چراتولیدمحتوایبومیبرایکودکاندرفضایمجازیجدیگرفتهنمیشود
نبود محتوای خوب داخلی برای کودکان در فضــای مجــازی یــک دغدغــه جدی محسوب میشود و در نظرسنجی که وزیر ارتباطــات در توئیتر انجام داد نیز نشــان میدهــد در کشــور کــودکان از محتواهای خارجــی بیشــتر از محتواهــای بومــی اســتفاده میکننــد. امــا چــرا خانوادهها و کــودکان اســتفاده از محتواهــای خارجی را به بومی ترجیح میدهند؟ مشــکالت پیش روی تولیدکنندگان محتوای کودک چیست و برای برون رفت از این اوضاع و ترغیب خانوادهها به استفاده از محتوای بومی کودک چه باید کرد؟ روزنامه ایران، به سراغ فعاالن و کارشناسان حوزه تولید محتوای کودک در فضای مجازی رفت و نظر آنان را در این باره جویا شد. ■ ایجــاد اکوسیســتم بــا ســرمایهگذاری اپراتورها
«تولید محتوای جذاب برای کودکان بسیار پرهزینه است و به سرمایهگذار نیاز دارد از ســوی دیگــر محتــوای مخصوص کــودکان بایــد دارای داســتان، طراحــی و شخصیتهای جذابی باشــد تا کودک را جذب کرده و با خود مأنوس کند.»
محســن مروجــی مدیرعامــل یکــی از شــرکتهای تولیــد محتوای کــودک با بیــان مطلب فــوق به «ایــران» گفت: در حــال حاضــر در تمام دنیا ســریهایی از انیمیشنها، بازیها و سریال و فیلمهای ســینمایی مخصــوص کــودکان ســاخته میشــود. بــه عبارتــی ابتــدا محصــول و محتــوای باکیفیــت و جذابــی ســاخته و وقتی کودک با آن مأنوس شد سریهای جدید آنها نیز طراحی و ساخته میشود. البته این نوع فعالیتها تنها به ســاخت فیلم و محتوا ختم نمیشــود، بلکه آنها بهســمت تولید کاال با شخصیتهای آن فیلم نیــز میرونــد، چرا کــه محصوالت جنبی شخصیت و فیلم را به ذهن کودک متبــادر میکنــد بنابراین عمــالً کودک با تمــام مجموعــه محصوالتــی کــه تولید میشود بهسمت محتوای خارجی تولید شده روی میآورد.
ایــن فعــال حــوزه تولیــد محتــوای کــودک معتقــد اســت شــرکتها، اپراتورهــا و مجموعههــای بزرگی مانند اپــل، گــوگل ...و کــه روزی تنهــا در زمینه دیوایسهــا ســرمایهگذاری میکردند به ســرمایهگذاری در زمینــه تولیــد محتــوا روی آوردهانــد، چــرا کــه آنهــا بــه ایــن نتیجه رســیدهاند که تولید محتــوا دارای درآمد بســیار باالتری نســبت به فروش دســتگاهها یا دیتای اینترنتی خام است. مروجــی بــا اشــاره به اینکــه در کشــور ما تنهــا چنــد شــرکت کوچــک خصوصــی و حمایتــی در زمینــه تولید محتــوا ورود کردهاند، گفت: این شــرکتهای کوچک تــوان مالــی باال و دیــد تجــاری ندارند به همیــن دلیل با فعالیت در ابعاد بســیار کوچــک اکوسیســتمی در زمینــه تولیــد محتــوای کودک بــه وجــود نمیآید. وی افــزود: اپراتورهــای کشــور هنــوز در حال خام فروشــی اینترنت و دیتا هستند و در نهایــت بر ســر ارائه بســتههای اینترنتی ارزانتر رقابت میکنند. این درحالی است کــه اپراتورهــای کشــور و ارائهدهنــدگان اینترنت ما نیز باید به سمت تولید محتوا برونــد و در زمینه تولید محتــوای کودک سرمایهگذاریکنند. ■ پاالیشونظارتبهجایفیلتر
ابوالفضــل محمــودی دیگــر فعــال حــوزه تولید محتوای کــودک نیز معتقد است صیانت از فضای مجازی کودک در اکثر کشــورهای دنیا دارای اهمیت باالیی است به همین دلیل روی تولید محتوای بومی و جلوگیری از مخاطرات در فضای مجازیکارمیکنند.
این پژوهشــگر حــوزه کــودکان با بیان اینکه فرصت اســتفاده از فضای مجازی بیشــتر از مخاطــرات آن اســت و فیلتــر و محدود کــردن کودکان راه حل مناســبی نیســت بــه «ایران» گفــت: در اروپــا برای جلوگیری از مخاطرات کودکان در فضای مجــازی به آمــوزش و فرهنگســازی روی آوردهاند و اولیــا و مربیان را با مخاطرات فضای مجازی آشنا میکنند، ما نیز باید بهصــورت جدی به ایــن دو مقولــه ورود کنیم. محمودی با اشــاره به قانونگذاری میگویــد: موضــوع مهــم دیگری کــه در اکثــر کشــورها بــه آن اهمیت ویــژه قائل شدهاند بحث تعریف مقررات و نظارت بــر محتــوای تولیــد شــده مخصــوص کــودکان اســت به همین دلیل اگر کســی اصــول را زیرپــا بگــذارد بــا جریمههــای ســنگینی روبهرو خواهد شــد. وی با بیان اینکــه تولید محتــوا در حوزه کــودک نیاز به مشــارکت وسیع نهادها با اســتفاده از توان بخش خصوصــی دارد، گفت: البته باید در این راســتا یکســری زیرســاخت و پلتفرمهایــی با تعــداد کاربران بــاال را در اختیار تولیدکننــدگان محتواهای داخلی قرار دهند بخصوص پلتفرم توزیع محتوا چــون متأســفانه هیچگونــه پلتفرمی در این زمینه وجود ندارد. از سوی دیگر باید تعرفه ترجیحی بــرای توزیع محتواهای کودک دراختیــار تولیدکنندگان محتوای کودک قــرار دهند دقیقاً همــان کاری که در خصوص استفاده محتوای داخلی در اســتفاده از دیتای اینترنتــی انجام دادند بایــد در حــوزه کودک نیز چنیــن اقدامی صورتبگیرد.
محمودی گفــت: موضوع مهم دیگر این است که باید اپراتورها در زمینه تولید محتــوا ورود کننــد، چرا که واقعاً ســودده است. سرمایهگذاری اپراتورها این زمینه را ایجــاد میکنــد تــا محتــوای بــا کیفیت بــرای کودکان طراحی و تولید شــود البته در این زمینه میتوان از محتواهای خوب خارجی نیز الگوبــرداری کرد، چرا که قرار نیست ما نیز در این مسیر چرخ را از ابتدا اختراع کنیــم. این فعــال تولید محتوای کودک در ادامه خواســتار ایجاد ســازمان مشــخص برای تولید محتوای کودک در کشورشدوگفت:درعمومکشورهانهادی بهنام وجود دارد. ایــن در حالی اســت که در کشــور ما سازمانهای مختلفی وجود دارد که همه بهصــورت جزیــرهای فعالیــت میکنند و هیــچ اتفاق نظری نیز بیــن آنها وهیچ نقشــه جامعی برای صیانــت از کودک و حمایت از فعاالن تولید محتوای کودک وجود ندارد. ■ تولید محتــوای جذاب با داســتانهای غنی
عمــاد رحمانــی، بازیســاز نیز معتقد است محتواهای تولید شده در کشورهای خارجی متناســب با سن و دارای کیفیت باالیی اســت از اینرو کودکان محتواهای خارجی را به بومی ترجیح میدهند.
رحمانی گفت: از آنجایی تولید محتوا بــرای کــودک هزینــه بــر اســت از ایــنرو تولیدکننــدگان به طراحی و ســاخت آثار ساده روی میآورند که برای کودکان نسل کنونــی جذابیت نــدارد. کــودک امروزی برخالفنسلقدیمیباوجودمحتواهای جــذاب با یــک انیمیشــن، بــازی و ویدئو ساده راضی نمیشود. این فعال گیم در ادامه افزود: باید کودکان را با محصوالت قــوی آن هــم بــا قصههــای غنــی ایرانی تغذیه کرد، چرا که دیگر زمان تهیه تولید محتوا بــرای کودکان با کمتریــن هزینه و بسیار ساده گذشته است و با داستانهای ضعیف نمیتوان کودکان را جذب کرد.
وی بــا بیــان اینکــه مــا خــود تجربــه تولیــد بــازی موزیکالــی بــا قصه غنــی از داســتانهای ایرانی داریم که بســیار هم پرفــروش بود بــه «ایــران» گفــت: تولید محتوا باید مناســب سن کودک باشد و با سرمایهگذاری و تبلیغات باال تولید شود. باید با تولید محتوای مناســب مخاطبان را با خود همراه کنیم. کودکان نیاز به یک اکوسیســتم و محیط و محتــوای پاالیش شده دارند. باید مسئوالن بدانند با ایجاد محدودیت و فیلترینــگ نمیتوان مانع از دسترســی کــودکان به محتــوا و فضای مجازی شد.
عباس منصورنژاد کارشــناس فضای مجــازی بــا بیــان اینکــه تولیــد محتــوای خارجــی در تمــام حوزههــا بخصــوص حــوزه کودک انیمیشــن، بازی بســیار باال اســت، گفــت: از آنجایــی کــه محتواهای آنهــا دارای کیفیــت بــاال اســت بنابراین کــودکان ما نیز از آنها اســتقبال میکنند. این کارشــناس فضای مجازی با اشاره به اینکــه محتواهــای متنی خوبــی در حوزه کــودک در کشــور تولیــد میشــود، افزود: ولــی از آنجایــی که کودک بیشــتر بصری اســت به همیــن دلیل خانوادههــا نیز به ســمت استفاده از محتواهای انیمیشن و ویدئــو و بازیهای جذاب که براحتی هم در فضای مجازی در دسترس است برای کودکان خود میروند.
منصورنژاد معتقد است چرخه تولید و توزیــع محتواهــای خارجــی بخصوص درامریکا بســیار گســترده اســت و همین گستردگی موجب شده است محتواهای تولیــد آنهــا در دســترس عمــوم مــردم جهان قرار بگیرند و برای آنها ســوددهی داشــته باشــد. به هرحال با تمامی موارد یــاد شــده بایــد گفــت وزارت ارتباطــات بــا تدوین ســند حمایــت و برنامــه اقدام توســعه خدمات فضای مجــازی کودک و نوجوان بهدنبــال اجرای طرح اینترنت کودک اســت. خســرو ســلجوقی مجری این ســند دربــاره طرح اینترنــت کودکان در گفتوگو با یکی از خبرگزاریها گفت: طرحی با عنوان سما(ســالم، مناســب و ایمن) چند وقتی است که راهاندازی و در دســترس قرار دارد و والدین میتوانند از مزایای این طرح برای کودکان و نوجوانان خود بهرهمند شــوند. ســلجوقی بــا بیان اینکــه در طرح ســما تالش شــده تا روی محتــوا تمرکز شــود و اطالعاتی مناســب سن آنها در دســترس کودکان قرار گیرد، افــزود: متأســفانه درحالیکــه ایــن طرح مدتــی اســت توســط بخــش خصوصی اجرایــی شــده، اما در حــال حاضر میزان استفاده از آن در حدود صفر است و عدم اطالعرسانی مناسب از سوی صداوسیما بــرای معرفــی ایــن طــرح و درخواســت هزینه، از مهمترین دالیل استقبال اندک از آن است.
سلجوقی افزود: هدف طرح اینترنت کــودک ردهبنــدی ســنی بــرای محتــوای فضای مجازی است و درتالش هستیم تا آن را بهگونهای توسعه دهیم که کودکان و نوجوانــان بــا توجــه بــه رده ســنی بــه اطالعات مناســب خود دسترسی داشته باشند.