قیمت سوخت و سراب توسعه

طبق آمارهــا 3 دهک ثروتمند جامعه از نیمی از یارانه انرژی برخوردار میشوند و نیمی دیگر به 7 دهک دیگر اختصاص مییابد. عدم تغییر قیمت به بهانه ترس از تحرکات اجتماعی هم قابل پذیرش و منطقی نیســت چرا که اعتبارات کشــور آن هم در این شرایط خطیر بیش از این اجازه دادن رقم ســنگین یارانه سوخت را نمیدهد (یارانهای که بین 30 تــا 45 میلیــون دالر در روز فقــط بــرای بنزین تخمین زده میشــد.) اگر فضای اعتماد متقابل بین دولت- مردم مناسب باشد حتماً با گفتوگوی شفاف و تبیین موضوع مردم راضی نخواهند شد که منابع ملی این چنین بــه هــدر رود یا تنها به عدهای معــدود، اختصاص یابد. تجربــه دنیا در این زمینــه قابــل رجوع اســت که هر کســی ســوخت بیشــتری مصــرف کند پول بیشــتری (مالیات) بپردازد. یعنی موضوع مهم مالیات بر ســوخت در این خصوص جالب است که کشورهای صادر کننده نفت، از محل فروش نفت در سالهای ات1996 ،2000 قریب به 05۸ میلیارد دالر در آمد داشتهاند اما در همین ســالها کشورهای صنعتی با سیســتم مالیات فرآوردههای نفتی 1300 میلیارد دالر کسب درآمد کردهاند.

لــذا توجــه کارشناســان را به این مهــم جلب میکنم. اگرچــه مالیات بر ســوخت هم به نوعی افزایش قیمت محســوب میشــود اما اگر به درســتی اجرایی شود شاید راهکار مناسبی در این شرایط باشد.

در آخر آنچه به اجرا نزدیکتر اســت، ظاهراً بحث دو نرخی شــدن بنزین اســت که به هر حال مسکنی اســت برای عبور از شرایط بدون حل آن؛ ولی هرگونــه تفاوت نرخ یعنی رانت و قاچاق در کشــور با توزیع یارانه بیهدف. در شرایط رانتی، هرگز توسعه محقق نخواهد شد و با توزیع پول و سوبسید در کشور، توسعه سرابی بیش نخواهد بود.