،FATF تمدید تعلیق و چشمانداز آتی
یعنی کشوری متعاهد که در مسیر انطباق با مقررات قرار دارد. این دســته از کشورها نیز خودشان بر حسب ضریب احتمال خطر ســرمایهگذاری، ردهبندی میشوند. اما، در هر حال، برای خروج از لیســت سیاه، تهران بایستی تمام استانداردهای چهل و چندگانه شفافســازی و ســلبی و ایجابی، تمامی مالحظات پروتکل «برنامه اقدام» و نیز «خواستههای ویژه»! FATF از ایران، را تبعیت کنند.
۶ - تجربه ما در داســتان هستهای میگوید؛ ایران با پذیرش برجام، تمامی استانداردهای نظارتی، شفافیتساز، کنترلی، ایجابی و سلبی هستهای را، فراتر از نظــام پادمانــی NPT و پروتکل الحاقی و مکانیزمهای نظارتی و دسترســی و بازرســی CTBT و حتــی فراتــر از آن را پذیرفــت و به اجرا گذاشــت. در مقابل، بلوکهــای قــدرت در نظــام جهانــی، تعهداتــی در حوزههــای تکنولوژیــک و غیــر آن، در قالــب برجــام و فراتــر از آن، به ایران دادند. ایران در نخســتین گام و مرحلــه، هرآنچــه را که توســط بلوکهای قــدرت، «اقدامات اطمینانســاز» تعریــف میشــد، به انجام رســاند و منتظر شــد کــه مابــهازای آن را در گامها و مراحل بعدی، دریافت دارد. با شفافسازی هستهای و غیرهستهای (اقدامات اطمینــان ســاز مــا)، نگرانــی تمامــی بلوکهــای قــدرت، از آنچــه راجــع به ما ابهام داشــتند، برطرف شــد! ســپس نوبت به پیمانشــکنی طرف مقابل شــد. بنده معتقد به تقســیم کار ســازمان یافته بین بلوکهای قــدرت غربی در این خصوص نیستم، اما، در هر حال، اقدام دولت ایاالت متحده در پیمانشکنی از برجام، مطلقاً به زیان «منافع ملی حیاتی» ایران تمام شد!
7 - اینــک نیــز، یــک احتمــال وجــود دارد کــه، بــا اجــرای کامــل تمامــی دســتورالعملهای FATF و برنامه اقدام و «خواســتههای ویژه»، توســط ایران و پــس از آنکــه (برخی)بلوکهــای قــدرت در نظــام جهانــی، از آشکارســازی مکانیزمهــای مالــی پولــی ارزی حیاتی ایران و دسترســی بــه گلوگاههای مهم اقتصــادی ایــران اطمینــان حاصــل کردنــد، آنــگاه، با اعمــال نفــوذ در ارکان و بخصوص شورای عمومی ،FATF کماکان ایران را در تنگنای کشورهای پرخطر نگه دارند. شــخصاً، معتقدم که ایکاش ممکن بود «تعلیق اقدامات متقابل علیه ایران»، بارها تمدید میشــد و تا حل و فصل مســائل امنیتی و اقتصادی ناشی از چالش برجام، ما تعهد جدیدی را در خصوص ،FATF نمیپذیرفتیم، هرچند که بعید بهنظر میرسد تمدید «تعلیق» در کوتاه مدت، به عادی شدن وضع ایران، بینجامد!
8 - قاعدتــاً مــا میبایســت ســهم مالحظــات ملــی را در اجــرای مقــررات ،FATF افزایش دهیم، تنها ابزار ما در این خصوص، پروتکل «برنامه اقدام» و تعدیل خواســتههای ویژه FATF اســت. ایران که از 2012 با FATF مرتبط شد، پس از برجام، در تابســتان ۶102، در مورد ســند «برنامه اقدام»، با نهاد اجرایی FATF به توافق رســید. آن چارچوب، قاعدتاً حســب مالحظات اجماع 5+1 بر برجام بود. با خروج امریکا از برجام، طبعاً شرایط تغییر یافته و حتماً ضرورت دارد کــه در متن «برنامــه اقدام»، بازنگری کنیم. از آنجا که تکرار تجربه اعمال پادمانهــای فراپروتــکل هســتهای و عهدشــکنی طــرف مقابــل، در FATF نیز منتفی نیست، لذا، ضروریست که موضوع بازنگری در پروتکل «برنامه اقدام» و تجدیــد نظــر در «فهرســت خواســتههای ویــژه زا»FATF ایران را، در دســتور مذاکــرات فیمابین قرار دهیم. فعــالً که بهترین حالت، تداوم تعلیق اقدامات تقابلی اســت، شــاید بتوان مالحظاتی را برای تأمین بخشــی از حقوق و منافع خودمان، در متن جدید برنامه اقدام، لحاظ کنیم.