بیتوجهیبهظرافتهایاستیضاح

بــه نظر میرســد که جناح تندرو مجلــس کار چندانی بــه واقعیــات و تبعــات ملــی و حتی جناحــی کارهای خودشــان ندارند و همچنان چشمان خود را بستهاند و به هر چیزی متوســل میشوند تا حملهای به دولت کننــد. نمونــه روشــن آن اســتیضاح آقــای ظریــف به عنــوان وزیر امــور خارجه اســت. آنان که هــر روزحرفهای عجیــب و غریب میزننــد، گاه از 2 هزار و 500 گرین کارت سفارشــی ســخن میگویند و چپ و راســت اتهامات مشــابه را ردیــف میکنند و هیچ کس هم نیســت که از آنان حسابکشــی کند، اکنون و به خیال خود توانســتهاند محملــی را برای حمله بــه وزارت خارجــه و سیاســت خارجی کشــور پیدا کنند. ولی کیســت که نداند همه این اقدامات ناشــی از کینه آنان نســبت به برجام اســت و گمان میرود که شعله کینههای برجام هیچگاه در دل این جماعت خاموش نخواهد شد. ولی چرا این استیضاح فاقد ظرافتهای سیاسی الزم است؟ تقریبــاً از ابتدای انقالب تاکنون سیاســت خارجی کشــور کمابیش مورد تأیید اکثریــت قاطــع مردم بوده اســت. هیچ نظرســنجی معتبری نیســت که این سیاســت را در ذهن اکثریــت جامعه و مردم با تردید مواجــه کند. این اتفاق نظــر نســبی در شــرایطی رخ مــیداد که مردم بــه طور معمــول از حوزههای اقتصــادی و اجتماعی نارضایتی فراوانی ابراز میداشــتند. علت این نگاه به نسبت روشــن است. از یک سو سیاســت خارجی کمابیش فراتر از مناقشات جناحی تصمیمگیری میشــد و نیروهای سیاســی نیز سعی میکردند که در این وادی به رقابت خطرناک و خالف منافع ملی وارد نشــوند. ولی از ســوی دیگــر سیاســت خارجــی و وزیــر خارجه نماینــده منافع کشــور در برابر ســایر کشــورها است و مردم نیز متوجه هســتند که موفقیت یک سیاست خارجی، تا حدی متأثر از میزان حمایتی است که مردم از آن میکنند. بنابراین وزرای خارجه کشور به طور معمول حداقل در زمان وزارت خود تا حد ممکن مورد احترام مجلس و افکار عمومی نیز بودهاند و همیشه سعی میشد که حرمت آنان حفظ شود نه به واسطه شخص خودشان بلکه به دلیل جایگاه حقوقی آنان و ایفای نقش نمایندگی کشور در برابر بیگانگان. ولــی تندروهــای مجلــس برخــالف ایــن ســنت پســندیده، همــه حریمها را شکســتند، چه در مجلس پیش و چه در این مجلس و بیشــترین هجوم را به وزیــر خارجه کردند و کار را به توهین و فحاشــی نیز کشــاندند و حتی کار را به جایــی رســاندند که ظریــف را عصبانی کردنــد. اکنون نیز در ادامــه آن ماجرا طرح استیضاح وی را ارائه کردهاند، در حالی که میدانند دو فراکسیون اصلی مجلس یعنی امید و اصولگرایان میانهرو که اکثریت بســیار قاطعی دارند با این کار مخالف هســتند و این اســتیضاح به طور قطع شکست خواهد خورد. بنابراین از شکســت چه نتیجهای حاصل میشود؟ آیا آنان فقط میخواهند برخی مطالب را بگویند؟ هم اکنون هم هرچه میخواهند میتوانند بگویند و کســی هم از آنان ســوالی نمیکنــد و در نتیجه حرف جدیــدی نخواهند زد. طبیعی اســت کــه مجلس با اکثریت قاطع اســتیضاح را رد میکنــد و این به منزلــه رد کلیــه ادعاهــای آنان اســت. آیــا از درک ایــن ماجرای ســاده عاجز هســتند؟ به طور قطع متوجه میشــوند، ولی آنان به نفس ایجاد مشــکل در روابط میان دولت و مجلس فکر میکنند و کاری به نتایج دیگر اقدامات خود ندارند. نکتــه دیگــری کــه اســتیضاحکنندگان بخوبــی میداننــد و خود را بــه غفلت میزننــد، وضعیــت دو طــرف از حیــث مســئولیتپذیری اســت. طــرف اســتیضاحکننده هرچه دوســت دارد اعم از درســت یا نادرست خواهد گفت و هیچ مســئولیتی در بیان مطلب نمیپذیرد. اینکه این ســخن تا چه حد در جهت منافع ملی است یا تا چه حد آن را تهدید میکند مورد توجه او نیست و دغدغهای به آن ندارد. در مقابل وزیر خارجه نمیتواند غیرمسئوالنه پاسخ دهد و باید انواع و اقســام مالحظات را رعایت کند. این نابرابری در پرســش و پاســخ همان چیزی است که اســتیضاحکنندگان درصدد بهرهبرداری از آن هستند. ولی این خواب تعبیر نخواهد شد. افکار عمومی تفاوت نقد و تخریب را به خوبی متوجه خواهد شد.