نمایشگاهنداشتههایمانرابرگزارکنیم
در گفتوگو با رئیس انجمن صنایع همگن و قطعات خودرو مطرح شد
تحریمهــای ایــن دوره بــا دوره گذشــته تفاوتهــای زیــادی دارد کــه اکنــون صنعت خودروســازی و قطعهســازی با چالشهــای جدی روبــهرو شــدهاند. در آن ســالها یعنی اوج تحریم(ســال 1۹) قیمــت خودرو فاصله 10 الی 12 میلیون تومــان بــا کارخانــه داشــت ولــی در این دوره قیمت خــودرو جهش 70 میلیون تومانــی دارد و معلوم نیســت چه زمان رشــد قیمت متوقف میشــود. در مورد تفاوتهــای تحریــم و اصطــالح خــود تحریمیکهاینروزهااززبانصنعتگران باب شــده اســت بــا محمد رضــا نجفی منــش رئیــس انجمــن صنایــع همگن و قطعــات خــودرو گفتوگویــی انجــام دادیم که در ادامه میآید:
تحریمهــای ایــن دوره صنعــت خودرو بــا دوره گذشــته چه تفاوتهایــی دارد که اکنون صنعــت خــودرو و قطعهســازی زمینگیرشدهاست؟ ایــن دوره از تحریــم بــا دوره گذشــته تفاوتهــای زیادی کرده اســت. در دوره اول، مــا مشــکالت داخلــی نداشــتیم و سیاســتگذاران این صنعــت را همراهی میکردنــد ولــی در دوره جدیــد عــالوه بــر تحریــم بینالمللــی شــاهد تحریم داخلی هم هستیم. بارها این موضوع را هشــدار دادهایم اما هیچ کس صدای ما را نمیشــنود. مردم به خاطر وضعیت تولید خودرو و قیمتها از قطعه سازان و خودروسازان گالیه دارند اما این صنعت با شــرایط موجود و فشــارهایی که بر آن وارد شده است، چه کاری میتواند انجام دهــد. مرتب جلــوی پای خودروســازان و قطعه ســازان ســنگاندازی میشــود و هیچ مجموعــهای در کنار ایــن گروه از صنعت کشــور نیســت. اگر در ایــن دوره ماننــد گذشــته سیاســتگذاران در کنــار صنایع بودند، صنعت خودرو به بحران نزدیکنمیشد. در آن زمــان بــرای تأمیــن ارز چــه کاری انجاممیدادید؟ در ســالهای 0۹ و 1۹ تخصیص ارز بسیار راحتتــر بــود و گروههــای صنعتــی و تولیدیبراحتیمیتوانستندارزموردنیاز خود را تأمین کنند. اما در این دوره تأمین ارز، عذاب عظیم ما شده است. از مرحله ثبت ســفارش تــا تأییــد آن بایــد ازچند مرحله وزارت صنعت که بسیار طوالنی، زمــان بــر و نفــس گیــر اســت بگذریــم و بعد از آن به ســختترین مرحله یعنی بانــک مرکزی میرســیم. دریافــت ارز از این مجموعه یکی از چالشهای اصلی بخش تولید اســت که متأسفانه با وجود تمام تذکرات و حتی خط و نشان رئیس جمهوری درســت نشده است. اخیراً نیز بــا آنکــه از تمــام موانــع وزارت صنعت عبــور کــرده ایم، بانــک مرکزی اســناد را باطــل کــرد و همه مــا مجبور شــدیم به مرحلــه اول یعنــی مرحلــه درخواســت اولیــه برویــم. بانــک مرکــزی دلیــل این مخالفت را اعالم نکرده اســت و در برابر تمام سؤالها سکوت میکند. در جلســهای که با اعضای اتاق بازرگانی برگزار شــد، بانک مرکزی اعالم کرد که با صنعت خودرو و قطعه ســازی همکاری میکند تــا رونــد تخصیص ارز ســرعت گیرد، ولی چــرا این حمایتها عملیاتی نشد؟ مدیران در جلســات رســمی وعدههای مختلفــی میدهنــد امــا در عمــل هیچکــدام را عملیاتی نمیکنند و حتی جوابــی هم بــه ما نمیدهنــد. این رفتار دو گانــه بخشــی از خود تحریمی اســت کــه صنایــع از آن صحبــت میکننــد. مشــکل دیگری که اکنون قطعه ســازان و خودروســازان بــا آن روبــهرو هســتند برگشــت پــول خریدهــای اعتبــاری با 3 برابــر قیمــت اســت. خیلــی از واحدهــا بــه علــت ارتباطــی که داشــتند نســبت بــه خریــد مــواد اولیــه و قطعــات اقدام کردند و قرار بود مانند ســنوات گذشــته در مدت یکســال پول را پــس بدهند اما با صعودی شدن قیمت ارز، اکنون آنها مجبورند با ارز نیما بازپرداخت را انجام دهند حال افزایش سه برابری قیمتها برای خودروسازان و قطعه سازان امکان پذیر نیســت و به همین جهت گفتهایم این صنعــت به شــرکتهای خارجی 2 میلیــارد دالر بدهــی دارد. وقتــی قطعه ســاز با قیمت گذشــته محصول خود را فروخته بازپرداختش باید چگونه باشد. لذا یکی از خواســتههای ما این است که ارز آنها با نرخ روز که خرید کردند تسویه شود. ما 3300 قطعه و 1530 قطعه ساز داریم حال اگر بــه این حوزه بیش ازاین بیتوجهی شود، معلوم نیست صنعت خــودرو قــرار اســت چگونــه خودروهای خود را تجاری کند. تحریم ایــن دوره با دوره گذشــته باعث کاهش تولید خودرو شــد اما در این دوره فرآیند نزولی با ســرعت بیشــتری دنبال میشــود. علت ســرعت کاهــش تولید چیست؟ ســال 0۹ میــزان تولیــد خــودرو بــه یک میلیون و 600 هزار دســتگاه رسید، سال 1۹ این عدد به 0۹۹ هزار دستگاه و در سال 2۹ به کمتر از 500 هزار دســتگاه رســید. بعــد از ورود محمدرضــا نعمــتزاده وزیر اســبق صنعت، معــدن و تجارت، تولید خودرو در مســیر احیــا قرار گرفت. بهگونــهای که در ســال 3۹ میــزان تولید خودرو به 730 هزار دستگاه رسید و سال بعد از آن به رقم تولید 00۹ هزار دستگاه رســیدیم. ســال 5۹ هــم یــک میلیــون دستگاه خودرو و سال گذشته نزدیک به یک میلیون و 500 هزار دســتگاه خودرو تولیدشد.لذاتوانستیمباسرعتکاهش را جبــران کنیم. اما در این دوره تحریم و در اولین سال تحریم تولید روزانه خودرو از 2500 دستگاه به 600 الی 700 دستگاه رسیده است. این عدد نشان میدهد که تحریم تأثیر بیشتری بر صنعت خودرو گذاشــته است ولی بدون شک بیشترین تأثیر ناشی از تحریم داخلی است. سؤال فعــاالن صنعت قطعه و خودروســازی این است چرا در آن دوره وزارت صنعت و ســایر مجموعهها همکاری میکردند ولی در تحریم جدید مســئوالن داخلی همکاریندارند. در ســالهای 90 و 91 اوج تحریم صنعت خــودرو آیــا بســته ارزی بــرای این بخش دیدهشدهبود؟ صنعتخودرو درقالبهیچبستهارزی نبود. تنها ارز آزاد و دولتی وجود داشت. با هر دو روش میتوانستیم با چین و کره همکاری کنیم. ولی در شرایط فعلی ارز نیما و ســنا کمکــی نکرده اســت چرا که رسیدن به آنها بسیار سخت است. اکنون امکان همکاری با چیــن و کره را نداریم ولــی بــا اصــالح فرآیند تخصیــص ارز و و اصــالح قیمت ارز میتوان مشــکالت این صنعــت را حل کرد. البته نمیتوان راههایــی کــه وجــود دارد را اعــالم کــرد. امریــکا در حــال تعقیــب فعالیتهای اقتصــادی ما اســت و بــه همین جهت نباید جار و جنجال کرد. بــرای اینکــه وضعیت صنعــت خودرو بهبود پیــدا کند چــه راهــکاری را توصیه میکنید؟ اول از همــه امیدواریــم شــورای سیاســتگذاری خــودرو احیــا شــود و وزیــر صنعــت شــنونده صحبتهــای کارشناسی باشد. دوم آنکه نمایشگاهی از نداشــته هایمــان در صنعــت خودرو برگــزار کنیــم و در ایــن نمایشــگاه از شــرکتهای دانش بنیان و دانشــگاهها بخواهیم که گوشــهای از تأمین قطعات را بگیرند. با این اتفاق حداقل 10 میلیارد دالر صرفهجویی ارزی خواهیم داشــت. اکنون میزان ارزبری صنعت خودرو 25 میلیارد دالر است. در این دوره ســطح همکاری شرکتهای خارجیباایرانبهتراستیادورهقبل؟ در این دوره شرایط بسیار سختتر شده است و شــرکتهای خودروساز و قطعه سازحاضربههیچنوعهمکارینیستند. در دوره قبــل رنو از امریــکا مجوز گرفت و در ایــران مانــد ولی در ایــن دوره حتی رنــو هم از ایران رفــت و اکنون نمیتوان کاری انجــام داد. تحریــم ایــن دوره بــا وجــود اینکه اروپاییها میگویند با ایران همــکاری خواهند داشــت خیلــی بدتر است.
در سالهای 90 و 91 تخصیص ارز بسیار راحتتر بود و گروههای صنعتی و تولیدیبراحتیمیتوانستندارزموردنیازخودراتأمینکنند.امادرایندوره تأمین ارز، عذاب عظیم ما شده است نمایشگاهی از نداشته هایمان در صنعت خودرو باید برگزار کنیم و در این نمایشگاه از شرکتهای دانش بنیان و دانشــگاهها بخواهیم که گوشهای از تأمین قطعــات را بگیرند. با این اتفاق حداقل 10 میلیــارد دالر صرفهجویی ارزی خواهیم داشت در اولین ســال تحریم تولید روزانه خودرو از 2500 دســتگاه به 600 الی 700 دستگاه رســیده اســت. این عدد نشــان میدهد که تحریم تأثیر بیشتری بر صنعتخودروگذاشتهاست