مجلسخالیازتجربهمیشود

رویکردی که در بررسی بودجه در مجلس دیدیم منطبق با شرایط ویژه کشور نیست

محمدرضــا باهنــر، بــه عنوان کســی که خــود حضــور در 7 دروه مجلــس را تجربه کــرده، ســخت مخالــف مصوبه محدودیــت دورههــای نمایندگــی مجلس است. او در گفتوگو با «ایران» توضیــح میدهــد کــه ایــن مصوبــه میتواند مجلس را از تجربیات گوناگون خالــی کنــد. باهنر البتــه خیالش راحت اســت کــه ایــن مصوبه توســط شــورای نگهبان رد خواهد شد. ایــن نماینده ســابق مجلــس در بخش دیگری از گفتوگو با «ایران» هم به نقد بودجهنویســی توســط دولت و مجلس پرداختــه و میگویــد کــه ایــن بودجــه در ســالی کــه بــه نظر میرســد شــرایط ســختتر خواهد شــد، هم دولــت را به زحمت خواهد انداخت و هم کشور را. مجلس اخیــراً مصوبهای داشــت برای محــدود کــردن دوره نمایندگــی به ســه دوره متوالــی. شــما بــه عنــوان یکــی از شناختهشــدهترین پارلمانتاریستهای ایــران در 40 ســال اخیر چــه ارزیابیای از این مصوبه دارید؟ با آن موافق هســتید یاخیر؟ نــه مــن به هیــچ عنــوان با ایــن مصوبه موافق نیستم و اگر مجلس بودم، سعی میکردم رأی نیاورد. دلیلتانبرایمخالفتچیست؟ حداقل بر اســاس ســابقهای کــه من در مجلسداشتموایننهادرامیشناسم، میدانم که ایجاد محدودیتی اینچنینی نبایــد شــبیه حوزههــای اجرایی باشــد. من در ســالهایی کــه در مجلس بودم کامــاً برایــم مشــهود و آشــکار شــد که هر چــه نماینــدهای بیشــتر در مجلس باشــد و ســالهای بیشــتری را بــه کار نمایندگی بپردازد، درک و برداشــت او از حکمرانی مطلوب و خوب عمیقتر، واقعیتــر و کارآمدتــر میشــود. یــک نماینــده معمــوالً دور اول کــه میآید، یــک ســری آرزوهــا و تصــورات از کار نمایندگــی دارد کــه بســیاری از اینها نه ارتباطی به منافع ملی دارد و نه وظایف و شأن نمایندگی. بدون تعارف بگویم؛ نماینده اگر تــازه بخواهد منافع ملی را در جایگاه نمایندگی کشف کند، نیاز به تجربه اندوزی دارد. این طرح اگر تبدیل به قانون شــود، مجلس ما را از انباشت تجربه خالی میکند. البتهبرخیمیگویندکهچوندرمجلس ما امکان آلوده شــدن به فســاد هست و جایگاه نمایندگی در کشــور مــا یک نوع تمرکز قدرت خــاص دارد، ایــن کار برای مختصاتایرانخوباست. مــن به هیــچ وجه ایــن را قبول نــدارم. قبــول دارم کــه امکان تمرکــز قدرت در جایگاه نمایندگی یا مسائل دیگر وجود دارد امــا دوای دردش محدودیت دوره نمایندگی نیست. دوایش این است که برویم احزاب را درســت کنیم و تقویت کنیم. برویم فرایند انتخابات را اصاح کنیــم. تقریبــاً در هیــچ نظــام حقوقــی قدرتمندی در دنیا نمیبینید که چنین محدودیتــی بــرای نمایندگــی باشــد و اتفاقاً برعکس است، یعنی نمایندگان قدیمیتر و باسابقهتر جایگاه مهمتری دارند و حرفشــان بیشــتر مــورد توجه اســت. چــون بــه تجربــه آنهــا اعتمــاد میشــود. ما کاً ایــن ایــرادات را داریم. مثــاً ما بایــد احــزاب قوی داشــتیم که اول فعاالن سیاســی را پــرورش بدهند که ایــن افراد بعداً نخواهنــد در جایگاه نمایندگــی تــازه بیاینــد کســب تجربــه کنند. من کاً نه تنها این مصوبه را مفید نمیدانــم کــه معتقدم بــه مجلس ما ضربــه جدی میزند. البته من احتمال بســیار زیاد میدهم که شورای نگهبان ایــن را رد کنــد و مــورد موافقــت شــورا قــرار نگیــرد. من خیلی بعیــد میدانم این مصوبــه تبدیل به قانون شــود و به جایی نخواهد رسید. اما نگاهی که آن را تصویب کرده به نظرم باید عوض شود و قدری عمق پیدا کند. شــما روز یکشــنبه هــم در ســخنرانی که داشــتید، ایــن گونــه ارزیابــی کردیــد که دولت امــکان اجرای بودجه را نداشــته باشــد. همزمــان بــا صحبتهای شــما مناقشــهای بیــن مجلــس و دولــت بــر ســر افزایــش 400 هــزار تومانــی حقــوق کارمنــدان در جریــان بــود کــه دولــت میگفت نمیتوانــم اجرا کنم و مجلس میگفــت نمیشــود از زیــر بار آن شــانه خالیکنید. بحث من اصاً ناظر به آن موضوع ۰۰4 هزار تومان نبــود. من خیلی کلیتر این مسأله را میگویم. من حرفم این است کــه بودجــهای کــه تصویــب شــده، یک مقدار قابل توجهی کسری پنهان دارد. یــک مقــداری هم کســری آشــکار دارد. مثاً فــرض بفرماییــد اوراق مشــارکت میفروشــند کــه حقــوق کارمنــدان را بدهنــد و از ایــن دســت چیزها. یــا مثاً معلــوم نیســت خرید نفت ما در ســال آینــده چگونــه خواهــد بــود و چقــدر بــا ارقــام بودجــه مطابقــت دارد یــا از آن متفاوت اســت. اینکه مــن گفتم دولت نمیتواند اجرا کند به این معنی نیست کــه مملکت تعطیل میشــود. مســأله ایــن اســت که بــا این بودجه به مشــکل اجرایی جدی بــر خواهیم خورد. یعنی این بودجه دولــت را در اجرا به زحمت میاندازد و به طور طبیعی کشور هم به زحمت مضاعف میافتد. باید چه کرد؟ بایــد منابــع جایگزیــن تعریف شــود و باز هــم با تأکید میگویم کــه این منابع جایگزیــن و جدیــد نمیتواننــد منابــع پوک باشــند. منابــع نباید منابــع بانک مرکزی باشــد که بردارنــد و نقدینگی را افزایش دهند. خبچهکارمیتوانندبکنند؟ خیلی کارها میشود کرد. مثاً در همین واگذاریهــا میشــود بنگاههــای بزرگ را که هنوز دولتی هســتند و مثل بختک هــم روی آن افتادهاند، باید آزاد کنند و واگذار کنند. خیلــی از اینها را میتوانند بفرســتند داخــل بــورس تــا صاحبــان ســرمایههای کوچــک جذب آن شــوند که هم نقدینگی جمع شود و هم رونق شــکل بگیرد. بــا ایــن کار بازار ســرمایه رشــد میکنــد عــوض اینکــه بــازار ارز و طا و امثال اینها در کشــور تقویت شود. امــروز اگر یــک نفــر ۰۰5 میلیون جمع کرده که خانه بخــرد و حاال با این وضع نمیتوانــد. اگــر هــم در بانک بگــذارد، این بانک بیشــتر از 5۱ درصد به او سود نمیدهد که تورم ما بیش از آن اســت. بنابرایــن این فــرد ناچار میشــود که یا برود طا بخرد یا ارز بخرد و امثال اینها. بنابراین ما باید میدانی برای این دست افراد بــاز کنیم. ایــن از جمله خألهایی است که در بودجه دیده نشده. ایــن ایــراد دربــاره بودجه ناظر بــه اینکه اجــرای آن برای دولت ســخت اســت را ناشــی از بودجه نویســی خــود دولت میدانیدیاعملکردمجلس؟ مجمــوع هــر دو هســت. دولــت الیحه خوبــی را بــه مجلــس نــداد و مجلــس هــم آن را خوب بررســی و اصاح نکرد و برخی تغییراتش باعث شــد که حتی ضعفهایًدیگری هم پیدا کند. ســال آینــده اصــا معلــوم نیســت کــه عــادی بــرای کشــور باشــد. مــا امســال مشــکاتی داشــتیم که بیتعارف شاید ســال بعد به آن اضافه بشود. مجموع عملکــرد و رویکــردی کــه در بررســی بودجه دیدیم به نظر من منطبق با این شرایط نیست. دولــت قــدری فضــا را در الیحــه خــود عــادی فرض کرده بود و برخی ارقام به نظر من واقعی نبودند، در مجلس هم جنسپیشنهاداتوتوقعاتنمایندگان از بودجــه و تغییراتــی که میخواســتند انجــام دهنــد عمومــاً از جنســی بود که قبــاً میدیدیــم که خودش البتــه ایراد داشت. اما توقع داشتیم امسال حداقل مطالبات منطقهای و امثال اینها نباشد که بود.