صنعت مسگری و رویگری در ایران
حقیقــت ایــن اســت صنعتگران، تراشکاران و ســفیدگران ایــران بــا چکش و ســوهان و دیگــر ابزارهای ســادهای که در دســترس دارند نســبت به نقــره کاران ما که بهترین و کاملترین وســایل در اختیارشــان میباشد،استعدادومهارتبیشتردارندومنبر این باورم چون بیشتر لوازم آشپزخانه و ظروف سفرهشــان از مس اســت، در صنعت مسگری و رویگری به چنین پیشــرفت چشمگیری نائل آمدهاند.در آشــپزخانه و بر ســر ســفره ایرانیان ظروف آهنی، رویی و برنجی وجود ندارد و کلیه وسایل پخت و پزشان از مس است و در صنعت سفید گری ظروف مسین، چندان مهارت دارند کــه ظــرف هــای ســفید کردهشــان چــون اوانی ســیمین مینماید و بدیهی است رخشندگی و جای قلعهای انگلیســی هرگز به پای سفیدی و تابناکی ظروف ســفید کرده سفید گران ایرانی نمیرسد.اماچونپوششبسیارنازکقلعیکه بهصنعترویظروفمسینآشپزخانهکشیده شــده بر اثر استعمال پس از شش یا هشت ماه از میان میرود، باید آنها را از نو سپید کرد .... این کار آســان و با هزینهای اندک امکان پذیر اســت چنان که سپید کردن رو و پشت هر بشقاب بیش از یک سو خرج ندارد و هزینه سپیدگری وسایل دیگررابههمیننسبتمیتوانسنجید. اما طرز ســپید گری مســگران ایران با چگونگی عمل صنعتگران ما شباهت ندارد. سپید گران ایرانی در ظرفی که قصد سفید کردنش را دارند مقداری محلول قلیای خاکستری میریزند و با حرارت آتش میجوشــانند و پس از آنکه ســرد شد به شاگرد خود میسپارند تا پاکیزه کند، وی [شاگرد] ظرف را در میان تودهای از شن نمناک میگذارد، مقداری شن نیز درون ظرف میریزد و قطعــه پارچــه کلفتــی را نیــز روی آن مینهد ســپس با پای برهنه چندان ظرف را درون توده شــن به چپ و راست میچرخاند که هم درون و هــم بیــرون ظــرف کاماً پــاک و ســرخ و از هر آلودگی زدوده شــود. آنگاه استاد رویگر نخست شــنهای چســبیده به ظرف را با آب میشوید، ســپس ظرف را بــا انبر باژ گونه روی کــورهای که با آتش زغال تافته شــده میگذارد تا داغ شــود. بعد پنبهای را که به گرد نشــادر آغشــته شده به درون و بــرون ظــرف میمالد، ســپس ســر پاره قلعــی را در یــک نقطه درون ظرف میفشــارد پس آنگاه دگربار گلوله پنبه را به نشــادر آغشته میکنــد و با آن قلعــی را که درون ظرف اســت به سراسر داخل ظرف میگستراند. بدین گونه درون ظرف کاماً ســفید میشــود. سپس جدار خارجی ظرف را نیز همین گونه ســپید میکند و در خاتمــه کار ظــرف را در طشــتکی پــراز آب ســرد که در کنــارش جا دارد فرو میبرد تا ســرد شــود. بدین ســان ظرف کاماً سپید و درخشان میگــردد. بــرای ســاختن گــرد نشــادر رویگران قطعــات نشــادر را در ظرفی میگذارنــد، در آن مقداری آب میریزند و چندان با آتش حرارت میدهند که آب آن بخار شود و قطعات نشادر بهصورت گرد درآید. چنــان که یــاد شــد رویگــران ایــران در صنعت ســفیدگری براســتی مهارت تام دارنــد و امتیاز ظروف ســفید کرده ایران بر ظروفی که ما در آن پخت و پز میکنیم و در سر سفره به کار میبریم این اســت که ظروف مسین مذکور سبک ترند، ذوب نمیشــوند و برخــاف ظرفهــای مــا شکسته، یا آسان کج و کوله نمیشوند.