او مرید شریعتی نبود، یاورش بود
در مراسم بزرگداشت پوران شریعترضوی در کانون توحید تهران عنوان شد
مراســم گرامیداشــت زندهیــاد پــوران شریعترضوی عصر پنجشنبه در کانون توحیــد تهــران برگزار شــد؛ مراســمی که بــا گرمایی خــاص و در فضایی متفاوت، بــا حضــور دههــا نفــر از شــخصیتهای سیاســی، فرهنگــی و اقشــار مختلــف مــردم برگزار شــد. محمدرضا حکیمی، محمدرضــا شــفیعی کدکنــی، اعظــم طالقانی، یوســف اباذری، ناصر فکوهی، محمــود دعایــی، غالمعبــاس توســلی، محمــد توســلی، هاشــم صباغیــان ...و ازجمله حاضران و بعضاً سخنرانان این مراسمبودند. ■ پوران،مجاهدیامانتدار
به گزارش جماران، سوسن شریعتی در این مراســم بر یک وجه مشترک بین پــدر و مــادرش تأکید کــرد و گفــت، آنها بــا وجــود تفاوتهایی که با هم داشــتند در یــک چیز مشــترک بودند و آن عشــق بــه مــردم بــود. او افــزود: وقتــی داشــتم پیکر بیجان مادرم را به حســینیه ارشاد مــیآوردم بــا مــن تمــاس گرفتنــد کــه دیرتــر بیایــم چــون درها هنوز بســتهاند. آنجــا متوجــه شــدم کــه پــدر و مــادرم از ایــن نظر هــم به هــم نزدیــک بودند که کســانی از مردههایشــان هم میترسند. سوسن شریعتی مادرش را زنی فداکار و مجاهد توصیف کرد کــه برای حفظ آثار همســرش کمرهمت بســت و تا همین اواخــر، زندگی خــود را در اختیار فرهنگ و بخصــوص انتشــار آثار دکتر شــریعتی گذاشــت. او یکــی از نقشهــای مهــم پوران شریعترضوی را به ثبت رساندن میراث شفاهی و نیمهکارهای دانست که پس از مرگ شریعتی باقی مانده بود.
دختر بــزرگ پوران شــریعترضوی یادآور شــد که مــادرش آثار شــریعتی را بدون کمترین سانسور، منتشر و در اختیار مــردم ایران قــرار داد و برای اینکه حفظ امانــت کــرده باشــد حتی دستنوشــتهها و نوشــتههای خصوصــی او را هــم جمعآوری و منتشر کرد.
سوسن شریعتی در بیان اینکه رابطه پدر و مــادرش، رابطهای مــراد و مریدی نبود،عنوانکرد:اگرشریعتیدنکیشوت بود، مادر من سانچو بود. در واقع او هیچ گاه مرید شریعتی نبود، همین تفاوتها باعث شد تا عدهای در اینکه او شوهرش را درک کرده باشد، تردید کنند. او مستقل بود و با حقوق خودش روزگار میگذرانید و برخــالف اینکــه زنــان معمــوالً بعد از مرگ همسرانشان هیچکاره میشوند، پورانشریعترضویبهسختیتوانست متولیگری آثار شریعتی را بعد از انقالب برعهدهگیرد.
وی تفاوت پدر و مادر خود را در آزادی و امنیــت دانســت و توضیــح داد: پــوران امنیــت ما بــود، ولی شــریعتی بــا آزادی تعریف میشد. تفاوت پوران و شریعتی در موضوعی اجتماعی است.
او مــادرش را طرفدار جمله «کوچک زیباست»توصیفمیکندومعتقداست که پوران شــریعت رضوی فتح قلههای بلنــد را بــرای شــریعتی میگذاشــت. سوســن شــریعتی دربــاره ایــن تقابــل همچنیــن گفــت: پــوران «هماکنــون» را ســوژه قــرار داد و فتح قلههــای دور برای او در اولویــت دیگــری بــود. بــه همیــن دلیــل بود که پا در رکاب داشــته و از نشــر تــا فروشــندگی کتــاب را برعهــده گرفته اســت. با اینکــه او چریک نبــود ولی یک پارتیزان فرهنگــی بود. تفاوت پدر و مادر من در یک دعوای فلســفی هم هســت، در ایدهآلیســم یا رئالیســم؟ در ایدهآل را چسبیدن یا واقعیت را نگاه کردن؟ پوران از واقعیتها با همه خطراتی که داشت، فرصــت میســاخت و تمــام تالشــش بعد از غیبت همسرش همین بود. ولی شریعتیرمانتیکبود.
او مــادرش را بیــش از هــر چیــز یــک شخصیتفرهنگیدانستکهدرگیریبا عالم سیاست را با مرگ برادرش در سال 2۳ تجربــه کــرده بود. به عقیده سوســن شــریعتی، ازدواج بــا علــی شــریعتی، پوران شریعترضوی را در مسیر زیست سیاســی قــرار داد و بعــد از آن، او اگر هم میخواســت از سیاســت فاصلــه بگیرد، سیاست دســت از ســر او بر نمیداشت. دختــر پــوران شــریعت رضــوی در ایــن باره گفت: قبض و بســط مسائل سیاسی پنــج دهه اخیر ایران شــامل حــال پوران شریعت رضوی هم شده است؛ هر چند که خود ایشان هرگز وارد مسائل سیاسی به شــکل میدانی نمیشود ولی همیشه در معرض نقد و بررسی بوده است.
او همچنین در حاشیه این مراسم در پاسخ به پرسش خبرنگاری که از نسبت فکری فرزندان شریعتی با میراث فکری او پرســیده بــود، گفــت: در مــورد اینکــه حلقــه فکری فرزنــدان شــریعتی چقدر بــه هــم نزدیــک یــا دور اســت را دیگران باید تشــخیص بدهند، ولــی در کل همه بچههایشریعتیوپوران،خودرامتعلق به یک سنت و خاستگاه مشخص ملی - مذهبــی میدانند که گرفته شــده از فکر شریعتی و پوران شریعت رضوی است.
سوســن شــریعتی در پاســخ بــه ایــن پرســش کــه آیــا بــرای خانــواده دکتــر شریعتی، موانع و مزاحمتهای امنیتی هم صورت گرفته است، گفت: بیشترین موانــع در دهه 60 و در مورد چاپ و نشــر آثــار و همچنیــن ممانعــت از برگــزاری مراسم سالگرد درگذشت دکتر شریعتی بــود. در خــرداد 06۳۱ قصــد برگــزاری بزرگداشــت و ســالگردی بــرای دکتــر
شــریعتی داشــتیم که برای جلوگیری از برگزاری مراســم، مشــکل ایجــاد کردند و پــوران شــریعترضوی در ایــن ارتباط خیلی اذیت شد چون فکرش را نمیکرد روزی برخــی انقالبیــون، بــرای خانــواده شریعتیایجادمزاحمتکنند. ■ شریعتیبهترازهرکسیپورانرامعرفی کرد
برادر مرحوم شــریعت رضوی نیز در
ایــن مراســم به وجــوه دیگــری از زندگی خواهرش اشــاره کرد و گفت: پوران مدیر و مدبر و ادارهکننده تمام خانواده بود، او درتربیتچهارفرزنددکترعلیشریعتی از همه امکانات خود استفاده کرد و امروز هر کدام از آنها برای خود شخصیتی شده و روح پدر و مادر خود را شاد کردهاند.
وی افــزود: پوران بــه تنهایی فرزندان دکتــر را بزرگ کــرد و زندگی خود را وقف انتشار آثار مرحوم دکتر شریعتی کرد. در حقیقت برای شناختن مرحوم خواهرم، هیچکــس مانند خود دکتر شــریعتی که در قالــب یــک نامــه او را معرفــی کرده، نتوانسته او را معرفی کند. ■ الگویی اجتماعــی و اخالقی از یک زن ایرانی
ناصــر فکوهــی نیــز در این مراســم با یبــان اینکــه بهعنــوان یکــی از نزدیــکان خانواده شــریعتی در آنجا حضــور دارد، گفــت: باید به یک جنبــه از زندگی پوران خانم دقت زیادی شود. جنبهای که شاید بهدلیل تغییرات زیاد در شرایط جامعه توجه خاصی به آن نمیشــود؛ ایشان در 20 سالگی در یک جامعه زنستیز وقتی برای تحصیل به تهران آمده بود، چطور باید از حق خودش دفاع میکرد؟ به نظر من پوران از این لحاظ الگویی اجتماعی و اخالقی است.
این انسانشــناس و مدرس دانشگاه بیــان کــرد: زنــان امــروز در جامعــه مــا موقعیت بسیار بهتری دارند و این وضع بــا تــالش آنهــا در حــال بهتر شــدن هم اســت. بیتردیــد ما در 40 ســال گذشــته ِدیــن بزرگی نســبت بــه زنان داشــتیم و پــوران نیــز در دوران خودش بســیار تنها بود و برای آنکه وارد دانشــگاه شــود و در جامعــه خود را جا بیندازد تبدیل به یک الگو شده بود. بسیاری از جوانان امروز نیز باید این الگو را برای خود در نظر بگیرند.
فکوهــی گفــت: پــوران بــا اینکــه در بســیاری از مــوارد تحــت فشــار بــود امــا کســانی را کــه در بیرون بودنــد در جریان نمیگذاشــت. او همیشــه به همــه امید مــیداد و قدرتــی شورشــی در وجــودش بود که ســعی میکرد آن را به اطرافیان و بچههایاطرافشمنتقلکند.
وی در پایــان گفت: ما معلم بودن را از پوران یاد گرفتیم و من هرگز ندیدم که بعــد از پوران کســی قدر او بــه بچهها بها داده یــا حــرف آنهــا را بشــنود. او یک زن شورشــی بود و حاضر نبود آنچه جامعه سنتی به زنان تحمیل میکند را بپذیرد. ■ ادایاحترامنوههابهسیاقنسلجدید
در بخشــی از این مراسم چهار نوه آن مرحــوم، هر کدام به نحوی از مادربزرگ خود تشکر کردند. یکی با نواختن ویولن، دیگــری بــا یک دســته گل و دوتــن دیگر بــا ســخنرانی بــرای حاضریــن. آنهــا در ســخنان خــود از ویژگیهای شــخصیتی پوران شریعت رضوی گفتند که به لحاظ دیــدگاه دو نســل بعــد از او در نــوع خود جالب بود.