شفافیت در بودجه جدول 17

وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی در گفتوگو با «ایران» تشریح کرد

در ســال اول حــذف جــدول شــماره 17 و تعریف آن ذیــل وزارت فرهنگ و ارشــاد اسالمی، بودجه مؤسسههای فرهنگی که تا همیــن دیــروز ردیف خاص خودشــان را در قانــون داشــتند، آب رفــت. ارقــام متفاوت، اما گویا اســت. از نزدیک به 200 میلیارد تومان بودجهای که برای سال 97 این مؤسسهها تعیین شد، وزیر فرهنگ و ارشاد اســالمی میگوید تا آذرماه نزدیک بــه 20 میلیارد تومــان آن پرداخت شــده اســت. اما گزارشهــا از ســازمان برنامه و بودجه حاکی اســت این رقم خوشــبینانه است، به این معنی که تا آذر امسال، تنها نزدیــک بــه 16 میلیارد تومان به حســاب این مؤسسهها واریز شده است. همچنین در بهتریــن حالــت، تا پایان ســال تنها 12 میلیارد دیگر به این مؤسسههای فرهنگی خاص تخصیص خواهد یافت. این ارقام که فاصلــه زیادی تــا 200 میلیــارد تومان را نشــان میدهــد، حکایــت از آن دارد که تالش برای شفافیت و تخصیص بودجه این مؤسســهها براســاس عملکرد، کارگر افتاده است. جــدول شــماره 17 یــا آنچــه رســانهها «نهادهای خــاص» توصیــف میکردند، مؤسســههای فرهنگــی بودنــد کــه طــی ســالهای بودجه نویســی، توانسته بودند بــا عنــوان «کمــک بــه اشــخاص حقوقی غیردولتــی» خــود را در دل الیحه بودجه دولــت جــا کــرده و همچــون نهادهــا و ســازمانهای دولتــی، ردیــف و بودجــه مســتقل برای خود داشــته باشــند. هدف ایــن جــدول در لوایــح بودجــه، کمک به سازمانهای مردمنهاد بود، اما در نهایت اســامی نهادهــا و مؤسســههای فرهنگی در آن دیــده میشــد کــه از رانت سیاســی برخوردار بودند. این مؤسســهها درحالی ساالنهازمنابععمومیدریافتمیکردند کــه بابت نحــوه هزینهکــرد ایــن مبالغ به هیچ ســازمان یا نهادی پاســخگو نبودند. نخســتین تــالش بــرای ســاماندهی ایــن مؤسســهها در الیحه بودجه ســال گذشته صــورت گرفت، به این معنی که دولت با حذف این جدول، نهادها و مؤسســههای آن را ذیل دستگاهها و وزارتخانههای دیگر تعریــف کرد. با تصویب، هرچند پر ســرو صدای مجلس، قرار شد نحوه تخصیص بودجه این مؤسسهها، دستکم آنانی که زیر نظر وزارت ارشــاد تعریف شدهاند، بر مبنایعملکردآنانباشد. وزیــر فرهنــگ و ارشــاد اســالمی، دربــاره نحوه تخصیــص بودجه این مؤسســهها، تأکیــد کــرد کــه ایــن وزارتخانه تنهــا نهاد تصمیمگیری نیســت و تصمیمگیری در ایــن زمینه به عهــده کمیتهای بــا حضور دستگاههای مختلف گذاشته شده است، اتفاقی که شائبه برخورد سیاسی با بودجه این مؤسسهها را از میان برمیدارد. ســیدعباس صالحــی بــا اشــاره بــه اینکه جــدول شــماره 17 حــذف شــد و مبالــغ این جــدول، ذیــل کمکهایی کــه وزارت یــا مجموعههــای دیگر انجــام میدهند، اختصــاص مییابــد، بــه «ایــران» گفت: در ایــن مرحلــه اعتباراتی کــه در این رقم دیده شــده بود، به نظر زیاد میرسید، اما وقتی تخصیص دادند، مقدار بسیار کمی، شــاید یک دهــم اعتباراتی بود کــه تا االن تخصیص داده شــده است. یعنی در حد 30-20 میلیارد تومان بیشــتر تخصیص داده نشــده اســت. وی بــا بیــان اینکــه در ایــن دوره تالش کردیم بــرای اینکه بتوان از تخصیصهــا دفــاع کرد، چند اقــدام را انجــام دهیم، اضافــه کــرد: در این رابطه دستورالعمل روشــنتری تعیین شد، به ایــن معنی که کســانی کــه از ایــن بودجه اســتفاده میکننــد، ابتــدا موظف شــدند طرحهای خــود را ارائه بدهند، همچنین ناظر مشخصی برای این مؤسسهها باشد، مبالغ قسطبندی باشــد و اگر مرحله اول پرداخت شــد، گزارش کار دریافت شــود، گزارش دریافت شــده به لحاظ محتوایی و مالــی تأییــد شــود، و در مرحلــه بعــد قسطهای بعدی ارائه شود. وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی تصریح کرد کــه با ایــن اقدامها، تالش کردیــم با نگاه روشــنی هــم در ضوابــط پرداخــت و هم ضوابــط نظــارت، بتوانیــم از ایــن بودجه دفاع کنیم. البته رقم تخصیص داده شده کــم بوده اســت، امــا همین نــگاه مبنایی برای سال 98 خواهد بود. صالحی در پاســخ بــه اینکه تخصیصها بــه ایــن مؤسســهها تنهــا بــا نظــر وزارت ارشاد است؟ گفت: تخصیصها زیر نظر کمیتهای اســت که تنهــا وزارت فرهنگ و ارشــاد اســالمی در آن حضور ندارد، بلکه در آن نماینــدهای از کمیســیون فرهنگی به عنــوان ناظر، نمایندهای از کمیســیون برنامه و بودجه مجلس و برخی از نهادها و مراکز عضو هستند و تنها دبیرخانه این کمیته در وزارت ارشاد قرار دارد. وزیر ارشــاد اشــاره کــرد کــه کل بودجهای کــه ســال گذشــته بــرای ایــن مؤسســهها پیشبینی شــده بود، بیش از 200 میلیارد تومان بود که البته همه آن هم تخصیص پیدا نکرد. به نظر میرسد رقم 20 میلیارد تومانی که صالحی به آن اشــاره میکند، قدری خوشبینانه باشــد. زیرا گزارش یک منبــع آگاه در ســازمان برنامــه و بودجــه حاکــی اســت که تاکنــون تنهــا 16 میلیارد تومــان به این مؤسســهها پرداخت شــده است. ایــن منبــع همچنیــن پیشبینی کــرد که مطابــق ارزیابیهــا، تــا پایــان ســال نیــز حداکثــر 12 میلیارد تومان پرداخت شــود کــه مجمــوع آنهــا، کمتــر از 30 میلیــارد تومــان را نشــان میدهد. البته ایــن را نیز بایــد اضافه کــرد که حتی ســال 69، که در قانــون بودجــه نزدیــک بــه 250 میلیارد تومان اعتبار برای این مؤسســهها تعیین شــده بــود، تــا پایان ســال قریب بــه 50 تا 60 میلیــارد آن تخصیــص یافتــه و بــه حســاب آنهــا واریز شــده اســت. از این رو فاصلــه میــان 50 تــا 60 میلیــارد تومــان سال گذشته تا تقریب و احتمال 30 تا 40 میلیارد امســال، فاصلهای 20 درصدی را نشــان میدهد، فاصلهای که میتوان آن را حاصل شــفافیت و ضابطــه مندکردن دانســت. از ایــن نکته نیز نباید غافل شــد که به گفته وزیر برخی از این مؤسســهها ، زیر نظر نهادهایی غیر از فرهنگ و ارشــاد اســالمی قــرار گرفتهاند. اما بــا همه اینها، نمیتــوان کتمــان کــرد که تــالش دولت برای ضابطهمندی ارزشش را داشت.