سناریوی گرگ در لباس میش
ترکیه اولین مدرک دروغگویی عربستان را رو کرد
روز گذشــته، کمتــر از 24 ســاعت پــس از آنکــه رئیسجمهــوری ترکیه اعــام کرد جزئیاتی را درباره قتل روزنامه نگار منتقد عربستانی در کنســولگری استانبول افشا خواهد کرد، ویدیویی منتشر شد که نشان میداد یک نفر از اعضای تیم 15 نفره که مظنون به قتل جمال خاشقجی هستند، بــا لباســی آبــی رنــگ وارد کنســولگری عربســتان در اســتانبول میشود و سپس بــا لباسهــای خاشــقجی از کنســولگری خارج میشــود. انتشــار این ویدیــو اعتبار روایتهــای متعــدد آل ســعود از ایــن پرونده را که در ابتدای این پرونده مدعی شــده بود خاشقجی از کنســولگری خارج شده است، به باد فنا داد.
پــس از هفتههــا انــکار، در نهایــت پذیرش و ســرانجام ارائه چند نوع روایت متفاوت با یکدیگر، اکنون با فشار رسانهها و پیگیری مقامهای ترکیــه رج به رج گره معمــای خاشــقجی در حــال گشــایش اســت. گرهــی کــه پــس از حمــات 11 سپتامبر، بزرگترین مخمصه آل سعود محســوب میشــود و شــاید بــه همیــن ســادگیها محمــد بــن ســلمان ولیعهد جــوان آن، نتوانــد خــود را از گزندش رها سازد. رجب طیب اردوغان یکشنبه شب اعــام کــرد، روز سهشــنبه جزئیــات قتل خاشقجی را رسانهای خواهد کرد اما یک روز قبل، ویدیویی بر خروجی رسانههای جهــان قــرار گرفــت کــه ســند محکمــی علیه روایت آل ســعود از قتل خاشقجی ارائــه میکرد. در ایــن ویدیو مــردی که از لحــاظ ظاهــری بــه خاشــقجی شــباهت دارد، بــا ریش مصنوعــی و عینک و تمام لباسهای خاشــقجی بجز کفشهایش از کنســولگری خارج شــده اســت. یکی از مقامهای ترکیه در گفتوگو با ســیانان صحــت این تصاویر را کــه با دوربینهای مداربســته ثبت شــده، تأیید کرده است. براســاس تحقیقات ترکیه، ساعاتی پس از ورود خاشــقجی بــه کنســولگری، ایــن مرد در مســجد ســلطان احمــد نیز دیده شد. این مرد که نامش مصطفی المدنی اســت، یکی از کســانی اســت که از ریاض بــه ترکیه آمــده بود تا در قتل خاشــقجی مشــارکت کنــد. مقــام ترکیــهای در ایــن بــاره میگویــد: «بــرای گفت وگــو یا حتی بازجویی کســی، نیــازی بــه آوردن بدل او نیســت. به گزارش ســیانان، عربســتان سعودیازلحظهناپدیدشدنخاشقجی، روزنامهنگاری که بارها سیاستهایش را در رســانههای جهانی به چالش کشانده است، روایتهای مختلفی به رسانههای جهان خورانده است. پس از هفتهها انکار کردن قتل خاشقجی، آل سعود چند روز پیش اعام کرد او در اثر درگیری فیزیکی و غیرعمــد کشــته شــده و حتــی یکــی از مقامهــای نزدیک به این خاندان مدعی شــد او بــر اثر خفگی کشــته شــده اســت. عــادل الجبیر وزیر خارجه این کشــور پا را یــک قدم فراتر گذاشــت و در مصاحبه با شــبکه فاکس نیــوز از قتل خاشــقجی به دست عوامل خودسر سخن گفت و آن را اشتباه بزرگی دانســت. او در ادامه افزود، هیــچ اطاعــی از جســد مقتــول نــدارد. الجبیر در ادامه گفت: «ما تصمیم داریم تمــام ابعاد مبهــم این پرونده را روشــن کنیــم. مــا میخواهیم تمــام حقایــق را بدانیم و تصمیم گرفتهایم تمام کسانی را کــه در ایــن قتــل مشــارکت کردهاند به سزایاعمالشانبرسانیم».
مقــام ترکیــهای میگویــد: «المدنــی 57 ســاله که همقد خاشــقجی 59 ساله اســت بــرای گمــراه کــردن دوربینهــای مداربســته به داخــل کنســولگری رفته و ســپس با پوشــیدن لباسهــای او خارج شــده اســت. برآوردهــای مــا از 6 اکتبــر تغییر نکرده است. برای قتل خاشقجی از پیش برنامهریزی شــده بود و جســد از کنســولگری خــارج شــده اســت». آنطور که تصاویر دوربینهای مداربســته نشان میدهند، المدنی ساعاتی قبل از خروج، با پیراهنــی آبی رنگ و بــدون ریش وارد کنســولگری شــده اســت. با وجــود آنکه هنــگام خــروج بــه ریــش مصنوعــی و پوشــیدن لباسهای خاشــقجی متوسل میشــود اما همچنــان کفشهایــی را به پــا دارد که موقــع ورود به کنســولگری به پا داشــت. ایــن مقام ترکیــهای میگوید: «احتماال هنگامی که او داشته لباسهای خاشــقجی را بــر تــن میکــرده، لباسها همچنانگرمبودهاند».
تا لحظه نــگارش این گــزارش، هیچ منبعــی از آل ســعود ایــن تصاویــر را که سندی است علیه ادعای آل سعود مبنی بر اینکه قتــل او تعمدی نبــوده، تأیید یا تکذیــب نکرده اســت. المدنی که حدود یک دهــه از دیگــر اعضای تیــم 15 نفره بزرگتر اســت، به همراه شــخصی از در پشتیکنسولگریخارجمیشود. ■ عواقب روایت چندگانه
معمــای قتــل خاشــقجی تبدیــل بــه هزارتویی شــده کــه ظاهــراً نمیتوان برونرفتــی از آن پیــدا کــرد. در بحبوحــه تغییــر ســناریوهای مختلــف، برخــی رســانهها اعام کردند، جســد این منتقد آل ســعود در چمدانهایی سیاهرنگ از کنســولگری خارج شده اســت. در فقدان روایتی معتبر از سوی عربستان سعودی بازار اظهارنظرها و افشــاگریها و حدس و گمانهــا در پرونــده قتــل خاشــقجی داغ اســت. از روز گذشــته برخی رسانهها گــزارش دادند، یک دســتگاه خــودرو ون شــامگاه یکشــنبه در برابــر کنســولگری عربســتان در اســتانبول توقف کرده و سه چمدان مشکیرنگ به داخل ساختمان برده شده است که احتماالً جسد تکهتکه شــده این روزنامهنــگار منتقد اســت. اما تاکنــون مقامهــای ترکیه دربــاره صحت ایــن ادعا اظهارنظری نکردهاند. از ســوی دیگــر، برخی رســانهها میگوینــد یکی از مقامهای ترکیه اعام کرده پس از افشای کشته شــدن خاشــقجی در کنســولگری، خالدالفیصلامیرمکهکهراهیاستانبول شده بود، از شدت استیصال برای راضی کردن مقامهای آنکارا برایًفاش نکردن جزئیــات ایــن قتــل «تقریبا بــه التماس افتاده بودند».آنطور که رئیسجمهوری ترکیه از چنــد روز پیش وعده داده، امروز رسانههای جهان منتظر افشای جزئیات قتل خاشقجی هستند؛ جزئیاتی که شاید عکس دیــروز پیشدرآمد آن محســوب میشــود و میتوانــد ضمــن رد کــردن روایتهای آل ســعود، نقــاط مبهم این پرونده را روشن کند. ■ تســلیت پادشــاه، نمکپاشــی روی زخم خانواده خاشقجی
در حالــی که ناظران، جز بن ســلمان شخص دیگری را به عنوان مظنون قتل روزنامهنگار واشنگتنپســت نمیدانند، ملــک ســلمان بــن عبدالعزیــز پادشــاه عربســتان و ولیعهــدش در تماسهــای تلفنــی جداگانــهای با صاح خاشــقجی -پســر جمال خاشــقجی- کشــته شــدن پدرش را به او تســلیت گفتند. به گزارش خبرگــزاری رســمی عربســتان، آنهــا در ایــن گفتوگــوی تلفنی همــدردی خود را با خانواده خاشــقجی اعــام کردند اما خبــری از واکنش خانواده خاشــقجی به این تماس تلفنی منتشر نشده است.