تعطیلیاقتصاددربازاراحزاب

پرونده«ایران » درباره مناسبات نظام حزبی و سیاستگذاریهای اقتصادی

همراه با مطالبی از یحیی آل اسحاق، اکبر ترکان، لطفعلی بخشی، فریدون مجلسی ، حمیدرضا ترقی، محمود جامساز و احمد حاتمی یزد

در دنیــا احــزاب اقتصادی هــر کدام یک رنــگ را بــرای خــود برگزیدهانــد و با آن میــزان تعــادل و تنــدروی خود را نشــان میدهنــد. ایــن رنــگ در واقــع هویــت احــزاب را نشــان میدهــد و در هنــگام برگزاری انتخابات این رنگها بیشــتر بر ســر در احــزاب خودنمایــی میکنند. در ایران احزاب نیز رنگهایی برای خود در نظر گرفتهاند. به نظر میرسد با توجه به شرایط اقتصادی کشــور انتخابات آینده انتخــاب بیــن مکاتــب اقتصادی باشــد نــه رویکردهــای سیاســی. در ایــن میــان رقابت دو مکتب اقتصادی چپ گرایانه و راست گرایانه بیشتر خواهد بود. در دنیــا احــزاب محافظــه کار عمومــاً از رنــگ آبــی یــا مشــکیًاســتفاده میکننــد. صورتــی معمــوال نشــانگر سوسیالیســتهای معتــدل اســت. زرد اغلــب بــرای لیبرالهــای کالســیک اســتفاده میشــود، از آنجا کــه زرد رنگ طال است حاکی از استانداردهای طالیی ایــن احــزاب و اندیشــه هایشــان اســت. قرمز هم معموالً به احزاب کمونیســت یا سوسیالیســت اشاره دارد. شاید به این ســبب قرمز را انتخاب کردهاند که شور و هیجان بر تفکر آنان بیشتر غلبه دارد. سبز؛ رنگ احزاب سبز، احزاب اسالمگرا و احــزاب جمهوریخــواه ایرلنــدی اســت. نارنجــی بعضــی مواقــع اشــاره بــه ناسیونالیســتها دارد نظیــر هلنــدو وفــاداران اولســتر در ایرلنــد شــمالی؛ نارنجــی همچنیــن میتوانــد اشــاره بــه اصالحــات نیــز داشــته باشــد مانند اوکراین. در گذشته بنفش رنگ وفاداری درنظر گرفته میشــد (مانند ســفید) اما امروزه بیشــتر بــرای احزاب فمینیســت بــه کار بــرده میشــود. رنــگ ســفید نیز امروزه بــا ناسیونالیســتها پیونــد دارد. حزب بنفش نیــز به نوعی حزب فرضی دانشــگاهی در ایــاالت متحــده در نظــر گرفته میشــود کــه حزبی مرکــزی میان دو حــزب اصلــی این کشــور اســت (چرا کــه رنــگ بنفش تلفیقــی اســت از رنگ دو حــزب اصلی این کشــور؛ قرمز و آبی) و همچنیــن بهعنــوان احــزاب بشــدت آرمــان گرایانه صلح و عشــق نیز در نظر گرفته میشود (رنگ سبز نیز کارویژهای را دارد). ســیاه عمومــاً رنــگ احــزاب فاشیســت در نظــر گرفتــه میشــود و به زمــان بنیتــو موســولینی و رنــگ پیراهن مشــکی وی بــر میگردد ولــی همچنین ایــن رنــگ بــه آنارشیســم هــم ارتبــاط مییابد. به گونه مشــابه، قهــوهای نیز با نازیسم در ارتباط است و به حزب نازی و یونیفورمهای قهوهای آنها بازمیگردد. رنــگ حــزب، آنجــا فایــده و اهمیــت بســیار مییابــد کــه بیســوادی در میان رأیدهندگان شایع باشــد، در این مورد، رأیدهنــدگان میتواننــد بــا بــه خاطــر ســپردن رنــگ حــزب مطبــوع خــود بــه نامزدهــای آن رأی دهند. مــورد دیگری کــه رنگ حــزب به گونــهای مفیــد مورد اســتفاده قــرار میگیــرد وقتی اســت که میــان احــزاب مختلــف ائتــالف و اتحاد صــورت میپذیــرد؛ بــرای مثــال بنفش حاکی از متحدین رنگ قرمز و آبی است، یا متحدین قرمز و سبز و مثالهایی دیگر از این دســت که در طــول انتخابات دنیا موارد متعددی دارد و همیشــه با نشــان دادن ساده رنگها در کنار یکدیگر از این اتحاد و ائتالف خبر دادهاند. طرح رنگها در سیاســت ایاالت متحده از اســتانداردهای بینالمللی منشــعب شدهاســت. از ســال ۲000 رنــگ قرمــز تبدیــل بــه رنگ جناج راســت یــا همان حــزب جمهوریخــواه شــده و رنــگ آبی نشــان از جنــاح چپ یا حــزب دموکرات دارد. با وجود این، بر خالف رنگ احزاب در دیگر کشــورها، احزاب امریکایی خود ایــن رنگهــا را انتخــاب نکردهاند، بلکه ایــن رنگهــا در رســانهها در انتخابــات ســال ۲000 و توســط خبرنــگاران بــرای ایــن دو حزب در نظر گرفته شــد. قبل از انتخابــات ســال ۲000 در هــر انتخابــات ریاســت جمهــوری رســانهها اعــالم میکردنــد که چه رنگی مربــوط به کدام نامزد و حزب است. این چرخه تعویض رنگها تا سال ۲000 ادامه یافت تا اینکه رنگهای مطرح شــده در این انتخابات مورد قبول و توجه عام واقع شــد و برای عدم بروز ســردرگمی دیگــر این رنگها برای همیشــه بــرای این احــزاب در نظر گرفته میشوند. نماد احزاب سوسیالیستی عموماً مشتی اســت کــه یــک رز را دربــر گرفتهاســت. احــزاب کمونیســت عمومــاً از چکــش اســتفاده میکننــد تــا نمایانگــر کارگران باشــد یــا از داس بــرای نشــان دادن کشــاورزان بهــره میجوینــد یــا اینکــه «چکــش و داس» را بــرای اشــاره بــه «کارگــران و کشــاورزان» در نمادهــای خویش به کار میبرند.