکیه (توپــراس) در چهــار مــاه نخســت ســال 8۱۰۲ بــه طور میانگیــن روزانه ۷8۱ هزار بشــکه نفت از ایران وارد کرده است و همچنان به خرید خود ادامه میدهد. ■ کرهجنوبیتنهاکشوریکهخریدنفتاز ایرانرامتوقفکرد در میان مشتریان سنتی نفت ایران، تنها کره جنوبی در سه ماه اخیر اقدام به توقف خریــد نفــت ایــران کرده اســت کــه البته گزارشها نشــان میدهد با وجود توقف، در حــال مذاکــره بــا امریــکا بــرای معاف شــدن از تحریــم هاســت تا بتوانــد خرید نفت از ایران را از سر بگیرد. کــره تاکنون چندیــن بار اقدام بــه مذاکره بــا امریکا و اعــزام هیأتهــای نمایندگی برای کسب معافیت از تحریمهای نفتی ایــران کرده اســت. «دانگ یئون» معاون نخســتوزیر و وزیر دارایی کره جنوبی به تازگینتیجهدیدارخودباوزیرخزانهداری امریکا دربــاره تحریمهای نفتــی ایران را مثبتارزیابیکردهاست. ■ انتقاد سخنگوی وزارت خارجه امریکا از هند در راستای خریداری نفت ایران در حالــی که کشــورها بهدنبــال معافیت از تحریمهای امریــکا و امریکا نیز مجبور به کاهش شــدت تحریمهای نفتی علیه ایــران شــده، مقامــات امریکایــی به فکر راهی برای ایجاد ایران هراسی هستند. به طوری کــه ســخنگوی وزارت امور خارجه امریــکا از اقدام هند برای خریداری نفت از ایران و سامانه دفاع موشکی اس-۰۰۴ از روســیه انتقاد کرد. هندوستان تایمز در این باره نوشــت: هیتر نائورت، سخنگوی وزارت امــور خارجه امریکا، ضمن اشــاره به دور دوم تحریمها و انتقاد از هند برای خریداری نفت از ایران و سامانه موشکی اس-۰۰۴ از روســیه، اقــدام ایــن کشــور را «غیر مفید» خواند. نائورت این ســخن را در پی خط و نشــان کشــیدن ترامپ برای هنــد و خریــداران نفــت ایران بیــان کرده اســت. ترامپ چنــدی قبل پــس از اینکه خبرنگاراندربارهتصمیمبرخی کشورها هماننــد هنــد و چین بــرای ادامــه خرید نفت از ایران سؤال کردند، گفته بود: ما به حسابآنهاخواهیمرسید. همچنینمعاونوزیرخزانهداریامریکابا متهمکردنایرانبهحمایتازتروریسم، بــه دیگر کشــورها هشــدار داده اســت. به گزارش نیویورک تایمز، ســیگال مندکلر، معاون وزیر خزانهداری امریکا با استفاده از سیاســت ایرانهراســی و متهــم کردن ایــران به «بزرگترین حامی تروریســم» هشــدار داد: هــر کشــوری کــه بــه بانــک مرکزی خود اجازه دهد وارد فعالیتهای گمراهکنندهای برای حمایت از تروریسم شــود، باید شــدیداً تحت نظر باشــد. این هشــدار مندکلر، جزئــی از کمپین دولت امریکا برای متقاعد کردن سایر بانکها و شرکتهابرایقطعرابطهتجاریباایران اســت. با این حــال خریــداران نفت خام ایران با استفاده از ابزارهای تهدیدی علیه تجارت امریکا بهدنبال حفظ روابط خود با ایران هســتند که به نظر میرسد تا این لحظهموفقبودهاند.