دموکراسی در گردنه خطر

افغانستان امروز خونینترین انتخابات پارلمانی خود را برگزار میکند

با طوالنیتر شــدن فهرست نامزدهایی کــه حملــه اعضــای گــروه طالبــان بــه آنهــا فرصــت ورود بــه گــود رقابــت بــر ســر کرســیهای انتخابــات پارلمانــی افغانســتان را نداد، نگرانیهــا پیرامون امنیــت انتخابات پارلمانی افغانســتان کــه از ســال 2010 تاکنــون برگــزار نشــده است، شدت گرفته اســت. طی روزهای منتهــی بــه روز رأیگیــری، دامنــه ایــن نگرانی آنقدر شــدید شــده بود که حتی زمزمههــای به تعویق افتــادن چندباره ایــن انتخابات بــه گوش میرســید. پدر نرینــدر ســنگ خالصــه، عطــار ســنگ خالصــه، ماه جــوالی گذشــته در حمله تروریستها به شهر جاللآباد در شرق افغانستان کشته شد. اکنون نریندر 38 ســاله میخواهد با حضور در انتخابات امــروز راه پدرش را ادامه دهد تا با وجود ناآرامیها و خشونتها، کشورش قدمی بــه قــرار گرفتــن در مســیر دموکراســی نزدیکتــر شــود. پــدر او رهبــر جامعــه کوچک ســیکها در این کشور بود و تنها نامزدی که از این طایفه که 300 خانوار را دربرمیگرفت،میخواستواردعرصه انتخابــات پارلمانی شــود امــا در حمله تروریســتی او و 19 عضــو از جامعــهاش کشــته شــدند تا راه بــرای عــرض اندام پسرش که میگوید، آموزش و امنیت از هر چیز دیگری برایش مهمتر است، باز شود. این دور از انتخابات پارلمانی قرار بود ســه ســال پیش برگزار شــود، اما هر بار به علت نبــودن امنیت برگزاریاش به تعویق افتاد. اعضای پارلمان کنونی افغانســتان در ســال 2010 انتخاب شده بودنــد و دوره کاری آنهــا ســال 2015 بــه اتمام رســید امــا ریاســتجمهوری افغانســتان مدت کار شــورای ملــی را تا زمان اعــالم نتایج انتخابــات پارلمانی تمدیدکرد.

نرینــدر که پدر خــود را بر اثــر ناامنی کشــورش از دســت داده، شــاید بهتــر از هر کســی بدانــد تأمین امنیت کشــوری جنــگزده مثل افغانســتان، چــه اندازه اهمیــت دارد. امــا پــدر او تنهــا قربانــی ناامنــی پیــش از انتخابــات نیســت. روز پنجشــنبه، کمیســیون مســتقل حقوق بشــر افغانســتان اعــالم کرد بر اســاس اطالعــات ثبــت شــده، از آغــاز رونــد ثبتنــام رأیدهنــدگان انتخابــات پارلمانــی دســتکم 156 نفــر کشــته و بیشتر از 340 نفر زخمی شدهاند. از آغاز ثبتنام نامزدهای انتخابات پارلمانی، کارزارهــای انتخاباتی به اهــداف بالقوه حمله طالبان تبدیل شــدهاند و دســت کــم 10 نامــزد در رویدادهــای گوناگــون جان شان را از دست دادهاند. ■ مهلکتریــن ضربه گــروه طالبــان به افغانستاندر71سالگذشته

اما حمله روز پنجشنبه به دفتر والی قندهار مهلکترین ضربهای اســت که بــه رونــد برگــزاری انتخابات وارد شــده اســت. بهدنبال حمله طالبــان به دفتر والی قندهــار، ژنرال عبدالرازق فرمانده پلیــس و رئیــس اداره امنیــت قندهــار کشــته شــدند. پیــش از ایــن، فرمانــده پلیــس قندهــار نزدیک به 10 بــار هدف ســوء قصد قــرار گرفتــه بــود. این حمله در هنگام جلســه فرمانده نیروهای ناتو بــا مقامهــای محلــی صــورت گرفت و باعث کشــته شــدن یکی از مهمترین و قاطعترین مخالفان طالبان شد؛ برخی ناظــران میگوینــد ایــن حملــه یکــی از کاریترین ضربههای طالبان به امنیت و حاکمیــت افغانســتان طــی 17 ســال اخیــر، پــس از ســقوط طالبــان، اســت. اســکات میلر فرمانده نیروهــای ناتو در ایــن نشســت امنیتــی حضــور داشــت، امــا آســیبی بــه او نرســید. بــه گــزارش الجزیره، اشــرف غنــی رئیس جمهوری افغانســتان، در پیامــی ویدئویی بــا ابراز تأســف از کشــته شــدن رئیسپلیــس و رئیس امنیت قندهار اعالم کرد، هیأتی را به رهبری معصوم اســتانکزی رئیس امنیــت ملــی افغانســتان، بــه قندهــار فرستاده اســت تا وضعیت را از نزدیک زیر نظر بگیرد. مایک پمپئو وزیر خارجه امریکاهمحملهرامحکومکرد.ساعاتی پس از این حمله، شاه حسین مرتضوی معــاون ســخنگوی رئیسجمهــوری افغانســتان در پیامــی اعــالم کــرد، بــر اســاس خواســت مردم والیت قندهار و پیشنهادکمیسیونانتخابات،درنشست فوقالعاده جلســه شــورای امنیت ملی قرار شد تا انتخابات در این ایالت با یک هفته تأخیر برگزار شود. ■ نظامانتخاباتی

در میانــه ناآرامــی و افزایــش فعالیتهای طالبان، مردم قرار اســت امروز صاحبان 250 کرســی پارلمانی را انتخاب کنند که برای پنج سال روی آن باقی بمانند. 239 کرسی به استانها، 10 کرسی به عشایر و یک کرسی به سیکها تعلــق دارد و بیــش از 7 هــزار پایــگاه اخذ رأی پذیرای حضور مردم هســتند. بــرای انتخــاب نماینــدگان پارلمــان و رئیسجمهــوری بــه ترتیــب از نظــام انتخاباتــی تــکرأی غیرقابــل انتقــال و سیستم انتخاباتی دو مرحلهای استفاده میشــود. بــه ایــن صــورت کــه پــس از شمارش آرای مردم، کاندیداهایی که در حوزه انتخابی خود بیشترین آرا را کسب کرده باشــند، پیــروز انتخابات هســتند. کمیسیون انتخابات افغانستان پیش از این اعالم کــرده بود، برای روز انتخابات پارلمانی، 125 هزار کارمند را اســتخدام میکند. در کنار این 21 هزار کارمند دیگر برای اســتفاده از سیستم انگشتنگاری در مراکز رأیدهی مشغول خواهند شد. کمیسیون انتخابات، بودجه انتخابات را 115 میلیون دالر اعالم کرده است و ژاپن بیــش از یک میلیــون دالر به این کشــور کمک کرده تا روند انتخاباتش طی شود. ■ حضورپررنگزنان

خشــونتهای بیســابقه بــر بســتر انتخابات افغانســتان هــم مانع حضور 417 زنــی کــه خــود را نامــزد ورود بــه پارلمــان 250 نفــره کردهانــد، نشــده اســت؛ اشــتیاق زنان بــرای قــرار گرفتن در جایــگاه تصمیمگیــری بــرای آینــده کشورشــان آنقدر زیاد اســت کــه از خود رکوردی برجای گذاشــته اســت. پشتانه عــربزای میگوید هر آنچه از دســتش برمیآمده انجام داده است و باید فقط منتظــر نتایــج رأیگیــری باشــد. او طی ســه هفتــه اخیر، بــه تمــام خیابانهای کابــل رفتــه تــا کوچه بــه کوچه بــا مردم صحبــت و آنها را متقاعد کنــد چرا باید بــه زنــان رأی بدهند. او یکــی از 118 زنی اســت که تالش میکنند سهم 9 کرسی زنان کابل در پارلمان را به دست آورند. کابل در مجموع 33 کرســی دارد که 24 صندلــی باقیمانــده در اختیــار مــردان قــرار میگیــرد. پشــتانه که پیــش از این مجری تلویزیونی بــوده، میگوید:«حاال نوبت زنان اســت. نوبت جوانهاســت. نوبــت این اســت کــه آیندهمــان را رقم بزنیم. وقت تغییر رســیده است و زنان میتواننــد بــه دور از فســاد، دریچــهای باشند که دنیای بهتری را به مردم نشان دهند.»