دستاندازهای اصالح قیمت خودرو
چرا با واقعیسازی قیمت خودروهای ساخت داخل مخالفت میشود
قیمت خودرو باید شفاف، بهروز و منصفانه باشــد ایــن آخریــن اظهــار نظری اســت که یکــی از مدیــران خودروســازی کشــور در جلســه معارفه خود مطرح کــرد. این گفته بــه غیــر از خودروســاز بــرای مــردم و دولت هــم اهمیــت زیــادی دارد. خودروســاز از پاییــن بــودن قیمتهــا ناراضــی اســت و بهدنبــال آزادســازی قیمتها اســت. مردم هم قیمتهــای موجود را گــران میدانند و معتقدند خودروهای عرضه شده در بازار به غیر از آنکه تکنولوژی قدیمی دارد با قیمت تصویــب شــده آن ســازگاری نــدارد و بهتــر اســت خودروســاز به ســمت کاهش قیمت حرکت کند نه آنکه افزایش قیمت را زمزمه کنــد. از طرفی دولــت میخواهد دو گــروه را راضــی نگــه دارد تــا تولیــد خــودرو و فروش صدمــهای نبیند. اما با تحریمهــای صورت گرفتــه و افزایــش قیمــت ارز، خودروســاز چارهای جز اصالح قیمــت ندارد. اصالحی که اگر انجام ندهد وضعیــت آن را وخیمتر میکنــد و شــاید خیلــی از ثبتنامکنندگان نتواننــد بــه خودروهایــی کــه تقاضــا دادنــد دســت پیــدا کننــد. با شــروع تحریــم هزینه تولیــد افزایــش پیدا کــرد و خودروســاز برای خریدیکقطعهبایدمسیرهایمتعددیرا امتحان کند و این مسیر هزینههای بیشتری را تحمیــل میکند. از طرفی افزایش قیمت ارز قطعهســازان، تولیدکنندگان مواد اولیه و خودروساز را بشدت درگیر کرد به گونهای که دربرخیازمواداولیهافزایشقیمتبیشاز ۰۷ درصد اتفاق افتاده است. رشد قیمت ارز بسرعت تأثیر خود را بر بازار خودرو گذاشت و قیمتها ســیر صعــودی به خــود گرفت. تفــاوت قیمت خــودرو از کارخانه تا بــازار به بیــش از ۰5 میلیــون تومان رســیده اســت و ایناختالفقیمتدرهفتههاییکهگذشت همچنانروبهافزایشاست. ■ تجربهسال67راتکرارکنیم داودمیرخانیرشتیمدیرعاملایرانخودرو در دهه ۰6 باز شدن گره بازار خودرو و احیای خودروســازیها را در آزادســازی قیمتهــا میداند و میگوید: شــورای اقتصاد سال 6۷ آزادســازی قیمتهــا را تصویــب کــرد و این امر توانســت بیشترین تأثیر را بر بازار خودرو بگذارد از اینرو میتوان تجربه آن سالها را دوباره تکــرار کرد. وی افزود: ســال 6۷ وقتی مصوبهشورایاقتصادبهخودروسازانابالغ شــد بعد از شــش ماه قیمتها پایین آمد و مشــکل کمبود خــودرو در بازار حل شــد. در مقطع فعلی هم راهکار آن سال را پیشنهاد میکنــم. در مــدت ۰1 ســال قیمت خــودرو معقول بود و تورم شاخص صنعت خودرو بشدت کاهش پیدا کرد. در ۰1 سال 6۷ 5۸- که خودرو در حاشــیه بــازار فروش میرفت، رشدشاخصقیمتخودروبسیارپایینبود. طی این ســالها شــاخص صنعت از ۰۰1 به 1۰۳ و شــاخص قیمت خــودرو از ۰۰1 به 114 رسیده اســت. اصل اقتصاد عرضه و تقاضا اســت، دولت باید به سمت هماهنگی این مهمپیشبرود. ■ منتظر ستاد تنظیم بازار هستیم صحبتهای اخیر منصور معظمی رئیس ســازمان گســترش و نوســازی هــم نشــان میدهــد کــه دولــت بــه ســمت اصــالح و آزادســازی قیمتها در حال حرکت است و میخواهد گامی بزرگی در این زمینه بردارد. ســه هفته پیــش با نامــه نگاریهــای وزارت صنعــت بــه رئیــس جمهــوری و تصویــب شــورای هماهنگــی اقتصــادی ســران قــوا قیمتگذاری خودرو از شورای رقابت گرفته شــد و به سازمان حمایت واگذار شده است. حــال معظمی خبرداده اســت که ســازمان حمایت پیشــنهاد اصالحیه قیمتهــا را به ستاد تنظیم بازار ارائه کرده است و این ستاد بایــد تصمیمگیــری کنــد. وی گفــت: امروز بهدلیل تغییــرات در نــرخ ارز بــه طور قطع قیمتتمامشدهخودروسازانبسیارافزایش پیدا کرده اســت و خودروســازان درخواست جــدی برای اصالح قیمتهــا دارند. رئیس ســازمان گســترش و نوســازی صنایــع ایران گفت:نکتهمهمترایناستکهخودروسازان ما قراردادهایی با قطعه سازان دارند که این قراردادهــا بــر مبنــای نــرخ ارز ۰۰۲۳ تومان و ۰۰۸۳ تومــان اســت، امــا امروز بــا افزایش ۳برابریقیمتارزدرسامانهنیمااگرقیمت قطعه ســازان اصالح نشود بســیاری از آنها دچار گرفتاری جدی میشوند. معاون وزیر صنعت، معــدن و تجارت، با تأکید بر اینکه خودروســازان نمیتواننــد و حــق ندارند که قیمتهایخودراخودسرانهافزایشدهند، گفت: وزارت صنعت متعهد شده است که از نظر میزان تولید نیاز داخل را تأمین کند و اگراتفاقخاصیرخندهدبهطورقطعتولید مــورد نیــاز را تا پایان ســال میتوانیم تأمین کنیم. وی گفــت: اگر اصالح قیمتها اعالم شودبراینیمهدومامسالخواهدبود. ■ خودروسازان06درصدمازادنیرودارند بهــرام شــهریاری از قطعــه ســازان خــودرو دربارهاصالحقیمتخودرومیگوید:اصالح قیمت از ســوی ســتاد تنظیم بازار اگر مانند شــورای رقابت باشــد دردی را دوا نمیکند و چالش خودروساز ادامه خواهد داشت و چه بسا این حوزه وارد بحران جدیدی شود. وی افزود: در دنیا سه مدل قیمتگذاری خودرو وجود دارد، یک مدل بر اساس قیمت تمام شده است که بر اساس تولید صورت گرفته، قیمــت نهایــی خودرو مشــخص میشــود. دومین نوع آن بر اساس هدف تعیین شده است.ازآنجاکهایراندرتولیدخودروسازنده نیست و مونتاژکننده است نمیتواند از این فرمول قیمتگذاری اســتفاده کند. سومین نوع، قیمتگذاری بر پایه مواد اولیه، حقوق ودستمزد،هزینهمالی،هزینهسربار،مالیات و تیراژ تولید است. وی تصریح کرد: سازمان حمایتوشورایرقابتبراساسمدلسوم قیمتها را نهایی میکنند اما باید این اعداد واقعیباشدنهآنکهدستوریتعیینشود.در کشور قیمت تمام شده خودرو باال است چرا که مواد اولیه خودرو چون فوالد و پتروشیمی در بــورس عرضه میشــود و آنها با توجه به قیمتهای جهانی تعیین قیمت میکنند لــذا ایــن امــر باعــث گــران شــدن هزینههــا میشود. شهریاری افزود: حقوق و دستمزد در ایران کم است اما وقتی مازاد نیرو حداقل ۰6 درصدی شرکتهای خودروسازی داشته باشــند که نشــأت گرفته از افرادی سفارشی اســت باعث میشــود که هزینه دستمزد بر فعالیت خودروساز اثر بگذارد. مشکل دیگر صنعــت خودرو تیــراژ پایین اســت.فقط در دوره دولت خاتمی رئیس جمهوری اســبق تولیــد خــودرو بــه یــک میلیــون و ۰۰6 هزار دستگاهرسید،وقتیتیراژتولیدباالباشدضرر و زیــان کمتــر میشــود و بین تعــداد خودرو تقســیم میشــود. با شــرایط به وجود آمده باید به سمت اصالح قیمت خودرو حرکت کنیم.بههرترتیبخودروسازانرانبایدبنگاه اقتصــادی دید که بدون پول و دســت خالی میتواندتولیدخودرورادنبالکند.