معمایی بهنام پارلمان

از ترمیمهای اندک در قانون تا کمبود کاندیداهای زن در شهرهای افغانستان

تــا همیــن چنــد روز پیــش بســیاری از مردم افغانستان نمیدانســتند، قادر به شرکت در انتخابات پارلمانی این کشور که امروز برگزار میشود، هستند یا خیر و اگر پا به این عرصه میگذارند، باید در پی چه چیزی باشند و این معما در همهجای جامعه افغانســتان قابل حس کردن است. برخی انتخابات مرتبط با شــوراهای شهری، به صالحدید «کمیســیون مستقل انتخابات افغانســتان »TEC« لغــو شــده ولــی دالیــل آن نه مســائل امنیتی (که البته ســبب اصلی اســت) بلکه نرســیدن شــمار داوطلبها به رقــم حدنصــاب اســت و دولت افغانســتان مدعــی اســت در 43 منطقــه و ناحیــه هیــچ فــردی کاندیــدا نشــده و در 78 منطقه دیگر هرچنــد نامزدهــا پرشــمار بودهانــد اما حتی یــک زن هــم بینشــان یافت نمیشــود و در 166 ناحیــه تعــداد کاندیداهــای زن برابــر با کرســیهای موجــود یا کمتــر از آن بــوده و در هــر دو حالــت برگــزاری انتخابــات بیهــوده اســت، زیرا به رقابت برای کنــار زدن عدهای از متقاضیــان نیــاز نیســت و همــه داوطلبان از حــاال امــکان ورود بــه پارلمــان را دارنــد. همین آمــار تصریح میکند فقــط 40 ناحیه از 387 ناحیه اعالم شــده در کشــور صاحب نامزدهای مــرد و زن به حد ضروری بودهاند و به تبع آن تنها مناطق واجد شــرایط کامل، آماده برگزاری انتخابات هستند. IEC مدعی شده است در تمامی این مناطق واجدشرایط انتخابات را برگزار میکند و برای منطقه ناآرام «غزنی » هم فکری خواهد کرد امــا در صحنه سیاســت ملتهب افغانســتان حــرف زدن از اطمینانهــا و یقینهــا عیــن بیتدبیری است. ■ روندی که ترمیم نشد اضافه بر مسائلی که آمد، نکات دیگری هم هســت کــه دولــت افغانســتان و IEC از حل و رفــع آن بازماندهانــد و یکــی از آنها فراهم نیامــدن یــک رونــد الکتــرال درســت و قابل اعتماد بهرغم وعدههای قبلی در خصوص ترمیم این روند اســت. پس از بحثهایی که پیرامون نتیجه انتخابات ریاســت جمهوری ســال 2014 افغانســتان برپا شــد، ترمیم این رونــد الزامی نشــان داده امــا چنین چیزی تا بهحال شکل نگرفته است. بواقع تنها تغییر در قوانیــن الکتــرال آوردن برخی چهرههای جدیــد به IEC به بهای حــذف عدهای دیگر و همچنین اضافه کردن بندهایی به دســتور کار کمیســیون اســت که وظیفهاش رسیدگی به شــکایت انتخاباتی اســت و آن را »ECC« مینامند. در میان اطالعیههایی که بهعنوان فهرســت کاندیداهــا منتشــر و بیــن مــردم پخــش میشــود کمتــر اطالعیــهای یافــت میشــود که قابل اعتماد باشــد و در بسیاری از آنهــا تحریــف و در نهایــت تجدیــد چــاپ صورت گرفته اســت. بــا اینکه بــاز هم ECC نقش قابــل مالحظهای در ترســیم و اجرای نتایج انتخابــات دارد اما هیچکس در خارج از این مؤسســه نمیداند قواعد مورد استناد و رونــد اجرایــی ایــن نهــاد چیســت و از چــه چیزهایی تبعیت میکند. ■ مبهمتر و لرزانتر از ســوی دیگــر بازکــردن راه به ســوی احزابی بیشــتر بــرای منصفانهتــر کــردن انتخابات و وســعت بخشــیدن بــه عرصههــای موجــود