مبارزهباپولشوییراسیاسینکنیم
داوود ســوری، اقتصــاددان و عضو هیأت علمی مؤسســه عالی آموزش بانکداری اســت. او معتقــد اســت کــه پولشــویی، مســألهای مســلم در اقتصاد هر کشوری است و به جز تصویب قوانین، راهی برای مبارزه با آن وجود ندارد. بــه نظــر شــما پولشــویی در ایــران ً واقعا، حقیقتدارد؟ درباره اینکه پولشویی هست، باید بگویم که مســلماً هســت. بعید میدانم جایی در دنیا داشــته باشــیم که در آن پولشویی وجودنداشتهباشد.امامسألهمهمشدت پولشــویی اســت. در هر کشــوری که ســاز و کاری بــرای مبارزه با پولشــویی نداشــته باشــیم، شــدت آن هــم بیشــتر اســت. با توجه به همین گزارههای ســاده میتوان نتیجه گرفت که پولشــویی در ایران هم با شــدت جریان دارد. البته نمیدانم عدد و رقــم آن در ایــران بــه چه میزان اســت، ولیبراحتیمیتواندیدکهفعالیتهای زیادی در ایران با پولشویی انجام میشود. ما در منطقهای هستیم که شاهراه قاچاق مواد مخدر است. جایی است که خیلی از پولها باید به نوعی در آن شسته شود و ما هم قوانینمان زیاد محکم نیســت. پس طبیعی است که در ایران انجام بگیرد. درکشورهایدیگردنیاچطور؟ پولشــویی در همه جای دنیا هســت ولی مسألهاصلی،محکمبودناجرایقوانین است. به همین خاطر براحتی نمیتوان بقیــه کشــورهای دنیــا را با ایران مقایســه کــرد. دالیل مختلفی هم بــرای آن وجود دارد. زیرساختهای مبادله و پرداخت ما چندانپیشرفتهنیست.خیلیازمبادالت مــا بایــد نقــد انجام شــود و ایــن خودش حفره بزرگی را در نظامهای پرداختمان ایجاد میکند. خیلی اوقات میشــنویم و با افتخار مطرح میکنیم که فردی کیفی پیدا کرده که در آن یک میلیارد پول بوده و آن را پس داده است. عملکرد فرد خیلی درست بوده ولی اینکه فردی یک میلیارد پــول وطا را در کیفــی حمل میکند و آن را گــم هــم میکند، خــودش یک ســؤال بزرگ است. این کوچکترین شواهد عینی است که برای حدس و گمان زدن درباره پولشــویی در ایران وجود دارد. به هر حال تمام برآوردها نشان میدهد که پولشویی یــک واقعیــت اســت و انــکار آن هیــچ توجیهیندارد. چه کســانی از پولشویی نفع میبرند و این نفعآنهاچگونهرقممیخورد؟ کســانی که منبع مالی به دست میآورند کــه تمیــز نیســت و میخواهند آنهــا را با منابع تمیــز دیگران قاطی کننــد و رد آن را گــم کننــد، بحــث پولشــویی را دنبــال میکننــد. آنهــا میتوانند ایــن کار را برای فرار مالیاتی انجام دهند، برای خروج ارز از کشور یا هر کار دیگری. هیچ حــزب و جریانــی پولشــویی را تأیید نمیکنــد و همــه مخالــف آن هســتند. با وجود این چرا در برابر انجام اقدامات ضد پولشوییمقاومتوجوددارد؟ مســأله آن اســت که به خیلی از مباحث مــا جنبــه سیاســی داده میشــود و جنبه اقتصــادی و حتــی اجتماعــی آن خیلــی اوقــات در نظــر گرفتــه نمیشــود. افــراد ممکــن اســت بــا خیلــی چیزهــا موافق باشند ولی در جناحبندی نظرشان عوض میشــود. رقابتهــای سیاســی در قالب تصمیم گیریها خود را نشان میدهند و همین میشود که مسأله ساده اقتصادی مثل مقابله با پولشــویی، بــه یک جریان پیچیدهسیاسیتبدیلمیشود. میتوان گفت کســانی کــه برای تصویب قانون مبارزه با پولشــویی جوسازی منفی میکننــد، نفعشــان در وجــود داشــتن پولشوییاست؟ میشــود ایــن حــدس را زد ولــی صحبت کــردن از آن بــدون مدرک ســخت اســت. اما باالخره گمانهای اســت کــه با توجه به فضایایرانمیتوانگفتبله،وجوددارد. باتوجهبهتحریمها،گفتهمیشودکهایران بهشت پولشــویی میشود. بهنظر شما آیا چنینچیزیمحتملاست؟ بعیــد میدانــم فضایی شــکل بگیرد که بتــوان از آن تعریف بهشــت پولشــویی را داشــت. چون کــه ارتباطــات مالــی مــا با دنیا ســخت و مشــکل اســت و ارتباطات مشــروع و درســتمان را هــم با مشــکل انجام میدهیم. اما به هر حال با شرایط تحریم، انجام دادن برخی از کارها سخت اســت و ممکن اســت مقداری پولشویی اجتنابناپذیرباشد. چــه راهکارهایی برای مبارزه با پولشــویی وجود دارد؟ ما در شــرایط عــادی نیســتیم و بهخاطر همین شــرایط، انجام کارهایی برای دور زدن تحریم اجتنابناپذیر اســت. ولی به جــز این مســائل، اگر قوانیــن را بپذیریم، تنها راهکار ما اجرای قوانین است. همین قانونهایــی کــه االن بحــث آن مطــرح میشود، اگر تصویب شود و بانک مرکزی در قالب آن بتواند بر نقل و انتقال پولها نظارت داشــته باشــد، مبارزه با پولشویی انجاممیشود.