نگاهی به شماره بیست و دوم روزنامه وقایع اتفاقیه

«در باب آب دارالخافه طهران حقابه از چند جا دارد و یک نهر معمول نیست. زیرا که اگر همیشه از یک محل باشد زراعت و باغهای آن محل خشک و بیآب میماند. چند وقت پیش از این،01 شـــبانه روز آب از دربند تجریش که حقابه از قدیم داشتند به شهر آوردند و بعد از آن چهار شبانهروز هم از نهر شاهی آوردند و به جهت ماه مبارک رمضان بنا بود که از درکه و اوین آب بیاورند چون که دیدند آب آنجا هم کم اســـت و آن قدر پرزور نیســـت که به شـــهر برسد و کفایت کند، آب رودخانه کرج را از همان نهر شـــاهی به شهر آوردند سمت دروازه شمیران و بعضی محات دیگر آن اطراف سیراب شدند…» فکر ســـیراب کردن پایتخت بـــا آب رودخانه کرج ایدهای بـــود که برای اولین بار امیرکبیر آن را مطرح کرد و چند ماه پیش از آنکه حکم برکناریش توســـط شاه 12ســـاله قاجار امضا شود آن طور که گزارشـــش را در نمره بیست و دوم روزنامه وقایع اتفاقیه نوشـــته شـــده در تیرماه ســـال 1230 شمسی سرانجام به تهران میرســـد. روزنامهای که در این شـــماره قرار است با هم مرور کنیم، نمره بیســـتودوم روزنامه وقایعاتفاقیه در روز پنجشـــنبه ســـوم ماه رمضان 1267 برابر با 11 تیر 0321شمســـی منتشـــر شده اســـت. در کنار لوگوی مجله آمده اســـت: «هر کس در تهران طالب این روزنامهها باشـــد در بازار در دکان میرسید کاظم بلورفروش فروخته میشود.» این شـــماره روزنامه بهدلیل آغاز ماه مبارک رمضان خبر خاصی در دارالخافه نیست. به نوشته گزارشگر: «به جهت اینکه روزها بلند و عین گرمای تموز است و ضعف و عطش به روزه داران تأثیر مینماید تا قریب به ظهر مردم در منازل خود به اســـتراحت مشـــغولند و از ظهر تا عصر در مساجد به عبادت قیام دارند و از عصـــر تا غـــروب آفتاب به جهت مشـــغولیت در امامزاده زیـــد جنب بازار و کاروانســـرای اتابکیه که کسبه اسباب و ظروف و قطعات چیدهاند به داد و ستد و تفرج به شام میرسانند. قرار است که در این ماه از شب تا صبح قراول مانع عبور مردم نباشد و در نزدیکی امامزاده زید و چند جای دیگر که جمعیت زیاد خواهد شد قراول و گزمه که الزمه نظم است گذاشته شده.» خبر بعدی خبر گم شدن جعبه جواهری در یکی از حرمهای بزرگ دارالخافه اســـت. در گزارش روزنامه آمده که بعد از تجسس مشخص میشود که مظنون زنی دالل اســـت که به آنجا رفت و آمد داشته اســـت: «چند روز تهدیدات زبانی کردنـــد تا اینکـــه به نزد دخترش فرســـتاد و جعبه مزبور را ســـر مهـــر به حاجی صادقخان سقاباشـــی داده بود که به حضور نواب شاهزاده بهرام میرزا آورده و شـــفاعت او را نماید. بعد از پیدا شدن جواهر مزبور چون از اهل حرمخانه دیگر هم که ســـابقاً این زن در آنجا گیس سفید بود بعضی چیزها کم شده و با او ادعا دارند.به هرحال زن مزبوره به آقا زینالعابدین نایب فراشـــخانه سپرده شد که بعد از گرفتن اسباب مسروقه حکم دیوانی در باب سارقه جاری شود.» نکته جالب در ادامه این خبرها اخباری از عروســـیهایی است که در دارالخافه ثبت شـــده است. براســـاس گزارشهای این شـــماره از روزنامه پیش از آغاز ماه رمضان سه نفر در عودالجان یک نفر در چال میدان و سه نفر در بازار و سنگلج ازدواج شان را به دارالحکومه ثبت کردهاند. در ادامه اخبار دارالخافه اخباری هم از نرخ اجناس میخوانیم که خبر از پایین بودن ارزاق عمومی بخصوص یخ است. بخصوص که به نظر میرسد تابستان بسیار گرمی پیش روی تهرانیها بوده است. در اخبار سایر جاهای مملکت خبری از زلزله مشهد میخوانیم که با اینکه شدید بوده اما خرابی زیادی نداشته است و فقط یک نفر شیپورچی در صحن کهنه که آجری از باالی در به ســـرش خورده است. اما در این زلزله قوچان آسیب زیادی دیده است. در ادامـــه اخبار، خبرهایی از آبلهکوبی در شـــهرهای ایران آمده اســـت از جمله کربایـــی نورمحمد کـــه 300-400 نفـــر را در مازنـــدران آبله کوبی کرده اســـت: «میرزاابوالقاســـم آبله کوب که مأمور توقف گیان شـــده بود از قراریکه نوشـــته بودنـــد مأمور آبلهکوبی اطفـــال بوده و در روز اول اهل آنجـــا احتراز از این معنی داشتهاند. بعد از آنکه به وضوح مشخص شد که این آبلهکوبی بسیار مفید است تمامی اهل شهر در کمال رغبت و میل اطفال خود را میآوردند و آبله میکوبند و در مـــدت 15 روز زیـــاده از 60 نفر اطفـــال را آبله کوبیدهاند که همگی صحیح و سالم آبله در آورده و خوب شدهاند.» از اخبار خارجی در این شـــماره روزنامه هم خبری از انگلستان است که عمارت بلوری که در بیرون شـــهر لندن به جهت گذاشتن نمونه اجناس کل دنیا ساخته بودند باز شده بود و خود پادشاه انگلیس با اساس و جال رسمیه به آنجا تشریف آوردهاند.