پیام رسان های داخلی در جاده خاکی نیستند

بر خالف اظهار نظر امام جمعه مشهد

درحالــی کــه کمتــر از یــک ســال از فیلتــر تلگرام میگذرد همچنان بهانههای عدم رشــد پیام رســانهای داخلی حول محور این شــبکه اجتماعی میچرخد و بتازگی امــام جمعــه مشــهد طــی اظهارنظــری عدم موفقیــت این پیام رســانها را کافی نبــودن پهنــای بانــد اختصــاص یافته به آنهــا ازســوی وزارت ارتباطــات و فنــاوری اطالعــات دانســته اســت. امــام جمعــه مشــهد در ایــن خصوص گفــت: «پهنای بانــدی کــه بــه تلگــرام در این کشــور داده شــده، 005گیگابایــت اســت در حالــی که پهنای باند اختصاص یافته به شبکههای اجتماعی، تنها 23گیگابایت است یعنی بــه دشــمن اتوبــان چهاربانده داده شــده ولی بــرای مدافعان داخلی جــاده خاکی میدهند. رهبــری فرمودند تلگرام فیلتر و تعطیل شــود که بهصورت اسمی فیلتر شــد. »این اظهارنظــر در فضــای مجازی بازتابها و واکنشهای متعددی داشت. ازایــن رو روزنامه ایران ســراغ فعاالن این حوزه رفــت تا دریابد براســتی عدم اقبال کاربران به پیام رسانهای داخلی بهدلیل تخصیــص نیافتن پهنای باند اســت و آیا پیــام رســانهای داخلــی در جــاده خاکی هستند؟ ■ دعوای جناحی با پیام رسانها مهــدی انجیدنــی مدیــر یکــی از پیــام رســانهای داخلی با بیــان اینکه موضوع پیام رســانهای داخلی بســیار تخصصی و فنی است و نباید در تریبون نمازجمعه یا از طریق حزبی و سیاسی به آن پرداخته شــود به «ایران» گفت: این گونه بحثها، تنهــا بــه پیــام رســانهای داخلــی لطمه میزنــد چون مشــکالت پیام رســانهای داخلیبایدفنیبررسیشود. وی گفــت: اینکــه برخــی دغدغــه پیــام رسانهای داخلی را دارند خوب است ولی نبایدهرکسیدراینزمینهنظرکارشناسی بدهــد، گفــت: چــون ایــن گونــه بحثها موجب میشــود تا مشــکالت اصلی پیام رســانهای داخلــی مغفول بمانــد، بهتر اســت مســئوالن مربوطــه دغدغــه دیگر مشکالت پیام رسانهای داخلی را داشته باشند. مدیر این پیام رســان داخلی افــزود: برای اینکــه یــک پیــام رســان بــه شــرایط ایده آل برســد بایــد مجموعــهای از مــوارد و شرایط مهیا شود. اینکه میگویند به پیام رســانهای بومــی پهنــای بانــد مناســب ندادهاند مانند این است که فردی بخواهد تنهــا بــا 1000 کیلوگــرم نخــود بــرای یــک مراســم، غذا تهیه کند و این کار، نشــدنی است. این فعال در زمینه پیام رسانهای داخلی همچنیــن گفــت: اینکه همه بــه موضوع پهنایباندچسبیدهانداشتباهبزرگیاست چون شــکلگیری یک پیام رســان خوب، تکبعدینیستوبایدفاکتورهایزیادی مانند زیرساخت، دیتا سنتر، اعتماد کاربر، تجربه خوب کاربری ...و وجود داشته باشد تا از آن استفاده شود و رشد کند. انجیدنیافزود:مشکلیکهدربحثپهنای باند وجــود دارد، نبــود پایداری در شــبکه اســت که کاربر را خســته میکند بهعنوان مثالنبایددرپیامرسانهاقطعییاکندی بهوجودبیایدچونباعثدلزدگیکاربران شــده و آنها محیــط را تــرک میکنند. وی ادامــه داد: وزارت ارتباطات باند مورد نیاز را ایجاد کرده است ولی این باند، آسفالت نیست یعنی بر پهنای باندی که از طریق اپراتورها در اختیار پیام رسانهای داخلی قــرار میگیــرد، نظارتــی نــدارد. نبایــد در پیام رســانها قطعی وجود داشــته باشد وکاربــر با تأخیــر زمانی مواجه شــود چون بــه این ترتیــب قطعیها به چشــم کاربر میآیدونارضایتیایجادمیکند،اینگونه مشکالت باید با نظارت رفع شود. ایــن فعــال حــوزه فنــاوری همچنیــن از مســئوالن خواست تا در زمینه ارائه محتوا ســختگیری نکنند چــرا که ســختگیریها موجــب می شــود کاربــران خودبــه خــود به ســمت اســتفاده از محتوای موجود در شبکههایخارجیسوقدادهشوند. محسنغفاریمدیریکیازپیام رسانهای داخلی نیز به«ایران»گفت:درستاست که پیام رســانهای داخلی دارای اهمیت زیادی هستند و دغدغه مسئوالن به شمار میرودولینبایدآنراحزبیوسیاسیکرد و باید به این موضوع به دیده فنی نگاه کرد و مشکالت پیام رسانهای داخلی را فنی برطرف کرد چون مشــکالت بــا دعواهای حزبیوسیاسیبرطرفنمیشود. غفــاری بــا اشــاره بــه اینکــه بارهــا اعــالم کردهایــم کــه مشــکالت پیــام رســانهای داخلی تنها مربوط به پهنای باند نیست، افزود: مشــکالت ما شامل مجموعهای از موارد مانند سرور، دیتا سنتر و پهنای باند با کیفیت ...و اســت که باید به همه آنها با همپرداختهشود. مدیر این پیام رســان با تأییــد اینکه واقعاً وزارت ارتباطات پهنای باند و زیرســاخت را در اختیــار پیــام رســانها قــرار داده اســت، گفــت: مشــکل اصلــی این اســت کــه اپراتورهایی که باید این پهنــای باند را در اختیار پیام رســانها قــرار میدهند به وظیفه خود عمل نمیکنند و پهنای باند با کیفیت در اختیار پیام رسانهای داخلی قرار نمیدهند. البته وزارت ارتباطات هم از ایــن موضوع مطلع اســت و قرار اســت اپراتورهایــی را کــه در این زمینــه کم کاری میکنند،جریمهکند. ■ کاربــران ناراضــی از افزایــش پهنای باند حمیــد فتاحــی معــاون وزیــر ارتباطــات و فنــاوری اطالعــات یکــی از نخســتین مســئوالن دولتی بود که نســبت به اظهار نظــر امــام جمعه مشــهد واکنش نشــان داد. وی در حســاب توئیتری خود نوشت: مشــکل پیــام رســانهای داخلی مســیر4 بانــده و6 بانده نیســت. با ایــن حال برای اثبات این موضوع تا دو هفته آتی، بیش از 1000 گیگابایت بر ثانیه(معادل بیش از دو برابر همه شبکههای اجتماعی خارجی) از ظرفیت شبکه ملی اطالعات را به پیام رسانهایداخلیاختصاصخواهیمداد. به دنبال این توئیت معاون وزیر، کاربران زیــادی وارد میــدان توئیتــر شــدند و بــه موضوع از جنبههای مختلف نگاه کردند ولــی جالب اینجاســت که بیشــتر کاربران از اختصــاص پهنای باند بیشــتر بــه پیام رســانهای داخلی، آن هــم درحالی که با حمایــت همه جانبه تاکنــون به موفقیت چندانی دســت نیافتهاند، ابراز نارضایتی کردهاند. بهعنوان مثال یک کاربر در پاسخ توئیتــری بــه فتاحــی نوشــته اســت: مگر همیــن پهنــای باندی کــه تا االن بهشــون تخصیص داده بودید را استفاده کردند که حاالمیخواهیدچندبرابراضافهکنید؟ فتاحــی معــاون وزیــر ارتباطــات هــم بالفاصله پاســخ داد: نکته من هم دقیقاً همین اســت هنوز بخش بزرگی از پهنای باند رایگان تخصیصی استفاده نشده اما در هر حال برخی بنا دارند علل رشد پیام رســانهای خارجی را در عدم اختصاص پهنای باند به داخلیها جست و جو کنند، با رفــع این بهانه منتظر بهانه جوییهای بعدیهستیم.مشکلجایدیگریاست. یکــی دیگــر از کاربــران که خــود از فعاالن حــوزه فناوری محســوب میشــود هم در پاســخ به فتاحی کــه از اختصاص پهنای باند اضافه به پیام رسانهای داخلی تا دو هفته دیگر خبر داده بود، نوشت: وقتی تو این شــیلنگ، «محتوا» و «کاربر» نیست، ایــن تخصیص پهنــای باند چــه فایدهای دارد؟ یــک کاربر دیگــر نیز بــه اعتماد نداشــتن مخاطبان به شبکههای اجتماعی داخلی اشــاره و توئیت کرده است: جناب فتاحی مشــکل اصلی از عدم اطمینــان مردم به شــبکههای اجتماعی بومی اســت. بحث جامعــه شناســی رها شــده و همــه دنبال پهنای باند و سرور و زیرساخت رفتن... آب در هاون کوبیدن است. یک کاربردیگــر در حســاب توئیتری خود نوشــت: واقعــاً پهنــای بانــد بــه چــه درد پیــام رســانهایی میخــوره کــه منتظــر چند میلیــون کاربرًکم مصرف هســتند؟ وقتــی شــبکه اصــال پایــدار نیســت و یک ســاختار درســت نــداره؟ حکایــت همون اینترنــت 16 مگ هســت که شــرکتهای ADSL می دادنــد و کاربــر آنقــدر قطعی و نویز داشــت که عمالً نمیتونست هیچ استفادهای از حجم و سرعت بکنه...! برخــی کاربــران هــم بــه وضعیــت پیــام رســانهای بزرگ جهــان اشــاره کردهاند. بهعنوان مثــال یکی از آنها نوشــت: آقای حمیدفتاحیاینهمهازبینبردنبودجه برای چه واقعاً؟ فکر کرده اید مشکل پیام رســانهای داخلی پهنای باند ...و است؟ گوگل با اون همه پهنا و زیر ساخت قوی دو پیامرسانشباوجودفضایتبلیغاتیزیاد جمع کرد واقعاً چرا؟ چون انتخاب مردم نبود کاش این پهنای باند در جاهای دیگه صرفبشه. یــک کاربر دیگر نوشــت: ایــن همه هزینه برای کاری که آخرش شکست میخوره؟! بــرادر مــن اول بایــد اطمینــان مخاطــب جلببشه،بایدبهکاربرشامکاناتخوب و تشــویقکننده بده. شما مثالً برو مسنجر QQ رو ببین بعد با این برنامههای داخلی مقایسهکن. یکــی دیگــر از کاربــران هــم نگاه بــه پیام رســانها را سیاســی و جناحــی دانســته و توئیــت کــرده اســت: مشــکل مســئوالن اینجاســت که همــون دیدی که به رســانه ملی دارن به پیام رسان داخلی هم دارن، تک بعدی و مختص به یک جناح خاص. ■ تأثیــر 01درصــدی پهنــای بانــد در موفقیت پیام رسانها مرتضــی برجــی کارشــناس شــبکههای اجتماعینیزدربارهاظهارنظرامامجمعه مشــهد به «ایــران»، گفت: پهنــای باندی کــه در اختیار پیام رســانهای داخلی قرار گرفتــه، خیلی هم کم نبوده اســت و البته باید گفت که از همین مقدار هم استفاده مناســبی نکردهاند. ازســوی دیگر اگر قبل از فیلتر تلگرام چنین حرفی زده میشــد شــاید به نوعی قابــل توجه بــود ولی حاال دسترســی به تلگرام بســیار سخت شده و قاعدتاً شرایط پیام رســانهای داخلی در بازارفعلیبسیاربهترازتلگراماست. وی گفــت: عوامل متعــددی در موفقیت یک پیام رســان دخیل هســتند که پهنای بانــد یک جزء از موارد فنی اســت و شــاید بتــوان گفت تنهــا 01درصــد میتوانــد در موفقیــت یــک پیام رســان مؤثر باشــد نه بیشتر. این کارشــناس ادامه داد: از عوامل ایــن موفقیت میتــوان به فرهنگســازی، اعتمــاد بــه شــبکههای اجتماعــی ایرانی و بعــد فنــی اشــاره کــرد کــه خــود چنــد دســتهبندی جداگانه دارد. تکنولوژیهای بــه کار رفتــه در پیــام رســان، طراحــی ( )UI user interface بــه ایــن معنــا کــه نمــای نرم افزار چگونه باشــد و همچنین قابلیتهــای نــرم افــزار بخشــی دیگــر از عوامــل موفقیــت یــک شــبکه اجتماعی محســوب میشوند. اینکه یک پیام رسان داخلیقابلیتویکبرتریویژهنسبتبه تلگرام، واتساپ ...و داشــته باشد تا کاربر جذب آن شــود بســیار مهم است. برجی درادامــه یادآور شــد: اینکه در نــرم افزار از چه دیتا بیسی استفاده شده، به مراتب از بحثپهنایباندخیلیمهمتراست. وی افــزود: در خــارج از کشــور یــک کار زیربنایــی انجــام شــده و مــا خیلی ســاده میخواهیم فقــط از آن یــک کپیبرداری انجــام دهیــم. فکــر میکنیــم کــه برنامه خیلــی ســادهای اســت و پیامهــا میروند و میآینــد ولــی پشــت ایــن برنامــه فکر و زحمتزیادیوجودداشتهاست.ساختار، توپولوژی شبکه، موتورهای برنامهنویسی بــرای بهینــه شــدن کدهــا ...و هریــک در موفقیــت یــک پیــام رســان تأثیــر دارنــد پس نمیتوان همــه چیز را به پهنای باند نســبت داد. برجی افزود: اگر کدهای شما و موتورهایــی کــه در پیام رســان اســتفاده شده بهینه نباشد و از تکنولوژیهای خوبی اســتفاده نشــود شــما حتی پهنای باند به مراتب بیشتر از این هم در اختیارتان باشد هیــچ تضمینــی وجود نــدارد که ســرعت عملکردشانبهترباشد. ایــن کارشــناس شــبکههای اجتماعــی همچنین یادآور شــد: اظهارنظر از ســوی افراد غیرمتخصص ســبب ریزش بیشتر کاربران پیام رســانهای داخلی میشــود چــون نگاه آنهــا منفیتر میشــود. چنین اظهارنظرهاییمثلایناستکهمثالًیک خودرو ســاخته اید خراب اســت و مشکل فنی و طراحی دارد ولی بگویید چون جاده خیس بوده خودرو حرکت نکرده است.