در دفاع از طرح شفافیت آرای مجلس و پیشنهادهایی برای ارتقای آن

■پاســخ بــه نقدهــای مطهری، پزشــکیان و صادقی متأســفانه پــارهای از نماینــدگان اصالحطلــب مجلــس علیــه طــرح شــفافیت آرا موضع گرفتهاند. دالیل ضعیفــی کــه ذکــر کردهانــد، در برابر آثــار نیکــوی شــفافیت آرا و دالیــل دهگانــهای کــه ذکر شــد وزنی نــدارد. ضمــن بیتوجهــی بــه برخــی از آثار مثبــت شــفافیت آرا و هزینههــای باالی محرمانگی آرا، خوِد دالیلی که آوردهاند هم قابل خدشه است: عــدهای از نماینــدگان اصالحطلــب بــه اینکــه ایــن طــرح اکنــون بیشــتر توســط اصولگرایــان مجلــس و رســانههای نزدیــک بــه اصولگرایــان حمایــت میشــود حســاس بودهاند. ایــن نماینــدگان توجه نداشــتهاند که اوالً طــرح شــفافیت آرا اولیــن بــار دو ســال پیش توسط محمدجواد فتحی و بــا امضــای جمعــی از نماینــدگان اصالحطلــب در مجلس مطرح شــد و متأسفانه رأی نیاورد. ثانیاً تصویب ایــن طــرح نمونــهای از اقدامــات دوجناحــی )bipartisan( مجلــس میتوانــد باشــد کــه همراهــی کنونی بخشــی از اصولگرایان با آن شایســته اســتقبال و افزاینده احتمال تصویب آن در مجلــس اســت. اتفاقی مبارک اســت که از حاجیدلیگانــی اصولگرا تــا میرزایــی نیکــوی اصالحطلــب از حامیان این طرحند و ائتالف حامیان آن شایســته گســترده و قویتر شــدن اســت. بدون حمایت طیف وســیعی از نماینــدگان تصویــب ایــن طرح که با مقاومت الیگارشی مجلس مواجه شده است ناممکن است. بیــم رد صالحیــت توســط شــورای نگهبان و فشــارهای نــاروای نیروهای امنیتی و بخشهایی از رأیدهندگا ِن حوزه انتخابیه یا دولت بر نمایندگان بــر اســاس آرای شــفاف نماینــدگان از دیگــران نگرانیهــای تعــدادی از نماینــدگان اصالحطلب بوده اســت. در پاســخ توجــه این نماینــدگان را به ایــن چنــد نکتــه جلــب میکنــم: اوالً نماینــدهای کــه از بیــم رد صالحیــت یــا فشــار نهادها مســئوالنه رأی ندهد چنــدان نماینــده صالحــی نیســت. ثانیــاً نهادهــای امنیتــی و شــورای نگهبــان همیــن حــاال هــم بــه الگ الکترونیک آرای مخفــی نمایندگان، شــنودهای مکالمــات و نطقهــا و تذکــرات علنــی و امضــای طرحهای آنهــا دسترســی دارند و اگــر بخواهند نماینــدگان پیشــروی اصالحطلــب را رد صالحیــت کننــد یــا تحت فشــار قــرار دهند بدون شــفاف شــدن آرای نمایندگان هم چنیــن میکنند. ثالثاً فشــار اجتماعی شــهروندان و احزاب و رســانههای مســئول بــه نمایندگان و بیــم نماینــدگان از کاهــش اقبــال عمومی و رأی مردم کمتر از بیم آنها از نهادهای امنیتی و شــورای نگهبان نیست. شفافیت آرا امکان و احتمال هر دو را افزایش میدهد و با افزایش آگاهیهــای عمومــی و مشــارکت شــهروندان فشــار جامعهمحــور بــرای ُحســن عملکــرد نماینــدگان میتواند بیشــتر از ســایر فشارها برای سوءعملکرد نمایندگان شود. بــه دالیــل بــاال شایســته اســت هــم احــزاب و هــم شــهروندان مســئول در شــبکههای اجتماعــی آنالیــن و ســمنها در ماه هــای پیش رو تالش کننــد طــرح شــفافیت آرا در مجلس ایــران تصویــب شــود. متأســفانه تاکنــون احــزاب و چهــره هــای شــاخص اصالحطلــب، انجمنهای دانشــجویی، ســمنها و رســانهها چنــدان در دفــاع از این طــرح فعال نبودهانــد و وارد گــود حمایــت از آن نشــدهاند. در حالــی کــه بــا توجه بــه اهمیــت و تأثیــر شــفافیت آرا بــر شــفافیت و کارایــی پارلمان شایســته اســت نیروهــای اصــالح گر بکوشــند در هــر قالــب در دســترس (صــدور بیانیــه، برگــزاری نشســت، رایزنــی بــا نماینــدگان، انتشــار پروندههــای رســانهای، موجهــای آنالیــن و آگاهیافزایــی عمومــی) دســتور کار مجلــس را در ایــن زمینــه تغییــر بدهند.