امید دولت تازه شد
حکایــت اســتعفای محمدجــواد ظریــف از وزارت امــور خارجــه در شــرایطی پایــان پذیرفــت کــه طــی این یــک شــبانه روز عرصه سیاســی کشــور فضای ویژهای به خود گرفت. پدیــداری ایــن ماجــرا اگرچــه مــورد خواســت و رضایت کان کشــور نبود امــا میدان کنشهــا و واکنشها را در شــرایطی قــرار داد کــه بــه شــفافیت و ترســیم چهــره واقعــی مختصــات سیاســی کشــور انجامید. چنین واکنشهایی البته نشأت گرفتــه از تغییر و تحول در جایگاهی بــود که از دو جهت برای دولت و کان کشور و افکار عمومی با اهمیت است. مناصب و جایگاههایی در ســاختار جمهوری اســامی از اهمیت و حساســیت ویژه برخوردارند که آنهــا را از دیگر مناصب جدا میکند. مشــخصاً در دولت، وزارتخانههای امور خارجه، اطاعات، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح چنیــن جایگاهــی دارند و از ایــن رو وزرای امور خارجه در ادوار دولتهــا همواره از وجههای ملی برخوردار بودهاند کــه البته میزان آن به عملکــرد وزیر و هماهنگی و اعتقاد دیگر قوا نیز بســتگی داشته اســت.اغراق نیست اگر گفته شــود کــه در دولت تدبیــر و امید جایگاه ایــن وزارتخانه با مدیریت پرونده هستهای وجاهتی مضاعف پیدا کرد. این ارتقا، حاصل تاش دیپلماتهای «امین، غیور، شجاع و متدینی» بود که پس از 22 ماه تاش و مجاهدت، توافق هستهای را رقم زدند. موفقیت تیم مذاکرات هستهای به فرماندهــی «ظریف» به معنای روســفیدی دولت تدبیر وامیــد در تحقــق راهبــرد کان نظــام اســامی در پرونده هســتهای بود.چنین دستاوردی، مشخصاً جایگاه ظریف را به عنوان ســرتیم مذاکرات هســتهای ایــران و وزیر امور خارجه جمهوری اسامی به شخصیتی ملی و مورد قبول مجموعه نظام و مردم تبدیل کرد. از سوی دیگر، با به ثمر رسیدن مذاکرات هستهای و خروج ایران از شــمولیت فصل 7 شــورای امنیت، دولت تدبیر و امید توانســت از قید و بند تحریمهای ظالمانه رها شود و یکی از اصلیترین وعدههای خود را جامه عمل بپوشاند. با به ثمر رســیدن توافق هســتهای، ظریــف به عنوان یکی از ژنرالهــای کابینــه حســن روحانــی شــناخته میشــد و محبوبیتی باالتر از دیگران در پیشگاه مردم پیدا کرد. اگر چــه پس از خروج ترامپ از برجام و بازگشــت مجدد تحریمهــا، عــدهای همنــوا بــا معانــدان خارجــی در پی «خائنســازی» از وزیــر «خــادم» دولــت برآمــده و بــه مخدوشســازی جایــگاه وی در پیشــگاه مــردم ســخن گشــودند امــا ماجــرای اســتعفای ظریف نشــان داد که با وجــود ایــن خیاالت، وی هــم وجاهتــش را در کان نظام حفــظ کرده و هم چهــره ملی و محبوب خــود را در میان مردم. تأکیــد شــخصیتهای صاحــب جایــگاه برای بازگشــت ظریــف بویــژه فرمانده ســپاه قــدس مؤید جایــگاه رفیع وزیر امور خارجه فعلی و نقشــی است که تاکنون ظریف در تأمیــن منافــع نظــام اســامی بــر اســاس ســه اصــل عــزت، حکمــت و مصلحت ایفا کرده اســت. این قدرت تأثیرگذاری و نقش آفرینی ظریف است که با بازگشتش آب سرد را بر پیکر معاندان خارجی ریخته است. از ســوی دیگر ســاعات بیــن اســتعفا و بازگشــت ظریف بــه کابینه، پیامی بســیار مهم را دربر داشــت که به حتم بــر مختصات سیاســی کشــور تأثیــر خواهد گذاشــت. در ایــن دقایــق، آنچــه کــه بــر فضــای عمومــی و دلســوزان کشــور حاکم بــود فضای دلهــره و نگرانی بــود. برخاف غوغــای جماعتــی قلیــل کــه مشــعوف از رفتــن ظریف شــدند، واکنش افکار عمومی به ایــن ماجرا پیامی مهم را دربرداشــت و آن عمق اعتقاد، دلبســتگی و اســتواری اکثریــت جامعــه بــه اســتمرار گفتمانــی اســت کــه در سالهای 92 و 94 برگزیدند. در انبــوه پیامها و درخواســتهای مردمی از مســئوالن و اعضای کابینه برای بازگشــت وزیر امور خارجه، نگرانی و دلهره از ناتمام ماندن راهی احساس میشد که آمدهاند. در شرایطی که عدهای ناجوانمردانه دولت را که در صف مقدم جنگ اقتصادی و روانی دشــمن قرار گرفته عامل تمــام گرفتاریهــا و مشــکات جامعــه میداننــد، انبــوه پیامهــای مــردم در حمایــت از چهــره محبــوب دولت، نشانهای مبارک و امید مضاعفی برای ادامه راه است. نمایان شــدن ایــن پشــتوانه گســترده و وفــاداری مردم، موجــب میشــود مجموعــه دولت بــا قــدرت و صابت بیشــتری انجــام مأموریــت کــرده و در برداشــتن موانع، قویتــر عمــل کننــد. همچنیــن با پدیــداری مجــدد این پشتوانه مردمی، دیگر قوا و دستگاهها نسبت خود با قوه اجرایــی را بــاز تعریف و با وقوف بیشــتری به مســئولیت خطیــر دولــت در شــرایط جنــگ اقتصــادی و روانــی، تصمیم خواهند گرفت.