FATF و شروط سلبی و ایجابی بهبودشرایط

همیــن که ایران به همراه کره شــمالی تنها دو کشــوری هســتند که هنوز شروط FATF را نپذیرفته و عضو هیچ کدام از ســازمانهای آن نیستند، بخوبی نشان میدهد کــه مــا از ایــن منظر تا چــه انــدازه در دنیــا در موقعیت یک «اســتثنا» قرار گرفتهایم. هر استثنا بودنی میتواند خوب یا بد باشد و از قضا اینجا مستثنی بودن کشورمان برای ما بسیار بد و منفی است. دیر زمانی اســت که وقت آن رســیده کــه ایران در حوزه روابــط بینالملل خود را به جای یــک بازیگر خاص در برخــی زمینهها به بازیگر عادی تبدیــل کند چرا که این خاص بودن در دنیای کنونی در مواردی به نفع ما نیســت، هر چند در موارد دیگری هم ماهیت و شــخصیت نظام سیاســی ماست که قابل کنار گذاشتن و چشمپوشی نمیباشد. عمــده مخالفــت مخالفــان FATF بــا این موضوع این اســت کــه پذیرش ایــن شــروط اوضاع را بــرای ما بهتر نخواهــد کرد. این حرف کامالً درســت و بجایی اســت. نه فقط آنها، بلکه موافقان FATF و حتی مقامات دولتی هــم معتــرف هســتند که پذیــرش لوایــح چهارگانــه الزامــاً به بهتر شــدن اوضــاع اقتصادی ما نمیانجامد. اساســاً این اصلیتریــن محور دفاعیات آقای ظریف از الیحه CFT بود. موافقان این الیحه هم به شــکل مشخص و روشــنی نــه برای بهتر شــدن اوضاع بلکه بــرای امیدوار مانــدن به بهبود شرایط به آن رأی دادند. اقتصــاد کشــور ما هــم اکنون مانند موجودی اســت که پشــت درهــای برخی موانــع و مهمتریــن آنها یعنی FATF مانده اســت. قبول شــرایط FATF هر چند به معنای باز شــدن این درهاست اما این وضعیت مترادف با رد شدن مــا از آن در نیســت. بــه عبارتی هر چنــد برای عبور از ایــن «در» ما قبل از هر چیز نیازمند گشــوده شــدن آن هستیم اما بعد از گشــوده شدن هم باید توان حرکت و عزم عبور از آن را داشــته باشــیم. بدون داشــتن این عزم و توان دل بستن به عبور از این در کار بی سرانجامی است. در واقــع موضــوع این گونه اســت که ما باید اثر و عملکــرد FATF را یک دیدگاه ســلبی ببینیــم و نــه ایجابــی. بخــش ایجابی ناظــر به بهبــود شــرایط اقتصادی کشــور برعهده خود ماســت و بخش ســلبی آن در اختیار عواملــی چون .FATF اگر مشــخصتر بخواهیم ســخن بگوییم ماجرا به این شــکل است که ورود ما به منطقه عادی و سبز FATF الزاماً به معنای جذب سرمایه در کشور نیست. برای جذب این ســرمایه هر چند باید پالسهای مثبت FATF را داشــته باشیم اما در نهایت شــرایط داخلی و نوع مناســبات اقتصادی خود ماســت که تعیین کننده میزان جذب سرمایه و پویایی اقتصاد است. بالعکــس امــا توصیه منفی FATF بــرای عدم همکاری با کشــورمان و قرار گرفتــن ایران در لیســت ســیاه این گروه به آن معناســت که حتــی بانکها و مؤسســات کشــورهای دوســت هم از همکاری با ما ســر باز خواهنــد زد. این همان واقعیتی است که باید درباره FATF گفته شود. همان گونه که درباره برجام هم چنین بود. کوتــاه ســخن این اســت تــا مادامی کــه ما شــرایط داخلی خــود را بــرای جذب ســرمایه برای توســعه اقتصادی و ایجاد همکاریهای جدید آماده نکنیم، نه با یک FATF بلکه با هزار تای آن هم اتفاقی برایمان رخ نمیدهد و همچنین اگر تمام شــرایط برای توســعه ما در داخل مهیا باشــد، اما FATF به دیگر کشــورها عدم همکاری با ما را توصیه کند باز هم بهبود شرایط اقتصادی برای کشورمان یــک آرزو خواهد بود. با این تعاریف بهتر اســت مخالفــان این موضوع به جای خالصه کردن مسائل تصویری واقعیتر و جامعتر عوامل مؤثر در تغییر شرایط اقتصادی کشور را ارائه کنند.