جغرافیای بیکاری و سواد در استانها

مرکز آمار ایران در گزارشــی به آمار تفکیکی شــش شاخص جمعیت، نرخ رشــد جمعیت، نرخ بیکاری، نرخ مشــارکت اقتصادی، نرخ باسوادی و ضریب نفوذ اینترنت در 13استان کشور پرداخته است. بررسیهای «ایران» نشان میدهد که بیشترین نرخ بیکاری در ایــن گزارش مربوط به اســتانهای چهارمحال و بختیاری بــا 16.8 درصد، اصفهان 13.8 درصــد، لرســتان 13.3 درصــد و خراســان رضــوی بــا 13.3 درصد اســت، اما اســتانهای آذربایجان شــرقی با 7.3 درصد، کرمان و استان مرکزی با 7.9 درصد و تهران با 8.1 درصد در زمره استانهای با کمترین نرخ بیکاری قرار دارند. از میان 31 اســتان کشور، 9 استان همدان، مرکزی، کرمان، سمنان، زنجان، خراسان جنوبی، تهران، بوشهر و آذربایجان شرقی نرخ بیکاری تک رقمی دارند که پراکنش جغرافیایی آنها شامل استانهای غربی تا شرقی، مرکزی و جنوب شرقی است. امــا در نرخ مشــارکت اقتصــادی اســتانهای اردبیل، اصفهان، خراســان شــمالی و «قزوین و کردســتان» بــه ترتیب با 43.7 درصــد، 40.4 درصــد، 41.8 درصد و 40.2 درصد باالترین نرخ مشــارکت را داشتهاند در مقابل کمترین نرخ مشارکت متعلق به اســتانهای سیستان و بلوچســتان با 29.9 درصد، کهگیلویه و بویراحمد با 34.5 درصد، چهارمحال و بختیاری 36.1 درصد و لرستان 36.2 درصد بوده است. امــا ضریب نفوذ اینترنت شــاخص دیگری اســت که در این گزارش مــورد توجه قرار گرفته است. در این حوزه نیز تهران با 26 درصد ضریب نفوذ اینترنت جایگاه اول را در کشــور دارد و سه استان ســمنان، اصفهان و البرز به ترتیب با دارا بودن 22.5 42، و 22.1 درصد در رتبههای بعدی قرار دارند. کمترین ضریب نفوذ اینترنت متعلق به استان سیستان و بلوچستان با ضریب نفوذ6.6 درصدی است و سه استان آذربایجان غربی با ،11.4 کردستان با ،12.3 خراسان شمالی 12.9 و کرمانشاه با 41درصد کمترین ضریب نفوذ اینترنت را در کشور دارا هستند. نکته قابل تأمل اینکه همه استانهایی کــه در ایــن آمار در جدول کمتریــن میزان ضریب نفوذ اینترنت قــرار میگیرند جزو اســتانهای مرزی کشور به شمار میروند.اما در شاخص نرخ باسوادی استان البرز با 90.23 درصد از جمعیت خود، پیشتاز باسوادی در میان استانهاست و استان سمنان بــا ،88.40 یــزد با ،87.78 اصفهــان 87.77 و قم بــا 86.58 در ردههای بعدی قرار دارند. همچنین استان سیستان و و بلوچستان با 71.56 درصد کمترین نرخ باسوادی را در میان استانهای کشور داراست و سه استان کردستان با ،77.97 آذربایجان غربی با 78.84 درصد و خراسان شمالی با 80.26 درصد در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند. در نرخ رشد جمعیت نیز باالترین نرخ رشد جمعیت متعلق به استان بوشهر 3.11اب درصد اســت، اســتان البرز با 3.04 در رتبــه بعدی قرار دارد و اســتانهای هرمزگان و کرمان با دارا بودن 2.37 و 2.07 در میان 31 اســتان دیگر باالترین نرخ رشــد را دارند. کمترینمیزانرشدجمعیتدرمیاناستانهایکشوربهاستاناردبیلبا33.درصد رسیده است و سه استان ایالم با .43 درصد، لرستان .44 درصد، کرمانشاه .69 درصد و کردســتان با .73 درصد در جایگاههای بعدی قرار دارند.از این زاویه میتوان گفت فقط دو اســتان البرز و بوشــهر نرخ رشــد جمعیت باالی 3 درصد را در اختیار دارند. کرمان و هرمزگان در جدول 2 درصدیها هســتند. 16 اســتان نرخ باالی یک درصد و 12 اســتان دیگر نرخ پایینتر از یک درصد دارند. بر اســاس این گزارش میانگین نرخ رشد جمعیت ،1.29 نرخ بیکاری، 11، نرخ مشارکت اقتصادی، ،38.2 نرخ باسوادی، 84.75 و ضریب نفوذ اینترنت، 17.5 اعالم شده است.